K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

Avtomobillar salonlarini (kabinalarini) bezash uchun poli-
vinilxloridli plyonka materiallar. 
Bu materiallar polivinilxlorid-
ga plastifikatorlar, stabilizatorlar va boshqa qo‘shimchalar qo‘shib 
olinadi. Ularni minus 40°C dan 80°C haroratlarda ishlatish mum-
kin. Ular uch xil markada ishlab chiqariladi:
0,4 turi eshiklarning ichki qismini qoplashda ishlatiladi;
0,4T turi avtomobil saloni (kabinasi) shiftini va quyoshni to‘sish 
soyabonini qoplashda ishlatiladi;
P turi sovitish tizimi uchun qistirmalar ishlab chiqarishda foy-
dalaniladi. 
Polivinilxloridli plyonka materiallar 40 m dan kam bo‘lmagan 
o‘ram ko‘rinishida ishlab chiqariladi. 0,4 va 0,4T turidagi plyonka 
materiallar (60 ± 2)°C haroratda 100 soat davomida tutib turilgani-
da ham o‘z xususiyatlarini o‘zgartirmaydi. 
Avtomobillarning salonlariga (kabinalariga) ishiov berishda 
foydalaniladigan polivinilxloridli materiallarning fizikaviy­mexa­
nikaviy xususiyatlari:
0,4 turi
0,4T turi
P turi
Kengligi, mm
1270 ± 20
1400 ± 30
1400 ± 20
Qalinligi. mm
0,42 ± 0,02 0,42 ± 0,02 0,40 ± 0,10
Uzilishdagi mustahkamligi, N 
(kamida):
bo‘ylama yo‘nalishda
343
196
215
ko‘ndalang yo‘nalishda
294
176
196
Uzilishdagi nisbiy uzayishi, % 
(kamida):
bo‘ylama yo‘nalishda
–
–
120
ko‘ndalang yo‘nalishda
–
–
140
Qattiqligi –
–
24,5–44,1
307
To‘qima qoplama materiallar. 
Yengil avtomobillar va avto-
buslarning salonlarini, yuk avtomobillarining kabinalari devorlari, 
shiftlari, eshiklari, o‘rindiqlari va boshqa detallarini qoplashda 
to‘qima materiallardan keng foydalaniladi. To‘qima materiallar 
yuqori estetik va gigiyenik xususiyatlarga ega bo‘lganligi tufayli 
avtomobillarning komfortabelligini ta’minlashda muhim ahamiyat-
ga ega. 
Quyida to‘qima va sun’iy qoplama materiallarining gigiyenik 
xususiyatlarini taqqoslash uchun ma’lumotlar keltirilgan: