Jizzax politexnika instituti huzuridagi sharof rashidov politexnika texnikumi

Amerika chirish kasalligi. Amerika chirish yopiq naslning yuqumli kasalligidir. Amerika chirish kasalligini larve batsillasi qo'zg'atadi. Bu mikrob juda chidamli siroplar hosil qiladi. Ular asalda quyosh nuri ta'sirida 4-6 haftagacha, qaynab turgan suvda 13 minut, 100° gacha qizitilgan mumda 5 kungacha saqlanadi. Quyosh nuri qurigan sporalarni ikki-uch kundan keyingina o'ldirishi mumkin. O'lgan va qurib qolgan lichinkalari bor mum inlardagi sporalar ximiyaviy moddalar ta'siriga yuqori darajada chidamlilik ko'rsatadi.
Kasallikning tarqalishi - kasallik manbai bu kasallangan lichinkalar va ularning jasadi. Shuningdek, zararlangan asal va pergadir. Kasallik oila ichida va kasal oiladan sog'lom oilalarga tarqalishi Evropa chirish kasalliginiki kabidir.
Kasallikning o'tishi - Amerika chirishi bahorda paydobo'lib, yozga kelib o'zining yuqori rivojlangan darajasiga yetadi. Avvalo, ba'zi mum inlardagi ayrim lichinkalar kasallanadi. Yopiq
yacheykalarda kasallanganlarini sog'lomlaridan ajratish juda qiyin, shuning uchun kasallikning dastlabki boshlanish davrini asalarichi payqamay qoladi. Kasallik kengroq tarqalgandan keyingina u ko'zga ko'rinadi. Kasal bo'lgan oilalar bunday vaqtda kuchsiz bo'lib, o'zining xonasini yaxshi qo'riqlay olmaydi, ayniqsa, tabiatdan olinadigan oziqa yetarli bo'lmay qolganda, o'zidan kuchli oilalar qilgan hujumini qaytara olmay qoladi.
Kasallikning belgilari - kasallik nasli bor mum inlarni tekshir- ganda aniqlanadi. Sog'lom asalari oilasida tuxumdan chiqqan nasi bir yoshda bo'lib inlaming hamma yacheykalarida bo'ladi. Amerika chirishi bilan zararlangan oilada mum inlarni bir xil joylarida har xil yoshdagi nasi joylashib, ayrim yacheykalar bo'sh bo'ladi. Yacheykalarning qopqoqlari, agar ichida kasallangan nasi bo'lsa, qiyshayib ichiga chiqib ketgan va teshilgan bo'ladi. Halok bo'lgan lichinkalar och qo'ng'ir yoki timqora rangda bo'ladi.Chirib yotgan lichinkalar eritilgan duradgorlik y elimining hidini beradi. Hali yaxshi qurib ulgurmagan lichinkalar tanasi yopishqoq, cho'ziluvchan massa bo'lib, bir necha santimetrgacha cho'zilishi mumkin.
Kasallik diagnostikasi - kasallik tashqi belgilari va patologik materialni laboratoriyada tekshirish natijalari asosida diagnoz qo'yiladi.
Davolash - asal yig'ish davom etayotgan bo'lsa kasallangan ari oilalari toza arixonaga ko'chiriladi, ichiga avvalo sun'iy mum inlar solib, ularga davolash siropi beriladi. Siropga Yevropa chirish kasalligida qo'llaniladigan preparatlar solinadi. Faqat sanazin preparati amerika chirish kasalligida ta'sir qilmaydi.
Kurash choralari - laboratoriyada Amerika chirish kasalligi tasdiqlangandan so'ng arixona va uning atrofi radiusi 5 km gacha bo'lgan masofaga karantin e'lon qilinadi. Davolash tadbirlari bilan bir qatorda arizorda Amerika chirish kasalligini yo'q qilish maqsadida kasallangan asalarilar solingan arixonalar, ular turgan joy, romlar va boshqa asalarichilik inventarlari yaxshilab dizenfeksiya qilinadi. Uyalar turgan joylami qayta kavlab 10 % li yangi so'ndirilgan ohak (1 m² erga 11 hisobida) sepiladi yoki 3 % li kir sodasida yuviladi, quritiladi va kavsharlash lampasining o'ti bilan tekis qoramtir rangga kirguncha kuydiriladi yoki 20 % li kaustik soda potash aralashmasi bilan har 2 soatda ishlov beriladi.