Jalpi ishki o'nimdi o'ndirislik usulda esaplaw

Jalpi ishki o'nimdi o'ndirislik usulda esaplaw

Orinlang'an :Baltabaev Salamat

Jalpi ishki o'nim-ma'mleket aymag'inda belgili waqit dawaminda jaratilg'an ha'm tikkeley tutiniwshilarg'a barip jetetug'in barliq tayyar o'nim ha'm ko'rsetilgen xizmetlerdin' bazar bahasindag'i quni bolip tabiladi

• Jalpi ishki o'nim-ma'mleket aymag'inda belgili waqit dawaminda jaratilg'an ha'm tikkeley tutiniwshilarg'a barip jetetug'in barliq tayyar o'nim ha'm ko'rsetilgen xizmetlerdin' bazar bahasindag'i quni bolip tabiladi

Jalpi ishki o'nimnin' mugdari 3 usulda aniqlanadi

• Ondirislik (islep shigariw) usulinda
• Daramatlardi bo'listiriw usulinda
• Aqirgi tutiniw usulinda

Jalpi ishki o'nimdi islep shigariw usuli boyinsha esaplaw ekonomikanin' barliq tarmaqlarinda jaratilg'an qosilg'an qunlardi ha'm o'nimler ushin taza saliqlar jiyindisi sipatinda esaplanadi ha'm oni to’mendegi formula menen aniqlanadi:

• Jalpi ishki o'nimdi islep shigariw usuli boyinsha esaplaw ekonomikanin' barliq tarmaqlarinda jaratilg'an qosilg'an qunlardi ha'm o'nimler ushin taza saliqlar jiyindisi sipatinda esaplanadi ha'm oni to’mendegi formula menen aniqlanadi:
• O'ndiris usuli=Jalpi islep shigariw -Araliq tutuniw +O'nim ha'm importqa taza saliq

Araliq tutiniw -Islep shig'ariw protsesinde sarplanatug'in tovar ha'm xizmetler ushin qa'rejetlerdi o'z ishine aladi

• Araliq tutiniw -Islep shig'ariw protsesinde sarplanatug'in tovar ha'm xizmetler ushin qa'rejetlerdi o'z ishine aladi
• O'nim ha'm importqa taza saliqlar-qosilg'an qun salig'i ,aksis salig'i ,import-eksport operatsiyalarina saliqlar ,bajixana to'lemleri,ma'mleketlik byudjetke ha'm byudjetten tisqari fondlarg'a o'tkerilip beretug'in to'lemeler kiredi.

Jalpi islep shigariw ko'rsetkishin esaplawda ha'r bir tarmaqtin' ozine ta'n qasiyetlerin itibarga aliwimiz shart.Onin ' ushin barshe tarmaqlar 4 toparga bolemiz

• Tikkeley materialliq o'nimlerdi islep shigariwshi tarmaqlar
• Sawda menen shugullaniwshi tarmaqlar
• Bazar xizmetleri menen shugullaniwshi tarmaqlar
• Bazarliq emes xizmetler menen shugullaniwshi tarmaqlar

Birinshi topar tarmaqlardin jalpi islep shigariwga ma'selen ,sanaatda ,usi dawirde islep shigariwga tayyar onimler ,yarim fabrikatlar ,juwmaqlanbagan islep shigariwdin dawir aqirindagi koleminen dawir basindagi koleminen ayirgannan qalgan bo'legi ham korsetilgen sanaat xarakterindegi xizmetler ma'nisler kiritiledi

• Birinshi topar tarmaqlardin jalpi islep shigariwga ma'selen ,sanaatda ,usi dawirde islep shigariwga tayyar onimler ,yarim fabrikatlar ,juwmaqlanbagan islep shigariwdin dawir aqirindagi koleminen dawir basindagi koleminen ayirgannan qalgan bo'legi ham korsetilgen sanaat xarakterindegi xizmetler ma'nisler kiritiledi
• Ekinshi toparga sawda menen shugullaniwshi tarmaqlar jalpi islep shigariw sawda ustemesi kolemi menen o'lshenedi .Sawda ustemesi satilgan o'nimlerdi satip aliw ham satiw bahalari arasindag'i parqtan turadi(qosilgan mug'dari ushin tolenetugin saliqlardan tisqari)

Ushinshi toparg'a bazar xizmettin korsetiwshi tarmaqlar(bankler ,sugurta kompaniyalari ham tagi basqa)din jalpi islep shigariw xizmetlerin satiwdan tusken tusimleri jiyindisina ten'

• Ushinshi toparg'a bazar xizmettin korsetiwshi tarmaqlar(bankler ,sugurta kompaniyalari ham tagi basqa)din jalpi islep shigariw xizmetlerin satiwdan tusken tusimleri jiyindisina ten'
• To'rtinshi topar xizmetlerdi korsetiwshi tarmaqlar jalpi islep shigariw (basqariw,grantli ta'lim ham tagi basqa )-bul tarmaqlardi asiraw menen baylanisli bolgan qarejetllerdin jiyindisina ten'

Diqqatlarniz ushin raxmet