Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети

Манба: Сиёсатшунослик асослари. Маърузалар тўплами. Т., 2005.
Америкалик политолог Роберт Такер сиёсий лидерликнинг уч турини ажратиб кўрсатган:

• 
  Консерваторлар. Жамиятни шу ҳолатида сақлаб қолишга қаратилган
  фаолият олиб борилади.
  
• 
  Реформаторлар. Ҳокимият таркибини кенг қамровли ислоҳотлар воси-
  тасида тубдан ўзгартиришга интиладилар.
  
• 
  Инқилобчилар. Одатда қурол кучи билан бошқа ижтимоий тузумга тез,
  сакраш орқали ўтишни режалаштиради.
  

Замонавий сиёсатшуносликда лидерларнинг 4 та йиғма образи қўллани-лади: байроқцор ёки буюк инсон, хизматкор, савдогар ва ўт ўчирувчи. Бай-роқдор лидерни воқеликни шахсий идрок этиш, оммани жалб этишга қодир бўлган ғоялар, идеаллар ажратиб туради, бундай турга Мартин Лютер Кин-гаи киритиш мумкин.
Хтматчи-лидер ҳам ўз тарафдорлари ва сайловчиларнинг манфаатла-рини ифода этишга интилади ва улар номидан иш кўради. Савдогар-лидер учун ўзининг ғоя ва режаларини чиройли қилиб кўрсатиш, фуқароларни улар-нинг афзаллигага ишонтириш, уларни бу ғояларни сотиб олишга жалб этиш хосдир. Ва ниҳоят, ўт ўчирувчи лидер энг долзарб ижтимоий муаммоларга, даврнинг муҳим талабларини мўлжалга олади. Унинг хатти-ҳаракатлари кон-крет вазиятга кўра аниқланади. Реал ҳаётда бу образдаги лидерлар алоҳида ҳолда учрамасдан, сиёсий арбобларда аралашган ҳолда учрайди.
Лидерларни классификациялашнинг бошқа концепциялари ҳам мавжуд-дир. Лидерлар турининг хилма-хиллиги, уларнинг фаолиятлари йўналишла-рининг бойлиги ҳал этиладиган вазифаларнинг кенглиги билан боғлиқцир.
194
Лидернинг функциялари унинг фаолиятининг бош йўналишларидир. Улар-нинг миқцори сиёсий тартибот, фуқаролик жамиятининг етуклиги, аҳоли турмуш даражаси каби омилларга боғлиқ.
Адабиётларда лидерликнинг асосан қуйидаги 6 функцияси кўрсатилади:

1. 
   Жамиятни жипслаштириш ва бирлаштириш. Лидер ўзида ва бошқа
   давлатлар билан муносабатда миллий бирликни гавдалантириши ва на-
   мойиш қилиши, фуқароларни умумий мақсадлар ва қадриятлар йўлида
   бирлаштириши, Ватанга, давлатга, халққа хизмат қилишда ўрнак бўли-
   ши лозим.
   
2. 
   Энг мақбул сиёсий қарорларни ишлаб чиқиш ва қабул қимии. Лидер-
   лар хатолар қилишдан кафолатланмаган бўлса ҳам, кўпинча яхши саъй-ҳара-
   катлар кўрсатмаса ҳам, барибир ижтимоий вазифаларни ҳал қилишнинг энг
   маъқул йўлини топа олиш қобилиятларига кўра одатда, уларнинг раҳбарлик
   лавозимларини эгаллашлари ўзини оклайди.
   
3.