Jismoniy tarbiya gigiyenasi va sportning tibbiy fiziologik asoslari

Massajning ichki a’zolarga va modda almashinuviga ta’siri 
Massaj moddalar almashinuvini faollashtirib, organizmning ichki a’zolari funktsiyasiga va 
hayot faoliyatiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. 
Massaj ta’siridan to’qimalarning harorati oshadi, natijada kimyoviy reaktsiyalar tezlashib, 
moddalar almashinuvi jadallashadi. 
Massaj tufayli organizmda qonning a’zolarga taqsimlanishi o’zgaradi, ochiq kapillyarlarning 
soni ko’payadi; qon oqimi kuchayadi va yurak ishi engillashadi.
Umumiy massaj organizmning vegetativ funktsiyalarini (nafas olish, qon aylanish, ovqat 
hazm qilish, qon ishlab chiqarish) tartibga soladi. Qorin bo’shliida joylashgan ichki a’zolarga ham 
massaj ijobiy ta’sir etadi.
Massaj siydik ajralishini kuchaytiradi. Massaj organizmning muhofaza va boshqaruv (tartibga 
soluvchi) funktsiyalarini kuchaytiruvchi muhim profilaktik vositadir. 
Massaj xonasiga va jihozlariga talablar 
Massaj xonasiga va jihozlariga muayyan talablar qo’yiladi. 
Massajning maxsus-massaj xonalarida olib borilishi tavsiya etiladi. Har bir ish joyi uchun 8 
m
2
joy talab etiladi. Ayrim hollarda, havo harorati Q20
0
-22
0
S bo’lganida massaj ochiq havoda 
o’tkazilishi mumkin. Massaj olinadigan joy quyosh nurlaridan va shamoldan muhofazalangan 
bo’lmoi lozim. Massaj xonalari quruq sun’iy yoritilgan bo’lishi kerak. YOritish 120-130 lyuks 
bo’lishi shart. Massaj xonalari yaxshi jihozlanib soatiga 2-3 marta havo almashadigan bo’lishi 
lozim. Massaj xonasi qatorida quruq havoli hammom, dush, kiyinib-echinish xonasi, hojatxona 
bo’lishi maqsadga muvofiq. Havo harorati va namligining ortishi massajning samarasiga salbiy 
ta’sir etishi mumkin. 
Massaj xonasida hech qanday shovqin-suron bo’lmasligi kerak. YOqimli musiqa ohanglari 
taralsa, massaj yaxshi o’tadi. 
Massaj vaqtida ishlatiladigan talk terini iflos qilmaydi, yo va terni so’rib oladi, terini siranchiq 
qiladi, ammo ko’pchilik mutaxassislar massajni surtmalarsiz, toza qo’l bilan bajarishni tavsiya 
etadilar. SHu bilan birga massajning ishqalash usuli bajarilganda teri shilinishi mumkinligini esda 
tuting. SHuning uchun massajning siqish, ishqalash kabi usullarini moyli surtmalar yordamida olib 
borish ma’qul. Uqalash va zarb bilan qoqish usullari quruq terida o’tkazilishi mumkin.