Jahon tarixi

0 ‘zini- o‘zi ajratib qo‘yish.  Tokugava Xidayosining xristian- 
likni  ta ’qib  etish  siyosatini  davom  ettirdi.  1614-yilda  syogun 
xristian  dinini  taqiqlovchi  qonun  chiqardi.  Qonun  xristian 
dinini  mamlakat  dushmani  deb  e’lon  qildi.  Budda  dinini 
hurmat  qilmaydigan  barcha  shaxslarning  Yaponiyadan  chiqib 
ketishi  talab  etildi.  Shu  tariqa  Yevropa  mustamlakachilari 
Yaponiyadan  quvib  yuborildi.
80

---

Bu hoi Yaponiyaning Yevropa bilan munosabatlariga ta ’sir 
etmay  qolmadi.  Natijada  Yaponiya  tashqi  dunyodan  o ‘zini- 
o ‘zi  ajratib  qo‘ydi.  Xo‘sh,  bunday siyosat yuritilishiga nimalar 
sabab  b o ‘ldi?  A w alo,  Tokugava  xonadoni  bunday  siyosat 
tufayli  markaziy  hokimiyatga  bo ‘ysunmaslikka  intilayotgan 
kuchlar  harakatiga  barham   berib,  Yaponiyani  birlashtirish 
ishini  nihoyasiga  yetkazish  mumkin,  deb  hisoblardi.  Ayni 
paytda  bu  siyosat  Yevropa  bilan  savdo-sotiq  ishlarini  to ‘la 
o ‘z  qo‘llariga  olgan  va  shu  tufayli  markaziy  hokimiyatga 
b o ‘ysunishni  istam agan  kuchlarning  iqtisodiy  qudratini 
sindirishi  ham  kerak  edi.
Syogun  o ‘z in i-o ‘zi  ajratib 
q o ‘yish  siyosati  y o ‘U  bilan 
Yaponiyaning  yevropaliklar  mustamlakasiga  aylanib  qolish 
xavfining  oldini  olish  maqsadini  ham  ко ‘zjagan  edi.
Syogunning  bunday  xavfsirashiga  asos  bor  edi.