«jinayiy huqiqiy hám puqaraliq huqiqiy pánler» kafedrasi 5A240118 «Huqıq hám biznes» qánigeliginiń 2-kurs magistrantı Jumatova Nargizanıń “İlimiy pedagogikalıq jumısı”

Sabaqtıń analizi
Sabaq __:__de baslandı, sabaqtın shólkemlestiriw bóliminde aldınǵı temanı tákirarlaw boldı, taza tema menen baylanıstırdı. Sabaq dawamında studentlerge qosımsha sorawlar beriw hám olarǵa temanı túsindiriwdegi oqıtıwshı menen studentlerdiń arasındaǵı qatnasıq itibarǵa ılayıq. Sabaqta statistikalıq usıldan paydalanılıp temaǵa tiyisli maǵlıwmatlar statistik maǵlıwmatlar járdeminde studentlerge jeke hám taxtada birge islep kórsetildi. Sabaq dawamında oqıtıwshı tárepinen berilgan sorawlar juwapsız qalmadı. Bul sorawlarǵa oqıtıwshı tárepinen túsinikler berildi.
Sabaqtıń aqırında oqıtıwshı ótilgen temanı bekkemlew ushın blits soraw usılı arqalı tarqatpa material berdi hám onı studentler toltırıp tapsırdı. Oqıtıwshı keyingi sabaqqa tayarlanıp keliwi ushın tapsırmalar berdi. Sabaq __:___ de tamamlandı.
Juwmaq: Sabaq protsessinde baqlaw dawamında, tema boyınsha tereń tayarlıqqa iye bolıw hám hár qanday sorawǵa tayar turıw kerek ekenligine ámiyn boldım.


5. Ámeliy shınıǵıwlardı alıp barıw hám onı shólkemlestiriw ushın joba-konspekt dúziw

İlimiy pedagogikalıq jumıs tapsırmasınıń besinshi punktinde qánigelik pánlernen birewinen ámeliy shınıǵıwlardı alıp barıw hám onı shólkemlestiriw boyınsha joba-konspekt dúziw názerde tutılǵan. Bunıń ushın men Yurisprudenciya tálim baǵdarınıń 2-kursında oqıtılatuǵın “Puqaralıq huqıq” páninen “ALDI-SATTI SHÁRTNAMASI.” degen temada ámeliy shınıǵıwdı orınlaw boyınsha joba konspektin tayarladım.

Jumıstıń maqseti
Bul ámeliy jumıstı orınlawdan kózde tutılǵan tiykarǵı maqset aldı-sattı shártnaması mazmunı, forması hám dúziliw tártibi haqqında maǵlıwmat beriwden ibarat.


Jumıstıń teoriyalıq tiykarları
Aldı-sattı insaniyat tárepinen eń áyyemgi zamanlardan beri qollanılıp kiyatırǵan shártnamalardıń biri bolıp esaplanadı. Jámiyette tovar-pul múnásibetleri payda bolıwı menen hár túrli kásip-óner iyeleri aldı-sattı shártnaması arqalı basqa kásip-óner adamları miynetiniń ónimlerin satıp alıp, tutınıw hám sonıń menen bir qatarda óz miynetleriniń ónimlerin satıw imkaniyatına iye boldı.
Aldı-sattı shártnaması boyınsha bir tárep (satıwshı) tovardı basqa tárepke satıp alıwshıǵa) múlk qılıp tapsırıw minentlemesin, satıp alıwshı bolsa usı tovardı qabıl etip alıw hám bunıń ushın belgilengen pul summasın (bahasın) tólew minnetlemesin aladı (Ózbekstan Respublikası Puqaralıq kodeksiniń 386-statyası, 1-bólimi).
Aldı-sattı shártnaması óz huqıqıy tábiyatı boyınsha múlkke baylanıslı menshik huqıqı yamasa zat huqıqların bir shaxstan ekinshi shaxsqa ótkeriw boyınsha minnetlemeler quramına kiredi. Sonıń menen birge, usı shártnamanı basqa uqsas shártnamalardan ajıratıp turıwshı huqıqıy belgileri bar bolıp, oǵan tómendegiler kiredi.
Birinshiden, aldı-sattı shártnaması haqı esesine dúziletuǵın (pullı) shártnama bolıp esaplanadı. Bunda barlıq waqıtta satıwshı tapsıratuǵın múlk (tovar) esesine satıp alıwshı belgili bir muǵdarda pul (sum, valyuta) menen belgilengen haqı tóleydi.
Ekinshiden, aldı-sattı shártnaması konsensual shártnamalar toparına kiredi.
Basqasha aytqanda, bul shártnama boyınsha tárepler arasındaǵı huqıq hám minnetlemeler shártnamanıń barlıq áhmiyetli shártleri haqqında óz-ara kelisilgen hám shártnama tiyisli formada rásmiylestirilgen waqıttan baslap júzege keledi.
Úshinshiden, shártnama múnásibetleri quramına bola, ol eki tárepleme shártnama bolıp esaplanadı. Joqarıda Puqaralıq kodeksinde bekkemlengen shártnamaǵa berilgen sıpatlamadan da kórinip turǵanınday, usı shártnamada eki tárep – satıwshı hám satıp alıwshı qatnasadı hám hár eki tárep belgili bir huqıq hám minnetlemelerge iye boladı satıwshı zattı tapsırıw minnetin hám bunıń ushın haqı alıw huqıqın aladı, alıwshı bolsa zat (tovar) qunın tólewi lazım hám satılǵan zattıń ózine tapsırılıwın talap etiw huqıqın aladı.
Sonıń menen birge, sonı da aytıp ótiw kerek, aldı-sattı shártnaması boyınsha satılǵan zatqa (tovarǵa) baylanıslı menshik huqıqı satıwshıdan satıp alıwshıǵa ótedi hám bul jaǵday shártnamanıń eń tiykarǵı belgisi bolıp esaplanadı. Bunda tovarlar aylanısında tikkeley tovar iyeleri, yaǵnıy bul tovarlarǵa iyelik etiwge haqılı bolǵan shaxslar qatnasadı.
Bazar qatnasıqları sistemasında aldı-sattı shártnaması xojalıq júrgiziwshi hár túrli sub'ektler arasındaǵı qatnasıqlardın rásmiylestiriwdiń eń áhmiyetli hám tiykarǵı huqıqıy qurallarınıń biri bolıp tabıladı. Sonıń menen birge ol adamlardıń kúndelikli turmısında da eń kóp qollanılatuǵın shártnama sıpatında tán alınadı.