Jo`rayeva A

Oksigemoglobin HbO
2
 – 
gemoglobinning kislorod bilan to`g`ridan –to`g`ri 
birikishidan hosil bo`ladi. Bu birikma beqaror bo`lib, uning qondagi miqdori 
kislorodning partsial bosimiga qarab o`zgarib turadi: kislorod partsial bosimi 
baland bo`lgan o`pka alveolalarida qon kislorod bilan to`yinadi va HbO
2
miqdori 
ortadi. 
To`qimalarda 
kislorodning 
partsial 
bosimi 
past 
bo`lganidan 
oksigemoglobin bu yerda dissotsiyalanib, hujayralarga kislorod beradi. Partsial 
bosim 10,6 dan 2,6 kPa ga – 4 baravar pasayganda oksigemoglobin 80 % 
kisloroddan ozod bo`ladi. Agar gemlar mustaqil (avtonom) tarzda harakat 
qilganlarida bosim 90 marta pasayishi kerak bo`lar edi. Ammo bunday bo`lishi 
mumkin emas, chunki kislorodning asosiy qismi gemdan chiqa olmas va 
to`qimalar undan foydalanmas edi. Buning natijasida inson atmosferada toza 
kislorod bo`lganda ham nafas ololmas edi. Demak, gemoglobinning tashib 
yuradigan kislorodi miqdori quyidagi oddiy tenglama bo`yicha kislorodning