Jizzax davlat pedagogioka institut

-«O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport vazirligining tashkiliy
TUZILMASI

O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport vazirligi

O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti

Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar jismoniy tarbiya va sport boshqarmalari

O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universitetining Nukus filiali

Tuman (shahar) jismoniy tarbiya va sport bo‘limlari

«Rossiya davlat jismoniy tarbiya, sport, yoshlar va turizm universiteti» federal davlat budjeti oliy ta’lim muassasasining Samarqand filiali

Oliy sport mahorati maktablari

«Sport ob’ektlari infratuzilmasini rivojlantirish bo‘yicha injiniring kompaniyasi» davlat unitar korxonasi

Olimpiya zaxiralari kollejlari

«Sertifikatlashtirish va kompyuterlashtirish markazi» davlat korxonasi , «Jismoniy tarbiya va sport» standartlashtirish bo‘yicha texnik qo‘mita

Uychi jismoniy tarbiya va sport texnikumi

Jismoniy tarbiya va sport vazirligi huzuridagi Jismoniy tarbiya va sport ilmiy-metodik ta’minlash, mutaxassislarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish markazi hamda uning Samarqand, Farg‘ona va Nukus filiallari

Futbol mahorati maktablari

Olimpiya shon-shuhrati muzeyi, «Sport media markazi» davlat korxonasi

Sport turlari bo‘yicha ixtisoslashtirilgan davlat maktab-internatlari

Sport yakka kurashlari, sport o‘yinlari, sportning qishki va murakkab texnik turlari, gimnastika, suv sporti, yengil atletika turlari bo‘yicha Respublika oliy sport mahorati maktablari; Respublika o‘smirlar oliy sport mahorati maktabi; Gimnastika bo‘yicha ixtisoslashtirilgan olimpiya zaxiralari bolalar-o‘smirlar sport maktabi; Respublika olimpiya zaxiralari tennis maktabi; Sportning eshkak eshish turlari bo‘yicha ixtisoslashtirilgan olimpiya zaxiralari respublika bolalar-o‘smirlar sport maktabi; Suv sporti turlari bo‘yicha ixtisoslashtirilgan olimpiya zaxiralari respublika bolalar-o‘smirlar sport maktabi; Suv sporti turlarini rivojlantirish respublika markazi; Respublika olimpiya zaxiralari kolleji

Sport turlari bo‘yicha ixtisoslashtirilgan bolalar-o‘smirlar sport maktablari

Bolalar-o‘smirlar sport maktablari

-«Viloyatlar va Toshkent shahar jismoniy tarbiya va sport boshqarmalarining
NAMUNAVIY TUZILMASI

Boshliq

Boshliq o‘rinbosari

Ommaviy sport tadbirlarini tashkil etish bo‘yicha bosh mutaxassis 1

Ommaviy sportni rivojlantirish va tuman (shahar)larni ixtisoslashtirish bo‘limi 2-3

Oliy sport yutuqlari va saralash (seleksiya) bo‘limi 2-3

Kadrlar bo‘yicha bosh mutaxassis 1

Bosh yuriskonsult 1

Milliy sport turlarini rivojlantirish bo‘yicha bosh mutaxassis 1

Markazlashtirilgan buxgalteriya xizmati 2

Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari bo‘yicha bosh mutaxassis 1

Davlat-xususiy sheriklikni rivojlantirish va sport ob’ektlaridan foydalanishni tashkil etish bo‘yicha bosh mutaxassis 1

Boshqaruv xodimlarining jami shtatlar soni 14 — 16 nafar kishini tashkil etadi»;
d) 5-ilovaning matni quyidagi tahrirda bayon etilsin:


-«Tuman (shahar) jismoniy tarbiya va sport bo‘limlarining
NAMUNAVIY TUZILMASI

Boshliq

Sportni rivojlantirish va saralash (seleksiya) bo‘yicha bosh inspektor 1

Ommaviy sportni rivojlantirish va jismoniy tarbiya-sport tadbirlarini tashkil etish bo‘yicha bosh inspektor* 0-1*

Markazlashtirilgan buxgalteriya xizmati 1

Boshqaruv xodimlarining cheklangan umumiy soni — 3-4 nafar.
O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi apparatining tuzilishi

Rais

Raisning birinchi o‘rinbosari

Rais yordamchisi

Tashkiliy ishlar va xodimlar bolimi			Xalqaro sport aloqalari bo‘limi			Sportning ommaviy turlari va sport zaxiralarini tayyorlash boshqarmasi
Axolini jismoniy tarbiyalash va o‘quv yurtlari bo‘limi			Rejalash-moliyaviy bo‘limi

O‘zbekiston Respublikasi Davlat jismoniy tarbi va sport vazirligining Nizomi va uning asosiy mazmuni
O‘zbekison mustaqillik sari dastlabki qadam tashlash paytlari Respublika sport qo‘mitasining Nizomi qayta ko‘rib chiqildi. “Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida”gi Qonun (2015 yil yangi tahriri) qabul qilinib, u quchga kirgach, sport vazirligining Nizomi qayta ishlab chiqildi bunda avvalgi Nizomdan ham foydalanildi. Unda qayd etilishicha:

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi jismoniy tarbiya va sport sohasidagi maxsus davlat idorasi sifatida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga bo‘ysunadi.
   
2. 
   O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi O‘zbekiston Konstitutsiyasi, respublika qonunlari va hukumat qarorlariga tayanadi. Qonunlar, qarorlar va O‘zbekiston Prezidentining farmonlarini amalga oshirishda o‘ziga berilgan vakolatlar doirasida o‘z faoliyatini tashkil etadi.
   
3. 
   O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi jismoniy tarbiya va sport bilan bog‘liq barcha masalalarni hal etadi va o‘z huquqlari doirasida boshqa idoralarga topshiriq berishi mumkin. Respublikada ommaviy jismoniy tarbiya va sport tadbirlariga rahbarlik qilishda Davlat sport qo‘mitasi Kasaba uyushmalari federatsiyasi va boshqa jamoat tashkilotlari bilan hamkorlik qiladi.
   
4. 
   O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi o‘zining moliyaviy munosabatlarini Qoraqalpog‘iston respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar va shahar-tuman sport boshqarma va bo`limlari bilan hamkorlikda olib boradi.
   
5. 
   Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi tasarrufidagi o‘quv yurtlari, uyushmalar, muassasalar, tashkilotlarda davlat budjeti asosida moliyaviy ishlarni boshqaradi. Nizomda ta’kidlanishicha, eng zarur masalalarni hal etish uchun o‘zining taklyf va mulohazalarini ishlab chiqadi, uni tasdiqlash uchun tegishli idoralarga taqdim etadi.
   

O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi o‘zining Respublika Gerbi aks ettirilgan muhri,blankalari va banklarda mustaqil hisob raqamiga ega. O‘zbekiston Respublikasi sport ishlari Vazirligi quyidagi vazifalar yuklatilgan:

• 
  O‘zbekiston Respublikasida jismoniy tarbiya va sportni rivojlangirishni muvofiqdashtirish, har yilgi prognozlarni /bashorat/ shakllantirish, ilmiy asoslangan jismoniy tarbiya tizimini amalda yuritish va shu sohada chlmiy tadqiqot ishlarini olib borish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasidagi eng ilg‘or yo‘nalishlarni belgilash, moliyaviy, moddiy - texnik va bosh qa boyliklarni /resurs/ konsentratsiyalash;
  
• 
  aholi o‘rtasida sog‘lomlashtiruvchi jismoniy tartibi va ommaviy sport tadbirlarini uyushtirish, fuqarolar ni sog‘lomlashtirish va jismoniy kamolotga yetkazish, yoshlarni mehnatga va respublika qurolli kuchlari saflarid xizmat qilishga tayyorlash, sog‘liqni saqlash va mustah kamlash, kasalliklarning oldini olish, sog‘lom turmu! tarzini shakllantirish, dam olish, xordiq chiqarishn tashkil qilish;
  
• 
  aholi istiqomat joylari va mahallalarda sog‘lom lashtiruvchi jismoniy tarbiya va ommaviy sportni ri vojlantirishning asosiy yo‘nalishlarini aniqlashda quy sport qo‘mitalari va jismoniy tarbiya hamda sport sohasidagi jamoat tashkilotlarining faoliyatlarini muvofiqlashtirish;
  
• 
  milliy sport turlari va xalq o‘yinlari bo‘yicha musobaqalar o‘tkazishni tashkil qilish;
  
• 
  jismoniy tarbiya mutaxassislarini tayyorlash va ish] joylashtirish, ularni qayta tayyorlash, malakasini oii rish;
  
• 
  sport jamoalariga o‘rinbosarlarni tayyorlash ishl; rini tashkil qilish, xalqaro va respublika sport musobaqalarini o‘tkazish, o‘quv-mashg‘ulotlar yig‘inlarini tai kil qilish;
  
• 
  aholini sport inshootlari, asbob-usqunalari va b yumlari bilan ta’minlash. Nizom asosida O‘zbekiston Davlat sport qo‘mitasiga quyidagi faoliyatlar /funksiyala! yuklatilgan;
  
• 
  O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyot va statistika vazirligi, Qoraqalpog‘iston Jo‘qorig‘i Kenges viloyatlar hokimliklari, davlat idoralari bilan birgalikda uzoq muddatli prognozlar ishlab chiqish, foyda. ishlab chiqaruvchi muassasalar va firmalarning sport b yumlarini tashkil qilish, bu bilan ommaviy jismoniy tarbiyani rivojlantirishga erishish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasida boshqarishni tashkil qilishda iqtisodiy usullardan foydalanishni joriy etish;
  
• 
  ommaviy jismoniy tarbiya, milliy sport turlari va
  xalq o‘yinlari, nogironlar sporti va oliy sport mahoratini rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlari loyihasini ishlab chiqish;
  
• 
  sport o‘rinbosarlarini tayyorlash ishini olib borish, qaysi idoraga mansub bo‘lishidan qat’iy nazar, sport maktablari, tarmoqlar va ixtisosliklar, olimpiadachilarni tayyorlash markazlarini rivojlantirishni muvofiqlashtirish, ulardagi o‘quv-yig‘in mashg‘ulotlarini nazorat qilish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport ishlarini tahlil qilish, hisobga olish, hisobot tuzish, nazorat qilish va boshqarish faoliyatlarida hisoblash texnikasi hamda ilmiy texnologiyalardan foydalanishni ta’minlash;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish bo‘yicha jahon sportida erishilgan ilmiy-texnika taraqqiyoti, chet mamlakatlarda qo‘lga kiritilgan ilg‘or tajribalarni ommalashtirish;
  
• 
  sport musobaqalarini o‘tkazish qoidalari, yagona sport klassifikatsiyasi, dasturiy-qo‘llanmalar va boshqa normativ hujjatlarni ishlab chiqish va tasdiqlash;
  
• 
  O‘zbekiston milliy terma jamoalarini tayyorlash, ularning Osiyo, Jahon, Olimpiya o‘yinlari, chempionatlar, birinchiliklarda qatnashishini ta’minlash;
  
• 
  sport turlari bo‘yicha respublika rekordlarini tasdiqlash, sport unvonlarini berish;
  
• 
  Oliy va o‘rta maxsus ta’lim va Xalq ta’limi vazirliklari bilan birgalikda jismoniy tarbiya mutaxassislari va murabbiylarga bo‘lgan talab hamda ehtiyojlarni o‘rganish, ularni tayyorlash, o‘quv dasturlari, darsliklar va qo‘llanmalarni ishlab chiqish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport hamda xalq milliy o‘yinlarini ommaviy axborot vositalari, teleradio orqali targ‘ib qilish.
  

Yuqorida qayd etilgan vazifalarni amalga oshirish uchun O‘zbekiston Respublikasi madaniyat va sport ishlari Vazirligi bir qator huquq va vakolatlar berilgan, ya’ni:

• 
  Vazirliklar, idoralar, konsernlar, assotsiatsiyalar va jamoat tashkilotlaridan ko‘zda tutilgan hisobotlarni olish;
  
• 
  barcha idoralar tashkilotlar, muassasalar, o‘quv yurtlarining jismoniy tarbiya va sport bo‘yicha axborotlarini eshitish, ular faoliyatini tekshirish;
  
• 
  eng muhim hujjatlar, loyihalarni ishlab chiqish va tekshiruv ishlariga turli idoralarning mutaxassislari, xodimlari, olimlarini jalb etish;
  
• 
  ilmin tekshirish ishlari, Olimpiya o‘yinlari va boshqa xalqaro sport musobaqalarida qatnashish uchun moliyaviy ta’minot masalasini hal etish;
  

O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat va sport ishlari Vazirligi faoliyatini uning raisi boshqarib boradi. U O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tayinlanadi va O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Kengashida tasdiqlanadi.
Qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari, o‘rinbosarlarini tayinlash va ishdan bo‘shatish O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan amalga oshiriladi.


O‘zbekiston Reepublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligining ichki tuzilishi. Kollegiya
"O‘zbekiston Respublikasi madaniyat va sport ishlari Vazirligi haqidagi Nizom"da Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligining ichki tuzilishi batafsil bayon etilgan. Uning ba’zi bir jihatlarini quyidagicha ifodalash mumkin.
Yuqorida ta’kidlanganidek, madaniyat va sport ishlari Vazirligi faoliyati uning raisi tomonidan boshqariladi.
Rais o‘z navbatida:

• 
  Respublikasi sport ishlari Vazirligi yuklangan vazifalarni ba jarish va belgilangan vazifalarni amalga oshirishd; shaxsan javobgardir;
  
• 
  o‘rinbosarlarning vazifalarini belgilaydi va ular faoliyatini muvofiqlashtiradi;
  
• 
  belgilangan mehnat haqi va uni taqsimlash, shtatlarni belgilaydi;
  
• 
  boshqarma va bo‘lim boshliqlarkning asosiy ish vazifalarini taqsimlaydi.
  

Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi umumiy rahbarlik uchun kollegiya /hay’at/ tashkil etadi. Uning tarkibi sport qo‘mitasi raisi /kollegiya raisi/, rais o‘rinbosarlari, spor qo‘mitasi tizimidagi boshqa rahbar xodimlar, shuningde vazirliklar, idoralar, konsernlar, assotsiatsiyalar va jamoat tashkilotlarning xodimlaridan iborat bo‘lai Kollegiya tarkibini O‘zbekiston Respublikasi Vazirla Mahkamasi tasdiqlaydi.
Kollegiya o‘z yig‘ilishlarida O‘zbekistonda jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish masalalarini ko‘rib chiqadi va hal etadi. Shuningdek, normativ va boshqa muhim hujjatlarning loyihalarini muhokama qiladi, ularni yuqori idoralarga taqdim etadi. Sport qo‘mitasining qarorlari, buyruqlari, yo‘l-yo‘riqlari /instruksiya/, tekshiruv savollari, kadrlar tayyorlash, ularning malakasini oshirishga doir hujjatlarning loyihalarini tasdiqlaydi.
Kollegiya o‘z yig‘ilishlarida viloyatlar sport qo‘mitalari raislari, sport qo‘mita markaziy apparati xodimlari, uyushmalar, muassasalar, o‘quv yurtlari rahbarlarining ma’ruzalarini eshitadi.
Kollegiya qarorlarini hayotga tadbiq etish uchun maxsus qaror yoki buyruqlar chiqariladi.
Kollegiya qabul qilgan qaror rais uchun tavsiya xarakteriga ega bo‘ladi.
Kollegiya a’zolarining fikr mulohazalari har xil bo‘lib qolsa, uni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi hal etadi.
Kollegiya umumdavlat ahamiyatiga ega bo‘lgan barcha masalalar yuzasidan javobgar hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari vazirligining tarkibiy tarmoqlari.
O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi tuzilishi va boshqarish jihatdan asosan ikki yo‘nalishga egadir. Birinchi yo‘nalish sport qo‘mitalarining quyi tarmoqlari hisoblanadi. Ikkinchisi esa, mustaqil tashkilotlar sifatida sport qo‘mitalari faoliyatida ishtirok etuvchilardir.
Birinchi yo‘nalish: O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligining uzviy tarmoqlari, asosan, Koraqalpog‘iston Respublikasi va viloyatlar hamda Toshkent shahar sport boshqarmalari hisoblanadi. Bunday quyi tarmoqlardagi sport boshqarmalari joylardagi hokimliklar mahkamasi tarkibida bo‘lib, hokimlar rahbarligida ish olib boradilar. Har bir viloyat, shahar va tumanlardagi sport qo‘mitalari raislari Hokimlar tomonidan tasdiqlanadi. Barcha tarmoqlardagi sport boshqarmalari ning maxsus Nizomlari mavjuddir. Shu Nizomga asosan ular o‘zlariga tegishli hududda hokimiyatlar va madaniyat va sport ishlari Vazirligi tomonidan belgilangan vazifalarni amalga oshiradilar. Ularning tashkiliy tuzilishida ommaviy-tashkiliy ishlar, sport, moliya-xo‘jalik, sportni targ‘ib qilish, o‘quvchi-yoshlar bilan ishlash va boshqa sohalar bo‘yicha bo‘limlari bo‘ladi. Belgilangan shtatlardagi xodimlar o‘z faoliyatlarini yuritadilar.
Ikkinchi yo‘nalish: Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi va uning tarmoqlari faoliyatida bevosita ishtirok etuvchi va unga ko‘maklashuvchi quyidagi tashkilotlar, komissiyalar mavjuddir, ya’ni:

1. 
   Sport turlari bo‘yicha federatsiyalar, murabbiylar kengashi, hakamlar uyushmasi.
   
2. 
   Xalqaro sport assotsiatsiyalari.
   
3. 
   Ilmiy-uslubiy kengashlar.
   
4. 
   Milliy sport va xalq milliy o‘yinalari uyushmalari
   
5. 
   Tibbiy nazorat muassasalari va h.k.
   

O‘zbeknston Davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti
O‘zbekiston Davlat jismoniy tarbiya (instituti) universiteti /O‘zDJT va sport U/ 1955 yil sentabrda tashkil etildi. Mutaxassis kadrlar taiyorlash va ularning malakasini oshirishdg O‘zbekiston Davlat jismoniy tarbiya instituti O‘zbekiston Respublikasi madaniyat va sport ishlari Vazirligi tasining tarkibiy tarmog‘idir. Universitetning dastlabki faoliyati paytlarida atigi 2-3 ta kafedra mavjud bo‘lgan bo‘lsa, hozirgi kunda ularning soni 24 ta.
O‘zbekiston Davlat jismoniy tarbiya va sport universitetida spor o‘yinlari, yakkakurash sport turlari, sirtqi ta’lim va malaka oshirish fakul`tetlari mavjud.
Mustaqillik yillari davrida universitetda ilmiy-pedagogik soha bo‘yicha mutaxassis xodimlarni tayyorlashda katta yutuqlarga erishildi. Ya’ni aspirantura va doktorantura tashkil etildi. Himoya bo‘yicha ixtisoslashtirilgan ilmii kengash ochildi va 10 dan ortiq yosh mutaxassi silar fan nomzodligi dissertatsiyalarini yoqladilar.
Kadrlar tayyorlash tizimini isloh qilish va amalga oshiriishida O‘zbekiston Davlat jismoniy tarbiya va sport universitet: jamoasi ijodiy yondashgan hodda katta hissa qo‘shib kelmoqda. Ayniqsa, yuqori malakali sportchilar tayyorlash bo‘lajak mutaxassislarni sport menejmenti hamda marketingi asoslari bilan qurollantirish, maktab yoshigach bolalar muassasalar faoliyatlari bilan tanishtirish aholi o‘rtasida ommaviy-sog‘lomlashtiruvchi jismoniy tarbiya, sport, sayohat hamda xalqmilliy o‘yinlarini tashkil qilish yo‘llarini o‘rgatishda davr talablariga rio qilinmoqda.


O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi davlat idoralari va jamoat tashkilotlarining faoliyatini muvofiqlashtiruvchi
maxsus tashkilot
Mamlakatimizda kechayotgan ijtimoiy-siyosiy jarayonlar tufayli aholining turmush darajasi o‘sib bormokda. Umumiy madaniyati yuksalmoqda. Mehnatkash aholi va o‘quvchi-yoshlarning jismoniy tayyorgarligi, sog‘lig‘i va kamoloti yo‘lida davlat idoralari hamda jamoat tashkilotlarining faoliyati takomillashtirilmoqda.
Jismoniy tarbiya tizimi kabi keng tarmoqli sohaning barcha tashkilotlarida yagona tartiblarni joriy etish uchun muvofiqlashtiruvchi markaz yoki maxsus tashkilot sifatida O‘zbekiston madaniyat va sport ishlari Vazirligining o‘rni alohidadir.
O‘zbekiston Respublikasnning "Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida"gi Qonunida Jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash /6-modda/.

• 
  Jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash:
  
• 
  sportchilarning sport tadbirlarida ishtirok etishini ta’minlash;
  
• 
  jismoniy tarbiya-sport tashkilotlari tomonidan moddiy-texnika va axborot resurslaridan, shuningdek ilmiy-tadqiqotga oid va texnik ishlanmalar hamda texnologiyalardan foydalanish uchun shart-sharoitlar yaratish;
  
• 
  davlat mulkida bo‘lgan jismoniy tarbiya-sog‘lomlashtirish va sport inshootlarini saqlash;
  
• 
  sport tayyorgarligi bo‘yicha yangi bazalar va markazlarni, sport-ta’lim muassasalarini, shu jumladan ixtisoslashtirilgan sport-ta’lim muassasalarini, shuningdek jismoniy tarbiya-sog‘lomlashtirish va sport inshootlarini qurish hamda ishlab turganlarini rekonstruksiya qilish;
  
• 
  sport klublari va maktablari, sport-ta’lim muassasalari, shu jumladan ixtisoslashtirilgan sport-ta’lim muassasalari, sport-sog‘lomlashtirish oromgohlari, tibbiy-jismoniy tarbiya dispansyerlari faoliyatini rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport vositalaridan aholining, shu jumladan ayollar va yoshlarning, shuningdek nogironlarning sog‘lig‘ini mustahkamlash maqsadida foydalanish uchun shart-sharoitlar yaratish;
  
• 
  nogironlarning va jismoniy imkoniyatlari cheklangan boshqa shaxslarning paralimpiya hamda surdlimpiya o‘yinlarida, nogironlar o‘rtasidagi maxsus olimpiadalar va boshqa sport tadbirlarida ishtirok etishini rivojlantirish hamda ta’minlashga ko‘maklashish;
  
• 
  sport tadbirlarini, ommaviy sport va jismoniy tarbiya-sog‘lomlashtirish tadbirlarini tashkil etish;
  
• 
  jismoniy tarbiya-sport tashkilotlarining xalqaro hamkorligiga ko‘maklashish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasidagi dasturlarni, ilmiy-uslubiy tizimlarni va kompleks ilmiy tadqiqotlarni moliyalashtirish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
  

"Mahalliy davlat hokimiyati organlarining jismoniy tarbiya va sport sohasidagi vakolatlari" /12-modda/,

• 
  Mahalliy davlat hokimiyati organlari:
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasidagi davlat dasturlarini hamda maqsadli dasturlarni ishlab chiqish va amalga oshirishda ishtirok etadi;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasidagi hududiy dasturlarni ishlab chiqadi, tasdiqlaydi hamda amalga oshiradi;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasidagi tadbirlarning mahalliy budjetdan moliyalashtirilishini ta’minlaydi;
  
• 
  jismoniy tarbiya-sport tashkilotlarini tashkil etishga ko‘maklashadi hamda ularning faoliyatini qo‘llab-quvvatlaydi;
  
• 
  aholi o‘rtasida sport normativlarini topshirish bo‘yicha ishlarni tashkil etadi;
  
• 
  ommaviy jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini tashkil etish hamda o‘tkazishga, jismoniy tarbiya va sport sohasidagi mutaxassislarni tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishga ko‘maklashadi;
  
• 
  tegishli hududda jismoniy tarbiya-sog‘lomlashtirish va sport inshootlaridan maqsadli foydalanilishi ustidan nazoratni ta’minlaydi;
  
• 
  havaskorlik jismoniy tarbiya-sport harakatini rivojlantirish uchun fuqarolarning ish joyi, yashash joyi hamda dam olish joyida shart-sharoitlar yaratadi;
  
• 
  jismoniy tarbiya-sog‘lomlashtirish va sport uchun mo‘ljallangan tovarlar ishlab chiqarilishini tashkil etishga ko‘maklashadi.
  

10-modda. O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining jismoniy tarbiya va sport sohasidagi vakolatlari,

• 
  O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi:
  
• 
  o‘quv-tarbiya jarayonining sog‘lomlashtirishga yo‘naltirilgan bo‘lishini ro‘yobga chiqarish, sog‘lom turmush tarzi normalarini joriy etish uchun shart-sharoitlarni ta’minlaydi;
  
• 
  o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari o‘quvchilari va oliy ta’lim muassasalari talabalari o‘rtasida ommaviy jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini tashkil etadi;
  

17-modda. O‘zbekiston olimpiya harakati.

• 
  O‘zbekiston olimpiya harakati Xalqaro olimpiya harakatining tarkibiy qismi bo‘lib, uning maqsadi olimpiya harakati prinsiplarini ommalashtirish, jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishga ko‘maklashish, sport sohasida xalqaro hamkorlikni mustahkamlash, Olimpiya o‘yinlarida hamda Xalqaro olimpiya qo‘mitasi boshchiligida o‘tkaziladigan boshqa xalqaro sport tadbirlarida ishtirok etishdan iboratdir.
  
• 
  O‘zbekiston olimpiya harakati O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasi — respublika nodavlat notijorat tashkiloti tomonidan boshqariladi, ushbu qo‘mita o‘z faoliyatini O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga, Xalqaro olimpiya qo‘mitasining Olimpiya xartiyasiga hamda o‘z ustaviga muvofiq amalga oshiradi. Davlat O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasiga o‘z ustavida belgilangan maqsadlarini amalga oshirishiga har tomonlama ko‘maklashgan holda, O‘zbekiston olimpiya harakatini tan oladi va qo‘llab-quvvatlaydi.
  
• 
  O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasi:
  
• 
  olimpiya harakati prinsiplarini ommalashtiradi, yuksak yutuqlarga erishiladigan sportni va ommaviy sportni rivojlantirishga ko‘maklashadi;
  
• 
  Xalqaro olimpiya qo‘mitasining Olimpiya xartiyasiga muvofiq Olimpiya o‘yinlarida hamda Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi boshchiligida o‘tkaziladigan boshqa xalqaro sport tadbirlarida O‘zbekiston Respublikasi nomidan ish yuritadi;
  
• 
  sportchilarni Olimpiya o‘yinlarida hamda Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi boshchiligida o‘tkaziladigan boshqa xalqaro sport tadbirlarida ishtirok etishga tayyorlashning zarur darajasini ta’minlashga qaratilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirishda ishtirok etadi;
  
• 
  sportda dopingning oldini olish hamda unga qarshi kurashishga, shuningdek jismoniy tarbiya va sport sohasida kamsitish va zo‘ravonlikning har qanday shakllari yuzaga kelishiga yo‘l qo‘ymaslikka ko‘maklashadi;
  

Xalqaro olimpiya qo‘mitasining hamda O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasining olimpiya ramzlari, shiori, bayrog‘i, madhiyasidan, “olimpiya”, “olimpiada” nomlaridan foydalanishga bo‘lgan huquqlarini O‘zbekiston Respublikasi hududida himoya qilish choralarini ta’minlaydi.
O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasi o‘z vakolatlarini maxsus vakolatli davlat organi, sport federatsiyalari (uyushmalari) hamda boshqa tashkilotlar bilan o‘zaro hamkorlikda amalga oshiradi.
O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasi qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin.
O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasi masalalari alohida o‘rin egallagan. Bu sohalardagi jarayonlarning mukammal va maqsaddagidek olib borilishini nazorat qilish, yo‘l-yo‘riqlar ko‘rsatish va amaliy yordam berish lozim bo‘ladi. Bu faoliyatlar sport qo‘mitalari tomonidan chuqur va izchil o‘rganiladi hamda o‘zaro bog‘liqlik tamoyillari asosida ish tutiladi.
Qonunda ta’kidlanishicha, Ta’lim tizimida jismoniy tarbiya va sportni tashkil etish 29-modda.,

• 
  Ta’lim tizimida jismoniy tarbiya va sportni tashkil etish quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
  
• 
  asosiy ta’lim dasturlari doirasida davlat ta’lim standartlari bilan belgilangan hajmlarda jismoniy tarbiya va sport bo‘yicha majburiy mashg‘ulotlarni, shuningdek qo‘shimcha ta’lim dasturlari doirasida qo‘shimcha (fakultativ) jismoniy mashqlar va sport mashg‘ulotlarini o‘tkazish;
  

Fuqarolarning ish joyi, yashash joyi hamda dam olish joyida jismoniy tarbiya va sportni tashkil etish 30-modda.

• 
  Ish beruvchilar, ularning birlashmalari va xodimlar yoki ularning vakillik organlari o‘rtasidagi jamoa shartnomalari, kelishuvlari va mehnat shartnomalariga:
  
• 
  xodimlarga jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanish, jismoniy tarbiya, sport, reabilitatsiya qiluvchi hamda xodimlarning jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanishiga bog‘liq bo‘lgan boshqa tadbirlarni o‘tkazish uchun sharoitlar yaratish haqidagi;
  
• 
  xodimlarga va ularning oila a’zolariga ushbu qismning ikkinchi xatboshisida nazarda tutilgan chora-tadbirlarni amalga oshirish uchun sport obyektlari, sport jihozlari va anjomlaridan foydalanish imkoniyatini berish haqidagi;
  
• 
  sport obyektlariga, sport jihozlari va anjomlariga lozim darajada xizmat ko‘rsatilishi hamda ularning ta’mirlanishini ta’minlash, bunday obyektlar, jihozlar va anjomlarni saqlashni, ularga xizmat ko‘rsatishni hamda ularni ta’mirlashni amalga oshiruvchi xodimlar mehnatiga haq to‘lash haqidagi qoidalar kiritilishi mumkin.
  
• 
  Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari fuqarolarning yashash joyi va dam olish joyi bo‘yicha jismoniy tarbiya hamda sportni rivojlantirish uchun sharoitlar yaratadi, shu jumladan jismoniy tarbiya va sport sohasidagi mutaxassislarni jalb etish yo‘li bilan sharoitlar yaratadi.
  
• 
  Sanatoriy-kurort muassasalari, dam olish uylari va turistik bazalar rahbarlari fuqarolarning sog‘lig‘ini mustahkamlash, kasalliklarning oldini olish va davolash maqsadida fuqarolarning davolanishi hamda dam olishi jarayonida jismoniy tarbiya komponentlaridan foydalanish uchun sharoitlar yaratadi.
  
• 
  Korxonalar, muassasalar va tashkilotlarning mehnat jamoalari kasaba uyushmalari qo‘mitalari bilan birgalikda xodimlarni hamda ularning oila a’zolarini jismoniy tarbiya va sport bilan faol shug‘ullanishga, shu jumladan ish kuni davomida ishlab chiqarish gimnastikasini tashkil etish hamda o‘tkazishga jalb etish maqsadida ixtiyoriy ravishdagi muntazam jismoniy tarbiya-sog‘lomlashtirish tadbirlari va sport tadbirlari o‘tkazish bo‘yicha sharoitlar yaratishi hamda ishlarni tashkil etishi mumkin.
  

hamda turli tarmoqlarda tashkil qilinishi zarur bo‘lgan ommaviy sog‘lomlashtiruvchi jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini birgalikda tashkil qilishni doimiy ravishda muvofiqlashtirish faoliyatlari sport qo‘mitalari zimmasidadir.
O‘zbekiston Madaniyat va sport ishlari Vazirligi va uning tarmoqlari, turli davlat idoralari, jamoat tashkilotlarining jismoniy tarbiya va sportdagi barcha faoliyatlarini qonunlar, farmonlar, qarorlar asosida olib borishiga yo‘l-yo‘riq ko‘rsatishini muvofiqlashtirish usulining asosi hisoblanadi. Shu sababdan "Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida"gi qonunda Havaskorlik sporti va professional sport15-modda.

• 
  Fuqarolar havaskorlik sporti, shuningdek professional sport bilan sportchi, trener yoki sport hakami sifatida shug‘ullanish huquqiga ega.
  
• 
  Havaskorlik sporti va professional sport sohasidagi korxonalar, muassasalar va tashkilotlarning tashkil etilishi hamda faoliyat ko‘rsatishi tartibi qonun hujjatlarida belgilanadi.
  

Jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini tashkil etish hamda o‘tkazish 21-modda.

• 
  Jismoniy tarbiya yoki sport tadbirlari tashkilotchilari bu tadbirlarni o‘tkazish shartlarini, shu jumladan jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini tashkil etish hamda o‘tkazishni moliyalashtirish shartlarini belgilaydi, bunday tadbirlarni tashkil etish va o‘tkazish uchun mas’ul bo‘ladi, ushbu tadbirlarni to‘xtatish va bekor qilish, ularni o‘tkazish vaqtini o‘zgartirish va ularning yakunlarini tasdiqlash huquqiga ega.
  
• 
  Jismoniy tarbiya yoki sport tadbirlari tashkilotchilari quyidagi mutlaq huquqlarga ega:
  
• 
  jismoniy tarbiya yoki sport tadbirining nomi va ramzlaridan foydalanish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini o‘tkazish joyida tovarlar, ishlar va xizmatlar reklamasini joylashtirish;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport tadbirlarida foydalaniladigan sport ekipirovkasi, sport uskunalari va anjomlarini ishlab chiqaruvchilarni belgilash;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini ularning tasviri va (yoki) ovozini har qanday usullar bilan va (yoki) turli texnologiyalar yordamida translatsiya qilish orqali, shuningdek mazkur translatsiyani yozib olishni va (yoki) tadbirni fotosuratga hamda videotasvirga tushirishni amalga oshirish orqali yoritish.
  
• 
  Jismoniy tarbiya va sport tadbirlarining nomlaridan, ular asosida tuzilgan so‘z birikmalaridan hamda mazkur tadbirlar ramzlaridan uchinchi shaxslarning foydalanishi jismoniy tarbiya yoki sport tadbirlari tashkilotchilari bilan yozma shaklda tuziladigan kelishuvlar asosida amalga oshiriladi, bunday nomlardan, ular asosida tuzilgan so‘z birikmalaridan va mazkur tadbirlar ramzlaridan axborot maqsadida yoxud ommaviy axborot vositalarida jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini yoritish huquqini olgan uchinchi shaxslar tomonidan ushbu huquqlarning foydalanish hollari bundan mustasno.
  
• 
  Ommaviy axborot vositalarida jismoniy tarbiya yoki sport tadbirlari tashkilotchilari tomonidan tasdiqlangan, jismoniy tarbiya va sport tadbirlarining to‘g‘ri ko‘rsatilgan nomlaridan foydalanilishi kerak. Bunda mazkur nomlar reklama hisoblanmaydi.
  
• 
  Jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini yoritish huquqidan uchinchi shaxslar faqat jismoniy tarbiya yoki sport tadbirlari tashkilotchilarining yozma ruxsatlari bilan yoxud uchinchi shaxslar tomonidan ushbu huquqlarning bunday tadbirlar tashkilotchilaridan sotib olinganligi to‘g‘risidagi yozma shakldagi kelishuvlar asosida foydalanishi mumkin.
  
• 
  Jismoniy tarbiya va sport tadbirlari to‘g‘risidagi qoidalarning, nizomlarning (reglamentlarning) mazmuniga doir alohida sport turlarining xususiyatlarini nazarda tutadigan umumiy talablar maxsus vakolatli davlat organi tomonidan belgilanadi.
  
• 
  Faqat rasmiy sport musobaqalarigina O‘zbekiston Respublikasi chempionati, kubogi yoki birinchiligi maqomiga va nomiga ega bo‘lishi mumkin.
  
• 
  Rasmiy sport musobaqalarini o‘tkazishga ushbu Qonun 26-moddasiga muvofiq tasdiqlangan sport turlarining qoidalari asosidagina yo‘l qo‘yiladi.
  
• 
  Xalqaro sport tadbirlari O‘zbekiston Respublikasi hududida faqat bunday tadbirlarni o‘tkazish to‘g‘risidagi qarorning tegishli sport turlari bo‘yicha sport federatsiyalari (uyushmalari) hamda maxsus vakolatli davlat organi bilan kelishib olinishi sharti bilan o‘tkazilishi mumkin.
  

sohalarini muvofiqlashtirish /o‘zaro kelishish/ talab qilinadi.
Shuni e’tiborga olish zarurki, O‘zbekiston Respub likasi madaniyat va sport ishlari Vazirligi v uning quyi tarmoqlarida ayrim sohalar yoki umumahami yatga molik bo‘lgan muammolarni muhokama qilish, tas diqlash va amalga oshirish jarayonlarida masalaga tan qidiy qarash, ijodkorlik va ilg‘or tajribalarga tayanish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bu sohalarni amaliy jihatdan o‘rganish, sport qo‘mitalari ish faoliyatini bevosita kuzatish talabalarning mustaqil ish jarayonlarida amalga oshiriladi.
Madaniya va sport ishlari Vazirligining eng muhim faoliyatlari. Mutaxassis xodimlar, sport jamoalari /komandalar/, uyushmalar bilan ishlash.
Jismoniy tarbiya va sport sohasidagi mutaxassis xodimlar bilan ishlash sport qo‘mitalari rahbarlari v mas’ul xodimlarning eng muhim vazifalaridan biri.
O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligidagi rahbarlar bo‘lim boshliqlari, mutaxassis xodimlar bilan bevosita ichki ishlardagi faoliyatlar to‘g‘risida muloqatda bo‘ladilar. Shuningdek, musobaqalarni tashkil qilish, ularn o‘tkazish bilan bog‘liq masalalarda murabbiylar, hakatlar, mutasaddi tashkilotlarning shu sohaga mas’ul xodimlari bilan ish olib boradilar.
Viloyat, tuman, shahar sport boshqarmalarining rahbarlari va xodimlari ham murabbiylar, hakamlar, o‘qituvchilar, sportchilar bilan doimiy munosabatda bo‘ladilar. Bunday faoliyatlarda sport mashg‘ulotlarini tashkil qilish, sport inshootlari, jihozlar, buyumlar, kiyimlar bilan bog‘liq masalalar hal qilinadi.
Jismoniy tarbiya va sportga aloqador tashkilotlar, idoralar, sport tashkilotlari, sport markazlari xodimlari yuqorida ta’kiddangan masalalargadoir ishlarni hal qilishda yaqindan munosabatda bo‘lishni taqozo etadi.
Tajribalarning ko‘rsatishicha, sport tashkilotlari xodimlari orasida murakkab bahslar, muammolar ko‘p uchraydi. Shu sababdan quyidagilarga e’tibor berish lozim:

• 
  qonunlar, qarorlar, qoidalar, Nizomlarda qayd etilgan jihatlarni eslash, eslatish;
  

-og‘ir, vazmin bo‘lish va o‘zini tuta bilish;
-jahl va ehtiroslarga berilib ketmaslik;

• 
  ish yuzasidan kelgan xodimlarning barcha savollari va mulohazalarini diqqat bilan eshitish, ularga to‘g‘ri baho berish va hal qilish;
  
• 
  amalga oshirib bo‘lmaydigan ishlarni hal qilishga va’da bermaslik;
  
• 
  eng tajribali va yutukdarni qo‘lga kiritgan murabbiylar, mutaxassislarni ma’naviy hamda moddiy jihatdan rag‘batlantirib turish;
  
• 
  sport jamoalari /komanda/ a’zolari va ularning murabbiy hamda boshka rahbarlari bilan ochiq muloqotda bo‘lish;
  
• 
  sport jamiyatlari, sport federatsiyalari /uyushmalari/ xodimlari bilan mas’ul vazifalar, eng zarur tadbirlarni o‘tkazish haqida bo‘ladigan rasmiy muloqot, suhbatlar jarayonida ularning mustaqil tashkilotlar hamda o‘z maqomiga ega ekanligini nazarda tutish.
  

Jismoniy tarbiya va sport sohasini ilmiy asosda ta’minlash boshqaruvchilikda katta muammolardan biridir. Bu asosan ikki yo‘nalishga bo‘linadi:
1. Terma jamoalarning mashg‘ulotlarini ilmiy-uslubiy jihatdan ta’minlash.
2. Aholining barcha tabaqalari, ayniqsa, o‘quvchi yoshlar, sport maktablarida shug‘ullanuvchilarning mashg‘ulotlarini ilmiy tadqiqotlarning natijalari asosida tashkil etish.
Bu ikki yo‘nalishda ham ilmiy tajrybalar, sinov, nazorat, ko‘rik ishlarini o‘tkazish talab etiladi. Shu sababdan sport tashkilotlarining ish faoliyatida ilmiy-uslubiy ishlarni olib borish, ilmiy muassasalar, oliy o‘quv yurtlari jismoniy tarbiya kafedralari xodimlarining ilmiy-ijodiy faoliyatlariga tayanish lozim bo‘ladi.


O‘zbekistoi Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligining matbuot idoralari bilan aloqalari.
-O‘zbekiston Respublikasi Teleradiokompaniyasi bilan O‘zbekiston jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi hamkorligi
O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi hamda uning quyi tarmoqlari tomonidan jismoniy tarbiya va sportni ommalashtirish, uni targ‘ib qilib borish vazifalarining amalga oshirilishi jarayonida radio hamda televidenie faoliyatidan maqsadli foydalanish katta ahamiyatga ega. Radioda sport xabarlari, murabbiylar va ilg‘or sportchilarning faoliyatlari muntazam eshittirib boriladi. Bunda muxbirlar, jurnalistlar havaskorlar sport tashkilotlarining ish faoliyatlarish jonlantirishga doir ma’lumotlar, eshittirish mavzulari va boshqalarni sport qo‘mitalari xodimlari bilan maslahatlashgan holda efirga olib chiqadilar.
Televideniye targ‘ibotning eng jonli, qulay va ken! usulidir. Shu sababdan sport xabarlari, yangnliklarni sport musobaqalarini bevosita to‘g‘ridan to‘g‘ri ko‘rsatish yo‘li bilan ma’lum qilish kun sayin keng qo‘llanilmoqda.Jurnalistlar, muxbirlarning sport sohasidagi faoli yatlarini takomillashtirishda sport qo‘mitalarining tav siyalari, rejalari va takliflari muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Sport ko‘rsatuvlarining eng muhim vositalaridan hisoblangan videofilmlar, lavhalar, reportajlar keyingi yillarda ommalashib ketdi. Bu sohada havaskorlar professional jurnalistlar tomonidan olinayotgan video tasvirlarning ko‘payishi va ularning ijodiy meqnatlari ko‘pchilikni quvontirmoqda.
Teleko‘rsatuv va radno eshittirishlariniig mavzularini yaxshnlash, bunda aholining ehtiyojlarini hisobga olish, xalq mnlliy o‘yinlarini targ‘ib qilishga e’tiborni kuchaytirish lozim bo‘ladi.
-O‘zbekiston Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligining ommaviy axborot vositalari bilan aloqalari
O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport ishlari Vazirligi, uning joylardagi tarmoqlari so‘nggi yillarda ommaviy axborot vositalari xodimlari bilan aloqalarni tobora mustahkamlab bormoqdalar. Ya’ni sport qo‘mitalari raislari, xodimlar, murabbiylar, jismoniy tarbiya o‘qituvchilari, sport faxriylari, sportchilar, havaskorlar, muxlislar va boshqalar bilan gazeta xodimlari tez-tez muloqotda bo‘lishadi. Natijada, sport yangiliklari, turli mulohazalar mazmuni kengayib, minbarlarda tanqidiy mulohazalar, dalillar ko‘paymoqda.
O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat va sport ishlari Vazirligi ta’sischisi bo‘lgan "Sport", "O‘zbekiston futboli", "Tennis" gazetalarining ish faoliyati sport tashkiloti xodimlarining ijodiy mehnatlari bilan chambarchas bog‘lanib ketgan.
O‘zbekistonning "Xalq so‘zi", "Turkiston", "Hurriyat" kabi yetakchi gazetalarida faqat futbol, tennis, kurash, boks, shaxmat kabi sport turlari bo‘yicha o‘tkazilayotgan xalqaro turnirlar, yirik musobaqalar haqidagina emas, balki sport inshootlari, sportklublari, murabbiylarning ilg‘or tajribalari, bolalar sporti va boshqa targ‘ibot mavzuidagi maqolalar ham berib borilayotir.
Xulosa qilib aytganda, sport qo‘mitalarining nufuzi tobora oshib bormoqda. Ommaviy sport tadbirlari va xalq milliy o‘yinlari ko‘ngildagidek tashkil qilinmoqda. Sportchilar xalqaro sport musobaqalarida ulkan yutuqlarga erishmoqdalar. Kadrlar tayyorlash masalalarida jiddiy o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda. Davlat idoralari va jamoat tashkilotlari, sport jamiyatlari bilan o‘zaro hamkorliklar kuchaytirshshoqda. O‘zbekiston Respublikasi qonunlari va hukumat qarorlarini amalga oshirish yo‘lida katta mehnat qilinmoqda. Shu bilan birga ommaviy axborot vositalari xodimlari jismoniy tarbiya va sportni boshqarish, ommaviy o‘yinlarni o‘kazish xaqida ko‘rsatuv hamda maqolalar tayyorlaydigan jurnalistlarning ixtisoslashib borishiga e’tibor bersalar, foydadan holi bo‘lmasdi.


Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Yarashev K.D.Jizmoniy tarbiya va sportni boshqarish.T.:Ibn Sino .2000 yil
   
2. 
   Aklromov A.K.O`zbekistonda jismoniy madaniyat va sport tarixi. Toshkent.O`zDJTI nashri.1997y.
   
3. 
   Axmatov M.S.Uzluksiz ta`lim tizimida ommavi sport so`g`lamlashtirish ishlarini samarali boshqarish.T:2005 yil
   
4. 
   Eshnazarov J.Jismoniy madanioyat va sportni boshqarish.-T.:Darslik 2008 yil tarixi. Toshkent.1984.y.
   
5. 
   Jismoniy tarbiya va sportni boshqarishning nazariy asoslari. Toshkent – 1995 yil
   

Qo’shimcha adabiyotlar
1. Jismoniy tarbiya darsliklari (maktablar uchun) Usmanxadjayev va boshqalar. Toshkent 2004 yil
2. “Jismoniy tarbiya mashg’ulotlarida zamonaviy pedagogik va axbarot texnalogiyalari” mavzusidagi Respublika ilmiy nazariy anjumani to’plami. Jizzax 2008 yil.
3. R.Abdumalikov, J.E.Eshnazarov (ajdodlar jismoniy ma’daniyati tarixining o`rganish masalalari) o`quv qo`llanma T.:1993 y.
4. A.Q.Hamraqulov, G.T.Yusupov va boshqalar. Olimpiya bilimlarining asoslari o`quv qo`llanma T.:2002 y.
Internet saytlari
1. www.tdpu.uz
2. www.pedagog.uz
3. www.edu.uz
4. www.nadlib.uz (A.Navoiy nomidagi O‘z.MK)
5. http://ziyonet.uz – Ziyonet axborot-ta’lim resurslari portali
6-mavzu. O`bkiston Respublikasui milliy olimpiya qo`mitasi.
Reja.

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining Nizomi. Uning tarkibiy tuzilishi: Bosh Assambleya, Qongress, sessiya, ijroqum.
   
2. 
   O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining asosiy vazifalari.
   
3. 
   Olimpiya klublari. Olimpiya akademiyasi va ularning vazifalari.
   

Tayanch so’z va iboralar:Milliy olimpiya qo`mitasi,Bosh assammbleya,kongres,sessiya,ijroqum, uyushmalar,Olimpiya klublari,Olimpiya akademiyasi.
O’quv mashg’ulotining maqsadi: O’zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo’mitasining Nizomi. Uning tarkibiy tuzilishi: Bosh Assambleya, Kongress, sessiya,ijroqo’m. Milliy Olimpiya qo’mitasining asosiy vazifalari. Olimpiya klublari va ularning vazifalari. Olimpiya Akademiyasi va uning vazifalari. O’zbekistonning xalqaro sport aloqalari haqida nazariy ma’lumotlarga ega qilish.
O’quv faoliyati natijalari:
 O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining asosiy vazifalari bilimlarni o`zlashtirish;
 O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining Nizomi. Uning tarkibiy tuzilishi: Bosh Assambleya, Qongress, sessiya, ijroqum va xakozolar ahamiyati anglab olishi lozim;
-O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining Nizomi
Xalqaro Olimpiya harakatining olamshumul kengayishi, O‘zbekistonda jismoniy tarbiya va sportning rivojlanishi, ayniqsa, Respublikamizning mustaqillikni qo‘lga kiritib, davlat sifatida tanilishi natijasida O`zbekiston Milliy Olimpyya qo‘mitasi 1992 yil 21 yanvarda tashkil etildi va shu yili Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi /XOQ/ tarkibiga rasmiy ravishda a’zo bo‘ldi. O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining birinchi ta’sis majlisida Milliy Olimpiya qo‘mitasining Nizomi ham qabul qilindi va keyinchalik Xalqaro Olimpiya qo‘mitasining Nizomi va Milliy Olimpiya qo‘mitasining ish tajribalari asosida qayta ko‘rib chiqiddi hamda unga qisman o‘zgartirishlar kiritildi. O‘sha paytlarda. Milliy Olimpiya qo‘mitasi tarkibiga 527 kishi va faxriy a’zolikka 11 kishi saylandi.
O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining Nizomida asosan uning tarkibiy tuzilishi, maqsad va vazifalari, burchlari hamda huquqlari alohida belgilangan. Shuningdek, sportchilar, murabbiylarning huquq va vazifalari, musobaqalarda qatnashish jarayonlari, mo-liyaviy ta’minot, a’zolik badallari ham o‘z ifodalarnni topgan.
Nizom O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi Xartiyasi talablari asosida ishlab chiqilgan bo‘lib, Milliy Olimpiya qo‘mitasining bayrog‘i, ramzi va boshqa nishonlari haqida qayd etilgan. O‘zbekiston Milliy Olimpiya qo‘mitasi hukumatga qarashli bo‘lmagan mustaqil faoliyat qo‘rsatuvchi tashkilotdir. Uning oliy organi Bosh Assambleya /majlis/ hisoblanadi. U yil davomida bir marotaba o‘tkaziladi. Assambleyalar oralig‘ida rahbarlik ishlari Milliy Olimpiya qo‘mitasining Ijroiya qo‘mitasi tomonidan olib boriladi. Uning tarkibi Prezident, 2 ta vitse prezident, bosh kotib va 18 nafar a’zolardan iborat. Ular 4 yil muddatga saylanadi.
Kongress /Qurultoy/ Milliy Olimpiya qo‘mitasining eng yirik va kengaytirilgan majlisidir. Unda Olimpiya harakati va sport turlarini rivojlantirish bilan bog‘liq masalalar muhokama etiladi. Eng ilg‘or tajribalar, ilmiy - tadqiqot natijalari va muammoli masalalarga alohida yondoshiladi. Zarur bo‘lsa, Milliy Olimpiya qo‘mitasi a’zolari va Prezidentini ham saylaydi.
Milliy Olimpiya qo‘mitasining sessiyasi u yoki bu qarorni tasdiqlash, ularning ijrolarini muhokama qilish, komissiyalarning hisobotlarini eshitish kabi faoliyatlar bilan shug‘ullanadi.
-O`zbekiston Milliy Olimpiya qo‘mitasining asosiy vazifalari
O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining asosiy maqsadi:

• 
  havaskorlik sportini rivojlantirish hamda Olimpiya harakatini himoya qilish;
  
• 
  olimpiya o‘yinlarida sportchilar ishtirokini ta’minlash;
  
• 
  sportni rivojlantirish, respublika va jahon sportchilari hamda olimpiya o‘yinlari qatnashchilari orasida do‘stlikni mustahkamlashga qaratilgan olimpiya g‘oyalarini mustahkamlash.
  

Nizomda ifoda etilgan maqsadlarni amalga oshirishda Milliy Olimpiya qo‘mitasi quyidagi vazifalarni o‘z oldiga qo‘yadi:

• 
  Olimpiya qoidalari va Nizomning bajarilishini ta’mknlash;
  
• 
  Bosh Assambleya qarorini amalga oshirish;
  
• 
  O`zbekiston Milliy Olimpiya qo‘mitasi Assambleyasi kun tartibini tayyorlash;
  
• 
  moliyaviy harajatlarni ta’minlash va javobgarlik;
  
• 
  yillik hisobot tuzish;
  
• 
  idora ishlari, arxiv saqlash mas’uliyati va hokazolar.
  

O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasi Ijroiya qo‘mitasi qoshida 10 dan ortiq turli komissiyalar ish olib boradi. Ular, asosan, olimpiya harakati bilan bog‘liq bo‘lgan tashkiliy, tayyorgarlik, ilmiy-nazariy yordam, targ‘ibot, xalqaro aloqalar va boshqa sohalarda faoliyat ko‘rsatadi.
O`zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasi Prezidenti, uning yordamchisi, Ijroqo‘m a’zolari, jismoniy tarbiya va sport vazirligi, sport jamiyatlari, uyushmalari, assotsiatsiyalari bilan bevosita hamkorliqda ish olib boradi. Xalqaro Olimpiya harakati, Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi va ular bilan bog‘liq masalalar bo‘yicha respublikadagi mas’ul idoralarga murojaat etadi va o‘z vazifalarini amalga oshiradi.


-Olimpiya klublari. Olimpiya akademiyasi. Ularning vazifalari
Olimpiya klublari va ularning vazifalari
Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi Xartiyasi va O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining Nizomida qayd etilishicha, ilgor tajribaga va shart-sharoitlarga ega bo‘lgan oliy o‘quv yurtlari, viloyat markazlari hamda yirik sanoat shaharlarida Olimpiya klublari tashkil etili-shi mumkin. Bu tashabbus 1985-1987 yillarda S. Ayniy no-midagi Samarqand davlat pedagogika instituti (hozirgi SamDU) jismoniy tarbiya fakulteti jamoasi tomonidan amalga oshirildi va keyinchalik shu asosda Olimpiya Akademiyasi tashkil etish haqidagi g‘oya paydo bo‘ldi.
O‘zbekiston Milliy Olimpiya qo‘mitasi ta’sis etilgach /1992/, barcha viloyatlarning sport boshqarmalari qoshida Olimpiya klublarini tashkil etish an’anaga aylandi. Ularning boshqaruv faoliyati klub raisi /prezident/ hay’at a’zolari va kengash tomonidan olib boriladi.
Olimpiya klublarining asosiy vazifasiga quyidagilar kiradi:

• 
  O‘z hududlarida jismoniy tarbiya va sportni keng
  
• 
  targ‘ib qilish;
  
• 
  sport turlarini rivojlantirishga hissa qo‘shish;
  
• 
  o‘quvchi-yoshlar va aholi o‘rtasida Olimpiya g‘oyalarini targ‘ib qilish;
  
• 
  sport musobaqalarini o‘tkazishda ko‘maklashish;
  
• 
  ilg‘or tajribalarni ommalashtirish;
  
• 
  mutaxassis xodimlar bilan hamkorlik qilish;
  
• 
  respublika sport taraqkiyoti va sportchilariiig erishgan g‘alabalarini matbuot va uslubiy qo‘llanmalarda keng yoritish;
  
• 
  Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi va O‘zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo‘mitasining amaliy faoliyatlarini chuqur o‘rganish, qo‘yilgan vazifalarni amalga oshi-rishda ko‘maklashish va hokazo.
  

-Olimpiya akademiyasi va uning vazifalari
O‘zbekiston Olimpiya akademiyasi O‘zbekiston Milliy Olimpiya qo‘mitasiga bevosita yordam beruvchi va olimpiya g‘oyalarini targ‘ib qiluvchi jamoatchilik asosida faoliyat yurituvchi tashkilotdir.
Ta’kidlash lozimki, Xalqaro Olimpiya akademiyasi /XOA/ 1961 yilda tuzilgan. U Gresiyaning Olimp shahrida joylashgan va 200 dan ortiq mamlakatlarda uning tar-moqlari, ya’ni milliy Olimpiya akademiyalari /MOA/ tashkil etilgan. Xalqaro Olimpiya akademiyasining asosiy vazifasi Olimpiya harakati, jismoniy tarbiya va sport nazariyasini o‘rganish hamda targ‘ib qilishdan iborat. Uning faoliyati Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi tomonidan boshqarilib, moliyaviy ta’minoti esa Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi zimmasidadir.
Xalqaro Olimpiya akademiyasi har yili bir haftalik sessiya tashkil etadi va unda falsafiy-g‘oyaviy muammolarga bag‘ishlangan ma’ruzalar eshitilib, seminarlar o‘tkazadi. Ularning asosiy mohiyati Olimpiya harakati tarixi, sport mashg‘ulotlari hamda jismonii tarbiya va sport-ning uslubiy masalalari bayonidan iborat bo‘ladi. Bu anjumanlarga Milliy Olimpiya qo‘mitalari, taniqli olimlar, murabbiylar, soha vakillari, xatto talabalar, aspirantlar va sportchilarni safarbar etish mumkin.
1987 yil 18 fevralda Davlat sport qo‘mitasi ( hazirgi Jismoniy tarbiya va sport vazirligi) va O‘zbekiston Davlat jismoniy tarbiya instituti (hozirgi O`zbekiston Davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti ) ning tashabbusi bilan O‘zbekiston Respublikasi Olimpiya akademiyasi tashkil qilindi. 1993 yil 18 aprelda O‘zbekiston Respublikasi Olimpiya akademiyasi /O‘zROA/ rasmiy ravishda ta’sis etiddi.
O‘zbekiston Respublikasi Olimpiya akademiyasi faoliyati uning saylangan prezidenti, ijroqo‘m direktori tomonidan boshqariladi. 1994 yilda Olimp shahrida o‘tkazilgan Xalqaro Olimpiya akademiyasi sessiyasida O‘zbekiston Olimpiya akademiyasi vakillari ilk bor ishtirok etishdi va keyingi yillarda ham faol qatnashib kelmoqdalar.
O`zbekiston Respublikasi Olimpiya akademiyasi ijroqo‘mida /Nizomga muvofiq/ 12 kishi, ya’ni yetuk olimlar, o‘qituvchilar, murabbiylar, Olimpiya harakatining namo-yandalari jamoatchilik asosida faoliyat ko‘rsatadilar.
O‘zbekiston Respublikasi Olimpiya akademiyasi o‘z faoliyatini, asosan, Olimpiya g‘oyalari, Olimpiya harakati, Olimpiya o‘yinlarini ommalashtirishga qaratgan. Shu o‘rinda muhim faoliyatlarning natijalarini misol tariqasida keltirish maqsadga muvofiqdir.
1996 yil Olimpiya ta’limi tizimining tashkiliy va ilmiy-uslubiy asoslarini yaratishning hal qiluvchi jarayoni amalga oshirildi. Ya’ni turli hududlarda Xalqaro Olimpiya akademiyasi bilan o‘zaro aloqalar ta’minlandi. Ayniqsa, Xalqaro Olimpiya qo‘mitasining tashkil topishiga /1894/ va zamonaviy Olimpiya o‘yinlarining /1896/ 100 yilligi munosabati bilan o‘tkazilgan Respublika ilmiy-nazariy anjumanlari /1994, 1996/ muhim ahamiyatga ega bo‘ldi. 1997-2020 yillarda Olimpiya harakati va o‘yinlari bilan bog‘liq ilmiy-amaliy anjumanlar o‘tkazildi. Ma’ruzalar, amaliy takliflar, ilmiy-nazariy tahlillar anjumanlarning ilmiy to‘plamlarida o‘z ifodasini topdi.
O‘zbekistonda Olimpiya harakati bilan bog‘liq barcha muammolar va masalalarni hal etishda O‘zbekiston hukumatining bevosita yordami e’tiborga loyiqdir. Ayniqsa, O‘zbekiston birinchi Prezidentining 2016 yil «O‘zbekistonda Ol’impiya harakatini yanada rivojlantirish va mamlakat sportchilarini Rio De-Janeyro shahridagi /Braziliya/ XXXI Olimpiya o‘yinlariga tayyorlash to‘g‘risida»gi Farmoni muhim ahamiyat kasb etdi. Farmonda bayon etilishicha: «Mamlakatda Olimpiya harakatini yanada rivojlantirish va O‘zbekiston sportchilarining Rio De-Janeyro shahridagi / Braziliya / XXXI Olimpiya o‘yinlarida muvaffaqiyatli ishtirok etishlarini rag‘batlantirish maqsadida, shuningdek, O‘zbekistonning xalqaro obro‘sini mustaxkamlashda, yosh avlodni milliy g‘urur va Vatanga sadoqat ruhida tarbiyalashda o‘zbek sportchilari erishgan yutuqlarning g‘oyat katta ahamiyatini e’tiborga olib:
XXXI Olimpiya o‘yinlarida sovrindor bo‘lgan O‘zbekiston sportchilarini rag‘batlantirish, Vatanimizning sportdagi shon-shuhratini oshirishga qo‘shgan munosib hissasini e’tirof etish maqsadida quyidagi miqdorda bir yo‘la beriladigan mukofotlar belgilandi:

• 
  Oltin medal uchun – 200000 AQSh dollari;
  
• 
  Kumush medal uchun - 150000 AQSh dollari;
  
• 
  Bronza medali uchun – 100000 AQSh dollari
  
• 
  Ushbu farmon murabbiylar va Olimpiya o‘yinlarida qatnashadigan sportchilarga katta kuch va ruhiy ozuqa baxsh etdi. Natijada Rio De-Janeyro shahrida o‘tkazilgan XXXI Olimpiya o‘yinlarida orasida 69 nafar sportchidan 13 nafari Olimpiya o‘yinlari medallari va O‘zbekiston Prezidenti mukofotiga sazovor bo‘ldilar. Ular: Hasanboy Do`smatov,Shahobiddin Zoirov,Fazliddin G`oibnazarov va Ruslan Nuriddinovlar oltin medalga, Shahram G`iyosov,Bektemir Meliqo`ziyevlar kumush medalga, Rustam To`laganov,Ihtiyor Navro`zov,Magomed Ibragimov,Elmurod Toshmurodov,Diyorbek O`razboyev,Rishod Sobirovlar bronza medaliga sazovor bo`lishdi.