Jahon mamlakatlari iqtisodiy

Mamlakatning depressiv-turg’un holatidagi rayonlari. Buyuk Britaniya iqtisodiyoti ayrim sanoat regionlari o’rtasida keskin farq bilan xarakterlanadi. Buyuk Britaniyada norasmiy ma’lumotlarda, na ilmiy ishlarda aniq qaysi rayonlar depressiv rayonlar ekanligi haqida qat’iy bir xulosa aytilmaydi. Rasman «taraqqiy etayotgan rayonlar» ajratib ko’rsatiladi. Ya’ni davlat rag’batlantirayotgan xo’jalik ob’ektlari joylashgan territoriyalar. Odatda ularga Shimoliy rayon, Shotlandiya, Uels, Shimoliy-G’arbiy rayon kiritiladi. (Depressiv)-turg’un rayonlar qoloqligiga quyidagi sabablar ko’rsatiladi:

-yangi va yangilik etarli rivojlanmagan sharoitda «eskirayotgan sohalar» ga ixtisoslashish;

-an’anaviy sanoat sohalari va sust rivojlangan infratuzilmasi va xizmat sohalariga qaramlik;

-katta bozorlar va qarorlar qabul qilinadigan markazdan uzoqligi;

-shu holat va depressivlik oqibatida «yomon investitsion muhit».

Depressiv - turg’un rayonlarning sohaviy tarkibi. Shotlandiya - ko’mir qazib olish, qora metallurgiya, kemasozlik, og’ir mashinasozlik, to’qimachilik sanoatiga ixtisoslashgan. Shimoliy dengizda neftga boy ochiq konlar ko’p. Bular regionda ximiya va neftni qayta ishlash korxonalarini rivojlantirish imkonini beradi. 90-yillar oxiridan boshlab Shotlandiyada TMK-transmilliy korporatsiya nazorat qiluvchi elektron sanoati rivojlana boshladi.

Uels – ko’mir qazib olish va qora metallurgiya rayonga TMK katta qiziqish bilan qarayapti 20% chet el qo’yilmalari Uelsga yo’naltirilayapti.

Shimoliy rayon-ko’mir qazib olish salmog’i yuqori, qora metallurgiya, og’ir mashinasozlik, kemasozlik, ximiya sanoati taraqqiy qilgan. Sanoatining katta qismi sharqiy rayonda jamlangan. Shimoliy rayonda NIOKRning zaif bazasi saqlanib turibdi, rivojlangan xizmat sohasi, malakali ishchi kuchlari yo’q.