Мол етказиб берувчи корхона олинган тушумдан ҚҚСни бюджетга тўлайди. Қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС)
товарларни сотиш, ишлар бажариш ва хизматлар кўрсатиш жараёнида янги ҳосил қилинган қийматга асосланган ҳолда соф даро-
маднинг бир қисмини бюджет даромадига олиб қўйиш- нинг бир шаклидир. ҚҚС 20 фоизлик ставкада ундири- лади. ҚҚС икки хил усулда ҳисобланади: 1) Қўшилган қиймат солиғи суммаси белгиланган ставкалар асосида қуйидаги формула бўйича аник ланади: Сққс = СТо6хС С /100; (1) бунда: Сққс — истеъмолчилардан ундириладиган со лик суммаси; СТоб — солиққа тортиладиган оборот; СС — қўшилган қиймат солиғи ставкаси. 2) Товар (иш, хизмат)лар қўшилган қиймат соли- ғини ўз ичига олган нархлар ва тарифлар бўйича со- тилганида — солиқ қуйидаги формула бўйича аник ланади: Сқкс = ТқхСС/(СС+100); W бунда: Тқ — қўшилган қиймат солиғи ҳам ҳисобга олинган товар (иш, хизмат)лар қиймати. Масалан, “А
корхона” мол етказиб берувчилардан 200000 сўмлик материал сотиб олди. ҚК.С суммаси қуйидагича бў- лади:
1- ҳолат бўйича: ҚҚС суммаси=(200000х20%)/100%=40000 сўм. 2-\олат бўйича: ҚҚС суммаси=(200000х20%)/(100%+20%)=33333,(3) сўм. Моддий бойликларни харид қилиш бўйича ту ланадиган ҚҚСни бухгалтерия ҳисобида ҳисобга олиб бориш учун 4410—“Солиқ бўйича бўнак тўловлар” ҳисобварағидан фойдаланиш кўзда тутилган. Материаллар ишлаб чиқариш ва бошқа мақсадлар- ra сарфланиши жараёнида ҳисобланган ҚҚС суммаси