|
Jerden paydalaniwshi subekt aymag’indag’ jer esabin juritiw
Rayon «Jergeodezkadastr» xızmetinın` baslıg`ı rayon hakimı menen kelısilgen halda wa`layatlardag`ı usı xızmet basqarma ta'repinen tastıyıqlanadı.
Rayon xızmetlerinın` baslıqları bir waqıttın` ozinde rayon aymag`ında jerden paydalanıw ha'm onı qorg'aw boyınsha baqlawshı da esaplanadı.
Rayon xızmeti oz jumısı da'wirinde jerlerden imkanı barınsha tolıq u'nemlı paydalanıw, awıl xojalıg`ı ushın ha'm basqa za'ru'ryatlar jaramlı jan'a jerlerdi anıqlaw maqsetlerinde rayon jer fondın u'yrene jerlerden paydalanıwdin belgilengen ta'rtibin, jer joybarların a'melge asırılıwın, shegara belgilerin ha`m bellemligin, anıqlıg`ın saqlawdı baqlap baradı. O'zinın joqarıda orinlag'an funktsıyalarının` kelıp shiqqan halda jer resursları rayon xızmetine to'mendegi waziypalar ju'kletilgen:
rayonda jer kadastrın uluwma ma'mleket dizimı boyınsha birden bir ga'na ta'rizde ju'ritiw;
o'zlerinın` jumısları shen'berinde jer uchaskaları huqıqın esapqa alıw :
fermer xojalıqlarına jer ajıratıw menen baylanıslı huqıqiy hu'jjetlerde ra'smıylestiriw ha'm de usı xojalıqlardı orında sho'lkemlestiriw menen baylanıslı bolg'an ma'selelerdi sheshiw;
diyxan xojalıqlarına ajıratılg'an ha'm tamarqa jerlerdin' ba'rqulla anıq esap kitapların alıp barıw,
awıl xojalıq eginlerin egiw ha'm hasıldi jiynastirıp alıw boyınsha za'ru'r maydanlıq esapların o'z waqtında, za'ru'riyatqa qarap a'melge asıriw ha'm jol qoyılg'an qa'te kemshilıklerdi anıqlaw ha'm de olardı saplastırıw boyınsha is ila'jlardı belgilewlerden paydalanıwshılar boyınsha shegara belgilerin,
awıllar, dalalar ha'm qurılıs obektleri shegaralarına arnawlı belgilerdi ornatiw ha'm de olardı asıraw boyınsha za'ru'r bolg'an is ila'jlardı belgilew;
jerden paydalanıw, jer mu'lkshilıgi ha'm ijarası boyınsha rayon ha'kimıyatına tu'sken arza ha'm usınıslardı oz waqtında u'yrenıp shig`ıw ha'm de za'ru'r bolg'an talaplardı qandırwg'a usınıslar, is ilajlar islep shig`ıw ha'm de olardı jer mu'na'sebetlerin tartipke salıw boyınsha rayon komıssıyasına usınıs etiw.
Jerlerden paydalanıw boyınsha ma'mleket baqlawı tuwrasındag`ı qag`ıydalar jerden paydalanıwdın' baqlawı boyınsha ma'mleket inspektorının` huqıqların anıqlaydı. Olar qaysı ma`keme ya'ki organg'a boysınıwına qaramastanr jer maydanların berilgen maqsetlerde paydalanıw ha'm qorg'aw ma'seleleri boyınsha ka`rxana, mekeme ha'm sho'lkemlerge ajıratıwları ushın ko'rsetpeler beriw huqıqına iye.
Rayonlıq ma'mleketlik inspektorı, egerde jumıslarda shalalıq yamasa nahaqlıq sezilse, islenip atırg`an jumıslar eroziyalanıw, shorlanıw, batpaqlanıw ha'm topıraq o'nımdarlıg`ın pa'seytiriwshi basqa qubılıslardın' rawajlanıwina alıp keletug`ın bolsa, agrotexnık ha'm tog'ay meliorativ jumısların toqtatıp qoyıwı da mu'mkin. sonday aq jol, gidrotexnık ha'm basqa da qurılıslardı, qazilma baylıqlardı qazıp alıwdı, qıdırıw ha'm basqa jumıslardı o'tkiziwdı toqtatıw tuwrasında wa`kalatlı organlıq sho'lkemlerge usınıslar menen shig`ıwg'a haqılı.
Turaqlı ra'wishte jer nızamshilıg`ı buzılg'an ta'g'dirde, jer uchastkası berilgen mu'ddetden baslap eki jıldan artıq waqıt o'tiwine qaramastan usı jerden maqsetlı paydalanılmasa ya'ki na'tiyjesinde topıraqtın' jag'dayın jamanlasıwg'a alıp keletug`ın ha'm awıl xojalıg`ında, sanaatda ha'm basqa maqsetlerde paydalanıwdı qadag'alaw tuwrısındag`ı qag`ıydalar buzılg'an ta'g'dirde ma'mleket inspektorı jerden paydalanıwshılardan jer uchastkaların tartıp alıw tuwrısında joqarg`ı organlarg'a usınıslar kiritiw huqıqına da iye.
Ma'mleket inspektorı gidrotexnık inshaatlar, jerlerdı melioratsıyalaw, xalıq punktlerın joybarlaw ha'm ko'riw joybarların, jer du'ziw kestelerin (sxemaların), sonday aq awıl xojalıg`ınan jer ajıratiw za'ru'rlıgi menen baylanıslı bolgan joybarlardı ekspertizadan o'tkiziwde qatnasıw huqıqınan paydalanıwı mu'mkin. Xojalıqla jer du'ziw joybarlardı ekspertiziyadan o'tkiziw, sonday aq tiykarg`ı maqsetlerıne baylanıslı halda jerlerden paydalanıw ha'm olardı qorg'aw ilajlardı a'melge asırıwdı tekseriwde qatnasıwları ushın belgilengen ta'rtipte tu'rlı qa'nıygelerdi jumısqa tartıw da onın` waziypasına kiredi.
Ma'mleket inspektorı melıorativ jag'dayı jaqsılang'an, rekultivatsıyalang'an jerlerdi, qorg`awshı terekzarlardı, eroziyag'a qarsi gidrotexnık inshaatlardı, topıraq o'nımdarlıg`ın asıriwg'a ha'm jerlerdi qorg'aw qılıwg'a qaratılg'an basqa da obektlerdı paydalanıw ushın qabıl qılıwda qatnasadı. Ol jer nızamshilıg`ına qopal ra'wishte buzg'an shaxslardı juwapkershilıkke tartiw tuwrasındag`ı ma`selenı rayon hakimıyati ha'm huqıqiy baqlaw ma'mleket organları aldina qoyıwı mu'mkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
