Жавоблар ўзбекистон тарихининг фан сифатидаги ўрни


Мустабид совет тузуми томонидан ўзбек зиёлиларининг қувғин этилиши



Download 1,05 Mb.
bet83/114
Sana21.02.2022
Hajmi1,05 Mb.
#65275
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   114
Bog'liq
tarixdan oraliq

176.Мустабид совет тузуми томонидан ўзбек зиёлиларининг қувғин этилиши. Мамлакатда хукм сурган кизил салтанат мустамлакачилиги, яккабошчиликдан иборат маъмурий-буйрукбозлик иш услуби мамлакатда авж олиб кетган ошно-огайничилик, таниш-билишчилик ва бошка иллатларга карши ижодкор зиёлилар хам ошкора ва пинхона кураш олиб бордилар. Эркин Вохидов, Абдулла Орипов, Шукрулло, Рауф Парфи, Ойдин Хожиева ва бошка ижодкорлар мустамлакачилик ва тургунлик даври иллатларига карши адабий ижоднинг турли усулларидан фойдаландилар ва омманинг бу иллатларга карши курашга чорладилар. 1946-1990 йилларда Узбекистоннинг театр ва мусика санъати ва унинг ижодкорлари Коммунистик фирка мафкураси ва сиёсати таъсири остида фаолият курсатишга мажбур эдилар. Шуролар хукумати Социализм байроги остида адабиёт воситаси оркали Коммунистик фирка мафкурасини ва буюк давлатчилик гоясини илгари сурди. Махаллий миллат зиёлилари уз она тилларида эркин илмий мушохада ва фикрлар асосида ижод килишдан махрум булдилар. Улар уз кобилият ва имкониятларини тулаконли курсата олмадилар.
177.Сталин вафотидан кейин шахсга сиғиниш оқибатларини тугатиш соҳасида Ўзбекистонда амалга оширилган тадбирлар, унинг барбод бўлиши. 30-йилларда қарор топган шахсга сиғиниш бир кишининг ролини кўкларга кўтариш билан бирга ҳокимиятга сиғиниш ва тоталитар тартиботни келтириб чиқаради.Шахсга сиғиниш шароитида ҳокимият олий даражадаги қадриятга айланади.Уни бошқараётган шахс шохийлаштирилади.Шахсга сиғиниш Сталин вафотидан сўнг КПСС Марказий Комитети биринчи котиби С.Хрушчев ташаббуси билан 1956 йилда фош қилинди.Шахсга сиғиниш ва унинг оғир оқибатларини тугатиш мақсадида республика ҳуқуқ ва ваколатларини кенгайтириш қонунларга қатъий риоя қилиш режалаштириш тизимини қайта қуриш демократия принципларини тиклаш тадбирларини амалга ошириш режалаштирилди.Шахсга сиғинишга қарши курашнинг бошланиши.Узбекистон Республикасига айрим ҳуқуқлар берилганлиги.Миллий зиёлилар илм-фан маданият ходимлари адабиёт санъат арбоблари эркинликка умид учқунларини пайдо қилди.Қатағон қилинган ижодкорларнинг темир сандиқларидаги «махфий» тамғаси босилган асарлари.Манбалар архив ҳужжатларини олимлар фойдаланиш учун қисман ечилди.Ижодий фаолият жонланди.Ижтимоий ташкилотлар фаолиятини фаоллаштиришга қаратилган чора-тадбирлар ишчилар, колхозчилар, ҳунармандлар, хизматчилар, зиёлиларнинг меҳнат фаолиятини ошириш мақсадида амалга оширилди.Бироқ маъмурий буйруқбозлик шароитида бу ташкилотлар фаолияти бўғилиб, режалар қоғозда қолиб кетди.Сталин шахсига сиғиниш кузатилди, лекин у вужудга келтирган ҳокимият тизими тоталитар тартибот сақланиб қолди.50-йиллар охиридан ташлаб Хрушчев шахсига сиғиниш авж олдирилди.

Download 1,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish