К у р с н и н г у м у м и й м а с а л а л а р и д о н м а с с \ с и н и с \ Қ л \ ш в \ Қ а й г а и л л ш

12-6 о б. П А Х Т А Н И Т Е Р И Ш , Т А Й Ё Р Л А Ш В А С А К Л А Ш  
Т Е Х Н О Л О Г П Я С И . Д А Л А Л А Р Н И П А Х Т А Ҳ О С И Л И Н И  
Т Е Р И Ш Г А Т А Й Ё Р Л А Ш В А У Н И Т Е Р И Б О ЛИ Ш
Ғ ў з а т у п и д а г и к ў с а к л а р б а р а в а р и г а п и ш м а г а и л и г и с а б а б л и
у н п н г ҳ о с и л п бир н е ч а м а р т а териб ол и и ад п . О д атд а ғ ў з а к ў с а к - 
л а р и а в г у с т д а о ч и л а б о ш л аб , с е н т я б р ь ва о к т я б р ь о й и н и н г бош- 
л а р и д а ё п п ас н г а о ч и л ад и . Ғ ў з а н и н г п а с т к и в а ю қ о р и г и ш о х л а р и -
д а г и к ў с а к л а р н п н г п и ш и ш и о р а л и г и д а 1,5— 2 ой в а қ т ўт ад и .
П а х т а ч и л и к б р и г а д а л а р и д а й и ғи м -т е р и м и ш л а р и н и б о ш л а ш - 
д а н 10 к у н и л г а р п й ў л л а р , к ў п р и к л а р , тарози, хирм он , а й в о н л а р , 
қ у р и т и ш м а й д о н ч а л а р п ва т е р и м ф а р т у к л а р и т а й ё р л а б қ ў й и л а д и .
М у т а х а с с и с л а р т о м о н и д а н б р и г а д и р л а р и ш т и р о к и д а г ў з а м ай - 
д о н л а р и и и о х и р ги м а р т а х и м и я в и й и ш л а ш в а қ т и к ў р с а т и л г а н а к т
т у з и л а д и . Б у п д а п ш л а т и л г а н п р е п а р а т п и н г номп, м и қ д о р и
ва

---

и ш ч и
э р п т м а ш ш г
г е к т а р ш а
с а р ф и
к ў р с а т и л г а н
б ў л и п г а
к е р а к .
Ҳ ар б н р б р п г ад ад а г у з а н и п г о ч и л и ш и н н ҳнсобга о л гап ҳ о л д »
м а ш и н а д а ё к и ц ў л д а териб о л и ш р е ж а с и ва г р а ф н г н п а й к а л л а р - 
б ў й и ч а т у з и б ч и ц и лад и . Д а л а н и м а ш и н а ёки к ў л д а т е р н ш г а т а й ­
ё р л а ш д а г у з а н и д е ф о л и а ц и я (б а р г л а р н и т ў к т и р и ш ) ва д е с и к а ц и я
(т у п л а р и н п ц у р и т и ш ) ц и л и ш м у ҳ и м а ҳ а м и я т г а эга. Ғ ў з а барги нш
т е р и м о л д и д а н д ори л аб т ў к т и р и ш терим м а ш н п а л а р и н ш и н и ен - 
г и л л а ш т и р и ш ва у н и ю цорп и ш у н у м д о р л и г н д а и ш л а п ш у ч у н
ш а р о и т я р а т и ш м а ц с а д и д а ў т к а з и л а д и . У з м у д д а т п д а в а юцори- 
с и ф а т л и ў т к а з и л г а н д е ф о л и а ц и я к ў с а к л а р ш ш г е т п л п н ш в а очи- 
л и ш и г а с е з и л а р л и д а р а ж а д а т а ъ с и р кўр сат и б , бирин чи сорт п а х т а
ҳ о с и л н н п к у з г и совуц лар т у ш г у н и ч а териб олиш и м к о н и н и бе- 
ради.
Д е ф о л и а ц и я с и ф а т с и з ў т к а з и л г а н д а м а ш н и а д а т е р и л г а н п а х -
т а г а ҳ ў л б а р г л а р ц ў ш и л и б к ет ад и . Н а т и ж а д а п а х т а н ф л о с л а н и ш -
д ан т а ш ц а р и у н г а б арг ш и р а с и юциб, я ш и л -с а р и ц р а и г б и л а н б ў я -
лади . М а ъ л у м б ў л и ш и ч а бу р а н г п а х т а н и ц а й т а и ш л а ш д а
ҳ а м
к ет м ай д и , б а л к и т о л а д а са ц л а н и б цолади, м а ҳ с у л о т с и ф а т и п а с а я ­
ди. Д е ф о л и а ц и я д а н к у т и л г а н н а т и ж а и и о л и ш у ч у й у н и ўтказшп? 
м у д д а т л а р и и и т ў ғ р и б ел г и л а ш н и н г а ҳ а м и я т и к а т т а д и р . Д е ф о л и а -
ц н я н и ҳ а р бир т у п г ў з а д а и к к и т а д а н т ў р т т а г а ч а к ў с а к о ч и л г а н д а
ва х а в о н и н г ў р т а ч а ҳ а р о р а т и 17°С д а п паст б ў л м а г а н д а ў т к а з и н г
т а в с и я э т и л ад и .
Д е ф о л и а ц и я с а м а р а д о р л и г и н и о ш и р и ш ш ш г м у ҳ п м т а д б и р л а -
р и д а н б й р и г ў з а н и ф и зи о л о ги к а к т и в л и г и н п с ац л аб ц о л и ш д и р . 
Б у н и н г у ч у н д е ф о л и а ц и я ў т к а з и ш о л д и д а н г у з а с угори лади . Д е ­
ф о л и а ц и я у ч у н х л о р а т м агний , х л о р а т -х л о р и д к а л ь ц и й в а У Д М
п р е п а р а т л а р и д а н ф о й д а л а н и л а д и . Д е ф о л и а ц и я ц и л и ш д а п р е п а -
р а т л а р н и н г м е ъ ё р и ғ ў з а н и н г ў с г а л л и г и г а ц араб б е л г и л а н а д и . Х л о ­
р а т м а г н и й п р е п а р а т а г е к т а р и г а 8 — 12 кг, х л о р а т -х л о р и д к а л ь ц и й - 
эса 2 0 — 25 к г с а р ф л а н а д и .
Д е ф о л и а ц и я с и ф а т и д а У Д М си с т е м ас и д а ги п р е п а р а т
к е н г
ц ў л л а н и л м о ц д а . У Д М п р е п а р а т и х л о р а т -м а г н и й н и н г
аммофос, 
к а р б а м и д б и л а н а р а л а ш м а с и ҳ и с о б л а н а д и , У Д М н и п г
ам м иак- 
с е л и т р ас и б и л а н а р а л а ш м а с и ( У Д М — IV ) д е с и к а ц п я д а ц ў л л а -
п и л а д и . У Д М п р е п а р а т и м а р к а з л а ш г а н т ар т н б д а м у т а х а с с и с л а р -
н и и г и ш т и р о к и д а т а й ё р л а н а д и .
5 — 8 кг м а г н и й х л о р а т б и л а н 1 0 — 12 к г а м м о ф о сн и п г э р и т м а с и
( У Д М - 1 ) , 6 — 9 к г м а г н и й х л о р а т б и л а н 10— 12 кг к а р б а м и д н и н г
эр и т м а с и ( У Д М - I I ) I га ер га д е ф о л я ц и я у ч у н и ш л а т и л а д и .
8 — 15 кг м а г н и й х л о р а т б и л а н 1 5 — 20 кг а м м и а к селитраси- 
эр и т м а с и ( У Д М — IV ) I г а ерга д е с и к а ц и я у ч у н
п ш л а т п л а д и . 
Ғ ў з а с и к е ч р и в о ж л а н г а н , д е ф о л и а ц и я ц и л и ш п а й т и г а ч а биологик- 
ж и ҳ а т д а н е т и л м а га н , ш у н п н г д е к , т у н л а р и к у ч л и р и в о ж л а н г а н , 
л е к и н к ў п к ў с а к тугиб, ҳ а л и у л а р о ч и л м аг а н м а н д о и л а р д е с и к а ­
ц и я ц и л и и а д и . Б у и д а ў с и м л и к л а р и и н г ҳ а ё т ф а о л и я т и б ат ам о м
т ў х т а й д и , б а р ч а ў с у в ц и см л ар и , ш у ж у м л а д а н хом, оч и лп б у л г у р -

---

м а г а п и ў с а к л а р н п н г ҳ а м м а с и ц у р и й д и . К ў с а к п ў с т и н и н г
с у в и
қочпб, ч а н о к л а р и ё р и л и б т е з д а б и р -б и р и д а н а ж р а л а д и .
Д е с п к а ц н я у ч у н м а г н и й х л о р а т п р е п а р а т и д а н г е к х а р п г а 2 5 — 
3 0 кг, х л о р а т -х л о р и д к а л ь ц и й д а н г е к т а р и г а 4 5 — 50 к г ё к и У Д М — 
I V д е с и к а п т и д а н ф о й д а л а н и л а д и .
Д е ф о л и а н т в а д е с и к а н т л а р с е п и ш д а Т - 2 8 Х — 4 ва М Т З — 5 0 Х
м а р к а л и ч о ш щ т р а к т о р л а р и г а ў р н а т и л г а н О Т Н - 8 — 16, О В Х — 14 
м а р к а л и ч а н г л а г и ч п у р к а г и ч л а р д а н ф о й д а л а н и л а д и .
П а х т а п п м а ш и н а д а ва қ ў л д а
т е р и ш
б ў й и ч а
б е л г и л а н г а н
с т а п д а р т л а р н и н г ў з и г а хос х у с у с и я т л а р и д а л а п и м а ш и н а т е р и м и
у ч у н с и ф а т л и т а й ё р л а ш ҳ а м д а п а х т а т е р и м и н и м а ц б у л
схем а 
б ў й и ч а т а ш к и л э т и ш у ч у н м а ъ л у м ш а р о и т я р а т и ш д а н и б о р ат
б ўли б, бу н а м л н г и ва и ф л о с л и г и к а м б ў л г а н с и ф а т л и п а х т а е т и ш - 
т и р и ш н м к о н и н и берагти.___________________________ __________________
ГО С Т 1 0 2 0 2 — 71 б ў й и ч а п а х т а бпр м а в с у м д а т ў р т м а р т а ц ў л д а
т е р н л а д н . П а х т а н и қ ў л д а т е р и ш д а н и л г а р и д а л а н и б егон а ў т л а р -
д а н т о з а л а ш лозим. Қ ў л д а б и р и н ч и м а р т а п а х т а т е р и ш г а ҳ а р ц а й - 
сн ў с и м л н к д а ў р т а ҳисобда у ч -т ў р т т а д а н к ў с а к о ч и л г а д п а й т д а
т у ш и л а д и . У с у в д а в р и о х и р л а р и г а ч а ў т к а з и л а д и г а н и к к п п ч и те- 
р и м д а ў с н м л и к т у н л а р и д а я х ш и о ч и л г ан к ў с а к л а р д а г и п а х т а п и н г
ҳ а м м а с н шгғпб ол и н ад и . Ш у н д а й ц и ли б , б и р и н ч и в а и к к и н ч и ц ў л
т е р и м и д а т ў л а е т н л м а г а н к ў с а к л а р д а г и п а х т а н и , ш у н и н г д е к , ц а- 
л и н ш у д р и и г т у ш г а н п а х т а н и т е р и ш г а й ў л қ ў й и л м а й д и .
У ч и н ч н в а т ў р т и н ч и ц ў л т е р и м и д а ў с и м л и к т у н л а р н д а қ о л - 
г а н п а х т а ҳ о с и л и н и н г ҳ а м м а с и о х и р и г а ч а т е р и б о л и н а д и ва ш у
б и л а н п а х т а т е р и м и т у г а л л а н а д и . О д ат д а ц ў л д а териб о л и н а д и - 
г а п у р у ғ л н к п а х т а й и ғи м -т е р и м и Ў р т а Осиё ж у м ҳ у р и я т л а р и д а
5 — 10 о к т я б р д а н к е ч и к т и р м а й т у г а л л а н а д и .
М а ш и п а т е р п м п г а ғ ў з а б ар г и п и н г к а м и д а 7 5 — 8 0 % и т ў к и л -
г а н д а т у ш и л а д и ва м а ш и н а т е р и м и у ч м а р т а а м а л г а о ш и р и л а д и . 
Ш п н н д о л л н м а ш и н а л а р д а б и р и н ч и м а р т а к ў с а к л а р н и н г к ў п и б и ­
л а н 5 0 — 6 0 % и о ч п л г ан д а т ер и л ад и . Қ ў ш и м ч а р а в и ш д а к ў с а к -
л а р н п п г 2 0 — 3 0 % и о ч и л г а н д а и к к и н ч и м а ш и н а т е р и м и ў т к а з и -
л а д и . Ў с н м л и к т у п л а р п д а ц о л г а н ҳ о с и л о х и р и г а ц а д а р
к ў с а к
т е р и ш м а ш п н а л а р и ё р д а м и д а йи ғи б о л и н а д и . Ш п и н д е л л и т е р и м
м а ш и н а л а р и ў т г а н д а н к е й и н ер га т ў к и л г а н п а х т а м е х а н и к у с у л ­
да п о д б о р ш и к л а р ё р д а м и д а т е р и л а д и . Ғ ў з а т у п л а р и д а
ц о л г а н
ҳ о с и л к ў с а к т е р и ш м а ш и и а л а р и д а йи ги б о л и н г а н и д а н к е й и н д а ­
л а ц о л д и к ҳ о с и л д а н т о з а л а п а д и .
П а х т а п п м а ш и н а д а т е р и ш д а Х В А — 1,2, 1 4 Х В — 2,4, 1 7 Х В — 1,8, 
Х В Б — 1,8, Х Н П - 1 ,8 , Х Н — 3,6 к а б и п а х т а т е р и ш м а ш и н а л а р и д а н , 
к ў р а к т е р и ш д а эса С К О — 4, С К О — 3,6 в а С К О — 5,4 т о з а л а г и ч л и
к ў р а к т е р п ш м а ш и н а л а р и д а н , цатор о р а л а р и г а т ў к и л г а н п а х т а п и
т е р и ш д а П Х -1,2, П Х — 2,4, П Х П — 1,8 ва П Х С — 3,6 м а р к а л и под- 
б о р ш и к л а р д а п ф о й д а л а н и л а д и .
М а ш и п а д а г ў з а т у п л а р и д а н ҳ а м д а е р д а н т е р и л г а н п а х т а , ш у ­
н и н г д е к , ц ў л д а в а м а ш и н а б и л а н т е р и л г а н к ў с а к л а р д а л а ш а р о -

---

1I-
. 4 .