♦ О возларн ин г кўпчилиги (агар бош корхона 50%
дан кўп овозга эга бўлса);
♦ Д иректорлар К енгаш и устидан назорат (агарда бош
ком п ан и я Д и ректорлар К ен гаш и
таркиби ва со н и н и
ўзгартириш ҳуқуқига эга бўлса);
♦ Ш артн ом а орқали н азорат (ш артном а ёки н изом
ш артларига м увоф и қ бош ком п ан и я шўъба корхонага
таъсир ўтказа олса);
♦ К елиш ув бўйича назорат (агарда бош к о м п ан и я
келиш ув бўйича Д и р екто р л ар К ен гаш и й и ғи л и ш и д а
овозларни ҳ и со б -китоб қ и ли ш ҳуқуқига эга бўлса);
♦ К ен гаш н и н г тай и н л ан и ш и бўйича амалдаги н а зо
рат (агарда Д иректорлар К ен гаш и н и н г кўп чили к к и с
ми бош к о м п а н и я н и н г таъ си ри
остида тай и н л ан ган
бўлса);
♦ Б и р л аш ган б о ш қ ар у вд а и ш ти р о к эти ш ҳуқуқи
(агарда бош ко м п ан и я ш ўъба корхонага кучли таъсир
ўтказса ёки и кки та к о м п а н и я бирлаш ган асосда б о ш -
Карилаётган бўлса);
♦ Горизонтал гурухдар (Б и рлаш м аган ак ц и яд о р л и к
алоқаси гуруҳида к о н со л и д а ц и я қуйида
келти ри лган
и кки ҳолатдан бири мавжуд бўлганда тузилади):
1. ш артном а ёки н изом бўйича ком пани я б и рлаш -
тирилган ҳолда бош қарилса;
2. кон сол и дац и ялан ган ҳисобот тузиш даврида м у
ай ян ак ц и яд о р л ар и ккала к о м п а н и я н и н г к ен гаш и д а
кўп чили кн и таш ки л қилса.
Бундай ҳолатда истаган бош к о м п ан и я к о н со л и д а
ц и ялан ган ҳисоботни такди м қи лиш и ш арт, қуй и даги-
ларн и исти сн о қилганда (27-сон Б Ҳ Х С н и нг 2 7-б ан д и -
га бин оан ):
1. Бош ком пани я шўъба корхон ан и нг ўзи бўлса;
2. Бош ком пани я 100% овозга эга бўлса;
Ш ўъба корхона кон соли дац и ядан қуйидаги ҳоллар-
да и сти сн о қилинади:
3. Н азорат вақтинчалик бўлса;
4. У зо к муддатли чекловларга эга бўлса.
Бундай ком пани ялард а и н вестиц и ялар қи соб и 25-
сон БҲ Х С га бин оан ю ритилади.
К онсолидациядан исти сн о қи ли ш н и н г асоси й ҳолат-
лари ую ш ган аъзо н ом и билан аталувчи бирл аш ган
к о р х о н ан и н г мавж уд б ў ли ш и билан б о ғли қ.
Агарда
ю қори таш ки лот ёки бош қа корхона том он и дан ун ин г
м оли яви й ва оператив ф аоли яти га сезиларли таъсири
кўрсатилм аса, бу корхоналар ҳисобот гуруҳлари и чи га
киритилм айди. С езиларли
таъсир дараж аси капиталда
и ш ти ро к этиш ҳамда овоз ҳуқуқига қараб аникланади.
С езиларли таъсир деб, бош ёк и б ош қа к о м п ан и ян и н г
таъси ри барча овозларн ин г 1/5 қи см и д ан кам бўлмаган
ва 20 % д ан 50% гача бўлган таъсири туш унилади.
Капитал устидан назорат ва унга таъсир даражасига кўра
бухгалтерия ҳисоби усулларининг қўлланилиши
Эгалик кдлиш даражаси
Эгалик улуши
Бухгалтерия усуллари
М оддий та ъ с и р йук,
ш унинг
учун капитал
устидан иқтисодий на
зорат мавжуд эмас
<20 %
Инвестициялар ҳисоби
LCM тамойили бўйича
амалга оширилади
Моддий таъсир мав
жуд, ам м о н а зо р а т
мавжуд эмас
20 % дан
50 % гача
И нвестициялар ҳисоби
сотиб олиш баҳоси +
Инвестиция қипинган
компания фойдасидан
улуш — олинган диви
дендлар кўриниш ид а
юритилади
Н а зо р а т (м а р ж и р и та л
ҳукмронлик)
>50
%
Гуруҳ к о н с о л и д а ц и я
қилиниши керак
20>Do'stlaringiz bilan baham: