Jahon tarixi

Savol va topshiriqlar 1
 2
 3
 4
1.  «Kurashuvchi viloyatlar davri» iborasining mazjnunini izohiab bering.
2.  Oda Nobunaganing  Yaponiya tarixidagi xizmatiga baho bering.
3.  Toyotomi Xidayosi va  Tokugava Iayasuiarning  Yaponiya oldidagi 
xizmatlarini taqqoslang.
4.  Nima  uchun  Xidayosi va  Tokugava  Yaponiyada xristian  din ini 
taqiqlash siyosatini yuritganlar?
6 -  Jahon  tarixi
81

---

22-§.  XVI — XVIII  asrlarda 
Usmoniylar  imperiyasi  (Turkiya)
Imperiyaning  yuksalishi.  XVI  asr  boshlarida  butun 
imperiya  viloyatga,  viloyatlar  esa  sanjoq  (tuman)larga 
bo ‘lingan  edi.  Viloyatlarni  vali,  sanjoqlarni  esa  sanjoq- 
bey  boshqarardi.  Imperiyaning  asosiy  tayanchi  uning  qo‘- 
shini  edi.
Imperiya bosib  olgan hududlardagi yerlar ham davlat  mulki 
deb  e’lon  qilindi.  Sulton  bu  yerlarni  o‘z  sipohiy  (otliq  as- 
kar)lariga harbiy majburiyat  evaziga taqsimlab bergan.  Ularning 
miqdori  har  xil  edi.  Sipohiylar  shu  tariqa  o‘z  xo‘jaliklariga 
ega bodganlar.  Ular o‘z yerlarini dehqonlarga ijaraga berganlar.
Ayni  paytda  sipohiylar  zimmasiga 
harbiy  harakatlarda  qatnashish  zarurati 
tu g ‘ilganida  su lto n   farm on  bergani 
zahotiyoq  sanjoqbey  qo‘mondonligida 
belgilangan joyga yetib  kelish  majburiyati 
yuklatilgan.
Shuningdek,  ular  o ‘zi  bilan  birga 
yeridan  oladigan  daromadi  miqdoriga 
mos  ravishda  qurolli  askarlar  ham  olib 
kelishi  shart  b o ‘lgan.  Sipohiy  x o ‘- 
jaligining  darom adini  ijarachi  dehqon 
todaydigan  soliq  tashkil  etardi.
B u n d a n   ta s h q a ri,  im p e riy a n in g  
doimiy  piyoda  qo‘shini  —  yanicharlar 
(yangi  q o ‘shin),  shuningdek,  kuchli 
harbiy  dengiz  floti  ham   bor  edi.  Bu 
omillar  XVI  asrda  ham  
Usmoniylar 
imperiyasiga  keng  kodamda  bosqinchi- 
lik  urushlari  olib  borish  imkonini  berdi. 
Bu  davrda  Eron  imperiyaning  Osiyodagi 
eng  yirik  raqibiga  aylangan  edi.
Sulton  Salim I  1514-yilda Eron  shohi 
Ismoil  Safaviy  qo‘shinini  tor-m or  etdi. 
Bu  g ‘alaba  su lto n n in g   E ro n   shohi 
ittifoqchisi  bodgan  M isr  sultonligiga 
„ „  
„  , 
qarshi  yurish  boshlashiga  yod  ochdi.