K ic h ik bizn es V a X u su siy t a d b ir k o r L ik

M a sla h a t u slublari. 
Maslahat uslublari turli xil bo'lishi mumkin. 
Maslahatning uch turi ekspertli, jarayon va o'rgatuvchi maslahatlar keng 
qo'llaniladi.
E k sp ertli 
m a slah at 
konsaltingning 
eng 
passiv 
shaklidir. 
Maslahatning bu turida maslahatchi diagnostika, qaror qabul qilish va 
ulami joriy etishni mustaqil ravishda amalga oshiradi. Mijoz esa bunday 
hollarda maslahatchiga kerakli axborot yetkazib berishi zarur.
Ja ra y o n
m aslah atid a 
loyihani 
ishlab chiqish bosqichlarida 
konsalting firma maslahatchilari mijoz bilan faol ish olib borib, yuzaga 
kelgan muammolami hamkorlikda tahlil qiladi va zarur takliflar beradi.
O 'rg a tu v ch i 
m aslah atid a 
mutaxassislaming 
asosiy 
maqsadi 
g'oyalarning yuzaga kelishi, yechimlar qabul qilish uchun asos 
tayyorlashdir. SHu maqsadda mijozlar uchun ma’ruzalar o'qiladi,

---

seminarlar o'tkaziladi, o'quv qo'llanmalari ishlab chiqiladi. Umuman, 
mijozlar zarur nazariy va amaliy axborotlar bilan ta’minlanadi. Amalda esa 
yuqoridagi har bir maslahat turiari sof holda qo'llanilmaydi, ular 
kombinauiyalashgan shaklda uchraydi.
Sanoati rivojlangan mamlakatlarda konsalting xizmati ko'p yillar 
mobaynida bozor iqtisodiyoti infratuzilmasining muhim elementlaridan 
hisoblanadi. Konsalting xizmati statistikada maxsus tarmoq deb tan 
olingan. AQSH da ushbu tarmoqda 700 ming kishi band bo'lib, uning bir 
yillik xizmat hajmi 50 mlrd. dollami tashkil etadi.
Har bir rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarda maslahatchilar 
fikrisiz iqtisodiyot va boshqaruvga oid jiddiy qarorlar qabul qilinmaydi.
O'zbekistonda hozirgi vaqtda xususiy konsalting firmalar soni juda 
kam (qiyoslash uchun Gollandiyada ulaming soni 2000 dan oshiqdir).
Xususiy firmalardan tashqari maslahatli xizmatlami davlat, o'quv, 
axborot, 
ilmiy 
tekshirish 
muassasalari 
tijorat 
asosida 
bajaradi. 
Mamlakatimizda hozirgi iqtisodiy sharoitni yaxshi biladigan, yuqori 
salohiyatga ega, yuqori intellektual, bozor iqtisodiyoti mexanizmini 
tushunadigan 
malakali 
maslahatchilar soni 
yildan-yilga 
ko'payib 
bormoqda. 
Ular chet el konsalting firmalarining vakillari bilan 
hamkorlikda milliy iqtisodiyotni rivoj lantirishda katta ish olib bormoqda. 
Aytish lozimki, chet el konsalting firmalarining xizmati juda qimmat. 
Masalan, chet el konsalting firmasi xodimining bir kunlik o'rtacha ish haqi 
300 dollami tashkil etadi.
Konsalting xizmatlari turli xil bo'lishi mumkin. Menejment bo'yicha 
Yevropa maslahatchilar ma’lumot ko'rsatkichida 84 turdagi konsalting 
xizmatlari ko'rsatilgan. Ular quyidagi 
8
ta guruhga bo'lingan. umumiy 
boshqaruv, 
ma’muriy 
boshqaruv, moliyaviy boshqaruv, 
xodimlar 
boshqaruvi, marketing, ishlab chiqarish, axborot texnologiyasi, maxsus 
xizmatlar.