Jismoniy tarbiya

VIII  BOB.  Jism oniy  tarbiya va  sport tayyorgarligi asoslari
Sport  harakati  tarixidan  bizga  m a’lumki,  har  bir  davlat 
sportchilarining  jahon  m iqyosidagi  birinchiliklar  Osiyo  va  Olimpiada 
o'yinlaridagi  yutuqlari  shu  m am lakat  murabbiylari,  olimlari  va  sport 
sohasida  ishlayotgan  shifokorlari  va  sportchilarning  sportda  erishgan 
yuksak  y u tu g ‘i  b o ‘lib,  bu  natijalar  keyinchalik  shu  mamlakat  sport 
tayyorgarligi tizim i doirasida o ‘rganiladi.
Sport  -   bu  odam   faoliyatining  keng  m a’nodagi  tushunchasidir. 
U  jam iyatning  uzoq  tarixidan  m a’lum  bo‘lib,  jam oalar,  guruhlar 
o ‘rtasidagi  bellashuvlarda  shakllanib,  odam  organizmi  faoliyatining, 
qobiliyatining eng yuqori  p o g ‘onasini  namoyon qilish bilan ifodalanadi.
Bugungi  kunda  ham  sport jamiyatimizda  katta g ‘oyaviy,  siyosiy 
va iqtisodiy aham iyatga  ega sohadir.
Sportchilarni  tayyorlash haqida gapirganda  biz amerikacha  sport 
tayyorgarligi  m ashg‘ulotlari,  A ngliya  va  Finlyandiya,  Olmoniya  va 
A vstraliya  ham da  boshqa  tizim dagi  tayyorgarlik  m ashg‘ulotlarini 
nazarda  tutam iz.  Bu  sport  tayyorgarliklarining  hammasi  o‘z  vaqtida 
ijobiy 
natija 
bergan, 
ushbu 
darslikda 
esa 
gap 
0 ‘zbekiston 
R espublikasida  sport,  jism oniy  tarbiya  harakatida  o ‘zlashtirilgan  va 
q o ‘llanilib kelingan sport-tayyorgarlik mashg‘ulotlari haqida gap boradi.
Tayyorgarlik  m ashg‘ulotlarining  o ‘zi  nima?  Bu  sportchilarni 
xilm a-xil  sport  turlariga,  m usobaqalarga  tayyorlash,  qanday  musobaqa 
bo ‘lishidan  q at’i  nazar,  bu  musobaqalarda  yaxshi  natijalarga  erishish 
uchun  odam   organizm i  m ashqlarni  boshqalarga  nisbatan  tez,  ixcham, 
chiroyli bajara olishi  shart.
Tayyorgarlik  m ashg‘ulotlari  yagona  pedagogik jarayon  sifatida 
ikki  xil turga bo‘linadi:  um um iy va maxsus jismoniy tayyorgarlik.
Um um iy  jism oniy  tayyorgarlikda  sportchilarnnng  hamma 
jism oniy  sifatlarini  (kuch,  tezkorlik,  chaqqonlik,  egiluvchanlik  va 
chidam lilik) har tom onlam a tarbiyalashga qaratiladi.
Jism oniy  tayyorgarlik  va  sport  musobaqalari  tayyorgarligi 
asoslari  quyidagi  m ashg‘ulotlarga boiinadi: