Jahon mamlakatlari iqtisodiy

Shahar aholisi soni va ulushi

mln. k.	%
I.	G‘arbiy	18	5141,9	346	156	45,1
II.	Markaziy	6	5336,1	132	52	39,2
III.	Sharqiy	10	3706,1	281	69	24,6
IV.	Janubiy	15	6574,9	185	90	48,6
Jami	Jami	49	20759,0	948	367	38,9

JAR Afrika hududining 4,1% ini egallagani hamda aholisining 4,3% ini o‘zida jamlagani holda, ushbu mamlakatga qit’a miqyosida sanoat mahsuloti­ning 30% i, po‘latning 60% i, temiryo‘llaming 1|3 qismi, barcha yuk va yengil avtomobillaming 30% i to‘g‘ri keladi.

Dunyoda qazib olingan oltinning 20% i, 100 mln. karat jami olmosning hamda 55 mln. karat zargarlik olmosining tegishli ravishda 10 va 5 mln. karati mazkur mamlakatda ishlab chiqariladi. Mamlakat uran qazib olish bo‘yicha (yiliga 3,5 ming t) dunyoda Kanada va AQSH dan keyingi o‘rinda turadi. Shunga qaramasdan, JAR ning barcha hududlarini iqtisodiy rivojlangan, deb hisoblashga asos yo‘q. Janubiy Afrika Respublikasini ikki iqtisodiyot, ya’ni iqtisodiy rivojlangan davlatlaming ham, rivojlanayotgan davlatlaming ham jihatlari xos bo‘lgan mamlakat deb atash mumkin.

Afrika subregionlari (10-sinf geografiyasidan). Afrika tabiiy resurslarga boy bo‘lishiga qaramay, mavjud siyo­siy, ijtimoiy, iqtisodiy muammolar natijasida rivojlanish darajasi past bo‘lgan ko‘p davlatlar jam bo‘lgan qit’a hamdir. Umumiy maydoni 30,3 mln km² dan ortiq bo‘lgan ushbu qit’ada 62 ta davlat joylash­gan. Ularning 54 tasi mustaqil davlatlardan iborat. Qit’ada 10 ta orol, 15 ta quruqlik ichkarisidagi, 37 tasi dengiz chegaralariga ega. Afrika hududi 5 ta subregionga ajratiladi.

Shimoliy, G‘arbiy, Markaziy, Sharqiy va Janubiy Afrika subre- gionlari bir-birlaridan geografik o‘rni xususiyatlari, tabiiy resurslar bi­lan ta’minlanganlik darajasi, maydonda joylashgan davlatlar soni kabi ko‘rsatkichlariga ko‘ra farq qiladi (8-jadval).