Juft tuyoqlilarning umumiy tavsifi, iqtisodiy ahamiyati mavzusidagi kurs ishi

Qorako’l zoti – eng qadim va eng asl barra teri beruvchi qo’y zoti hisoblanadi. Uning shakllanishi qadimgi Xorazm va Buxoro davlatlari xududlarida kechgan, bunda O’rta Osiyo xalqlarining katta xizmatlari bor. O’rta Osiyoda qorako’lchilikning ravnaqini XVII asr boshlaridan hisoblash mumkin. Qorako’l qo’ylari dag’al junli yog’li dum qo’ylar toifasiga kiradi. Ularning juni asosan ko’kish va oqish bo’ladi. Bir qo’ydan 2,5-3,5 kg. jun qirqib olinadi. Qo’chqorlari 65-88 kg., sovliqlari esa 43-55 kg. bo’ladi. Qo’zilarining tug’ilgandagi vazni 4,5 kg. bo’ladi. Qo’zilariso’yilgan sovliqlar sog’ilib ular sutidan pishloq tayyorlanadi. O’rtacha 100 sovliqdan 105-120 qo’zi olinadi. Qorako’l qo’ylari bir necha tusda bo’ladi. Ulardan 85% qora tusda (arabi), 10% ko’k tusda (sherozi) va 5% sur qo’ylari tashkil qiladi. Qorako’l qo’ylari ichida mustahkam, nozik, o’ta nozik va dag’al tana tuzilishidagi qo’ylarni ajratish mumkin. Qorako’l qo’ylari chidamli, ular sahro va yarim sahro yaylovlarini samarali foydalanadilari. O'zbekistonning asosiy qo’y zoti bo’lib ular soni 5 mln. boshdan ortiq. Qorako'lchi-selektsionerlar, mutaxassislar hamda cho‘ponlar tomonidan sur qo‘ylarning sermahsul «Surxon» turi, «Nurota» turi, kumush sur qo‘ylarning «Qoraqum» turi, tilla, kumush sur teri beradigan «Qizilqum» turlari yaratilgan. Shuningdek qorako‘lchi seleksionerlar «Muborak», «Nishon» «Konimex», «Jinov», «Ravnina» va boshqa sermaxsul zotdor turlarini chiqardilar. Qorako‘lchilikda naslchilik ishlarining asosiy vazifasi qorako‘l terini ko‘plab yetishtirish, teri sifatini tobora yaxshilash, ayniqsa, yarim dora qalami gulli jaket nav terilarni ko‘proq beradigan zotdor turlarini takomillashtirishdan qora rangli teri yetishtirish bilan bir qatorda ko'k sur, guligaz (pushti) va boshqa qimmatbaho rangli terilar yetishtirishni ko‘paytirishdan iborat.