Jo`rayeva A

14. Immunologik yoki antitoksin vazifasi –barcha immun tanalari oqsillardir. Ular antigen-antitana kompleksi hosil qilish yo`li bilan organizmga kirgan bakteriyalarni, yot oqsillarni yuksak spetsifiklik bilan o`ziga biriktirib, parchalaydi va zararsizlantiradi. A, M, G va boshqa immunoglobulinlar himoya vazifasini bajaradi. Antigen – antitana kompleksini hosil qiluvchi oqsilga – komplement oqsili deb ataladi.
15. Toksigenlik vazifasi – mikroorganizmlar tomonidan ishlab chiqilgan ayrim oqsillar va peptidlar boshqa organizmlar uchun zaharli hisoblanadi. Masalan botulin toksini – botulizm tayoqchasi tomonidan ishlab chiqariladigan peptid.
16. Zararsizlantiruvchi vazifasi – oqsillar zaharli bo`lgan og`ir metallar, birikmalari alkoloidlarni funktsional guruhlariga bog`lash yo`li bilan zararsizlantiradi. Albuminlar og`ir metallar va alkoloidlarni bog`laydi.
17. Gemostatik vazifasi – tromb hosil bo`lishi va qon oqishini to`xtashida ishtirok etadi. Qon zardobi oqsili fibrinogen – tromb hosil bo`lishidagi asosiy omil.
Yuqorida ko`rsatib o`tilgan asosiy vazifalardan tashqari oqsillar yana bir qator biologik faol strukturalarning tuzilishida va funktsiyasida ishtirok etadilar. Masalan hayvon zaharlarining aksariyati, ko`rish pigmenti rodopsin oqsil tabiatiga ega va hokazolar.


Nazorat savollari

1. 
   Oqsillar tasnifi nimaga asoslangan?
   
2. 
   Oddiy va murakkab oqsillarning o`zaro farqini tushuntirib bering.
   
3. 
   Oddiy oqsillarning tarkibi va biologik vazifalari nimalardan iborat?
   
4. 
   Gistonlar nima va ularning biologik vazifalari qanday?
   
5. 
   Gistonlarning qanday turlari mavjud?
   
6. 
   O`simlik oqsillarini sanab bering va vazifasini ko`rsating?
   
7. 
   Albuminlar va globulinlar qaysi xossasiga ko`ra bir-biridan ajratiladi?
   
8. 
   Albumin va globulinlarning organizmda bajaradigan vazifalari nimalardan iborat?
   
9. 
   Proteinoidlar nima?
   
10. 
    Oqsillar qanday biologik vazifalarni bajaradi?