Jahon tarixi 11 1-§. "Sovuq urush"ning boshlanishi

4-§. "KUCH ISHLATISH" SIYOSATINING YEMIRILlSHI
NATO tashkil etilishi bilan AQSH dunyoda o’tkir inqirozli vaziyatlarni sun’iy ravishda yuzaga keltira boshladi, o’z ittifoqchilarini "kommunistik tajovuz" mavjudligiga ishontirish va ularni o’z tashqi siyosati doirasiga chuqurroq tortishga urindi. 1950-yli iyunda boshlangan Koreyadagi fuqarolik urushi bu boradagi ilk faoliyat maydoni bo’ldi. Harbiy harakatlar bu yerda 25-iyunda boshlandi, iyundayoq Amerika flot va aviatsiyasi Janubiy Koreyaga yordamga keldi. AQSH BMTga Shim. Koreyaga qarshi chora ko’rish haqidagi iltimos bilan murojaat etdi, amerikalik diplomatlarni ng fIkricha, u Janubiy Koreyaga qarshi tajovuz qildi. Shim. Koreya qo’shinlari hujumiga qarshi turish uchun Janubiy Koreyaga BMT kuchlarini jo’natish haqida Xavfsizlik Kuchlaridan rezolyutsiya olingach, AQSH BMT bayrog’i ostida urush olib bordi. Biroq Xitoyning urushga aralashishi amerika qo’shinini mag’lubiyatga olib keldi va ular avvalgi marraga qaytish­ga majbur bo’ldi. Koreya xalq demokratik respublikasi (KXDR) va Janubiy Koreya o’rtasida 1953-yil 24-iyulda murosaga kelishildi. 38-parallel bo’yicha, ya’ni ilgarigi chegara chizig’i bo’ylab demarkatsiya chizig’i va demili­tarizatsiyalashgan zona o’rnatildi.
Demarkatsiya - davlatlar o’rtasidagi chegarani qonun­chilik tartiblda o’rnatish.
Demilitarizatsiyalashgan zona - xalqaro shartnoma yoki bitim bilan o’rnatilgan shunday hududki, unda harbiy ­sanoat korxonalari, istchkomlari qurish, belgilangan miq­dordan ortiq qurolli kuchlar saqlash man etiladi.
Jeneva bitimi. SEATOning tashkil topishi
1954-yli aprel-iyunda Jene­vada Hindixitoy yarimorolida tinchlikni o’rnatish haqida bitimni ishlab chiqqan kon­ferensiya bo’lib o’tdi. Jeneva bitimi Vyetnam, Laos va Kampuchiya xalqlariga mustaqillik berishni ko’zda tutdi, ular neytralitetini kafolatladi, ular hududiga chet el qo’shinini kiritish, har­biy bazalarni yaratish va yangi qurol-aslahalarni olib kirishni man etdi. Amerika Jeneva konferen­siyasi qarorlariga qarama-qarshi Janubiy Vyetnamga harbiy yordam ko’rsatish haqida qaror qabul qildi. AQSH Janubi-sharqiy Osiyoda o’z pozitsiyasini kuchaytirishga intilib 1954-yil 8-sentyabrda Manilada Janubi-sharqiy Osiyo mudofaasi to’g’risidagi Shart­nomani SEATO imzolashga muvaffaq bo’ldi. SEATOga AQSH, Buyuk Britaniya, Fransiya, Avstra­liya, Yangi Zelandiya, Pokiston, Tailand va Fikrippin a’zo bo’lib kirdi. Hindiston, Indoneziya; Birma va Seylon unda ishtirok etishdan bosh tortdi.
SEATO AQSHning harbiy-havo va harbiy-dengiz floti kuchlariga tayanar edi.