Jahon tarixi

Savol va topshiriqlar 1
 2
 3
 4
 5
1.  Yakobinchdar kimlarning manfaatini aks ettirganlar va  ular qay 
tariqa hokimiyatga kelgan  edilar?
2.  Yakobinchdar qanday tadbirlami amalga  oshirdilar?
3.  Nega yakobinchdar partiyasida  bo'linish yuz berdi?
4.  Yakobinchdar hokim iyati a g ‘dardmasligi  uchun  ular nimalcir 
qilmasliklari kerak edi?
5.  Buyuk fransuz burjua  inqilobi tarixiy ahamiyatining mazmunini 
so ‘zlab  bering.
64

---

Mustaqil  ish
«Angliya va  Fransiya burjua  inqiloblari» jadvalini to ‘ldiring.
T.r.
Davlatlar
Inqilob
boshlangan
yil
Inqilob
tugagan
yil
Inqilob amalga 
oshirgan 
tadbirlar
Inqilob
yakunlari
Tarixiy
ahamiyati
1.
Angliya
2.
Fransiya
17-§.  XVI—XVIII  asrlarda  Germaniya  imperiyasi
Iqtisodiy  ahvol.  Germaniya  iqtisodiy  taraqqiyotda 
Angliya,  Gollandiya va  Fransiya  kabi  davlatlardan orqada 
edi.  Flatto  XVI  asrning  ikkinchi  yarmidan  boshlab  iq­
tisodiy tushkunlik ham boshlandi.  Bu,  awalo,  Germaniyaning 
300  dan  ortiq  mayda-mayda  knyazlik(davlat)larga  bo ‘linib 
ketganligi oqibati edi.  Siyosiy tarqoqlik yagona ichki bozorning 
vujudga  kelishiga  imkon  bermadi.
Bundan  tashqari,  bu  davrda  dengiz  savdo  yollarining 
Atlantika  okeaniga  ko‘chganligi  oqibatida  Germaniya  orqali 
o‘tadigan  dengiz  savdo  yollari  o‘z  ahamiyatini  ham  yo‘qotdi. 
Holbuki,  XVI  asr  o‘rtalarigacha  Shimoliy  Italiya  va  uning 
vositachiligida  butun  Sharqning  G ‘arbiy  Yevropa  bozorlari 
bilan  aloqalari  Germaniya  yerlaridan  o‘tardi.
Germaniyaning  xalqaro  miqyosdagi  iqtisodiy  roli  —  uning 
mis  ishlab  chiqarish b o ‘yicha  dunyoda  birinchi  o‘rinni  egallab 
kelganligi  bilan  belgilanar  edi.  Mis  savdoda  asosiy  vosita 
hisoblanardi.  Biroq  Amerikadan  Yevropaga  oltin  va  ku- 
mushning  katta  miqdorda  keltirilishi  Germaniya  misining 
ahamiyatiga  jiddiy  putur  yetkazdi.  Shuningdek,  nemis  sanoat 
mahsulotlari  chet  davlatlar  sanoat  mahsulotlari  bilan  raqobat 
qila  olmadi.  Chunki  Germaniyada  manufaktura  ishlab  chi- 
qarishi  faqat  shahar  bilan  cheklanib  qolgan  edi.  U  qishloqqa 
yoyilmadi,  ya’ni  natural  xo‘jalik  munosabatlari  hukm  surgan 
qishloq  xo‘jalik  ishlab  chiqarishi  sanoat  mahsulotlariga  nis- 
batan  talabni  qondirmadi.
1524—1526-yillarda  b o ‘lib  o ‘tgan  dehqonlar  urushining 
mag‘lubiyatga  uchrashi  o ‘rta  asr  feodal  munosabatlarining 
yana  uzoq  saqlanib  qolishi  va  mamlakatda  siyosiy  tarqoq-
5 -  Jahon  tarixi
65

---

likning  davom   etaverishiga  sabab  b o ‘ldi.  Va  nihoyat, 
Yevropa davlatlari  o‘rtasida kelib  chiqqan  0 ‘ttiz yillik urushda 
(1618—1648)  Germaniyaning  mag‘lubiyatga  uchrashi  ham 
uning  qoloqlik  botqog‘iga  botib  qolaverishiga  katta  ta ’sir 
ko‘rsatdi.  0 ‘ttiz yillik urush natijasiga ko‘ra,  Yevropada siyosiy 
gegemonlik  Fransiyaga  o ‘tdi.
Germaniya  esa  iqtisodiy  va  siyosiy  tanazzulga  yuz  tutdi. 
Siyosiy  parokandalik  yanada  kuchaydi.