. “Alpomish” va “Odisseya” eposlarining qiyosiy tahlili.
Odissey» va «Alpomish» dostonlari syujet jihatidan bir-biriga yaqin ko’rinsa-da, lekin asardagi qahramonlar bir-birlaridan farq qiladi. Ushbu dostonlari o’rtasidagi o’xshashlik syujet va badiiy tasvir vositalarida ko’rinadi. Ikkala asarning syujeti tomonidan o’xshashlik haqida gapiradigan bo’lsak, «Odissey» dostoni 24 qo’shiqdan iborat bo’lib, bundan tashqari mazkur “Odissey” dostonidagi qahramonlar taqdiri ham «Alpomish»ga hamohangligining guvohi bo’lamiz. Ayniqsa, ikkala dostonning ko’zga yaqqol tashlanadigan o’xshash syujeti Odissey ham, Alpomish ham jangga ketgan, uzoq vaqt vataniga qaytib kelmaganligidir. Dostonni o’qir ekanmiz, Alpomish yetti yil Qalmoq elida zindonda yotganligi, Odissey esa urushdan so’ng yana o’n yil dengiz to’foni natijasida sarson-sargardonlikda yurganligi namunasida ham ko'rishimiz mumkin. Har ikki dostondagi asosiy o’xshashlik – bu ko’p yillar yurtidan uzoqda yashagan qahramonlarning o’z xotinlari to’yiga yetib kelishidir. Ikki dostonning qiyosiy tahlilini qahramonlar taqdiri timsolida solishtiradigan bo’lsak, «Odissey» va «Alpomish»da Barchinoy va Penelopaning o’z sevgisiga bo’lgan sadoqati, ularni erlarining qaytib kelishiga bo’lgan ishonchi va shu sababdan ham shartlar qo’yishib, daqiqalarini kechiktira boshlashlashlari kabi o’xshash syujetlarda ko’rinadi . Har ikki asarda ham bir xil shart ya’ni kamondan o’q otish, musobaqada esa ularning o’ldi deb hisoblangan, boshqa bir qiyofadagi erlari g’olib kelishi va so’ngra o’zlarini tanishtirishi ham qiyosiy tahlilga yaqqol misol bo’la oladi. Bu yerda kamondan o’q otish voqeasi qahramonlar taqdirida hal qiluvchi detal bo’lib, ikki dostondagi syujet yaqinligining asl sababini ochib beruvchi vosita ham hisoblanadi. Xulosa qilib aytganda, xalq dostonlariga asos bo‘lgan syujetlarning qiyosiy tahlili bu durdonalarni tushunishimizda muhim
Gogolning “Revizor” asarida ijtimoiy muhit.
Revizor" komediyasida e'lon qilish uchun mavzu sifatida Rossiyadan kelgan byurokratning hayotini oldi. Kotib o‘sha davrning hukmron hayotining satirasi haqida. Komikizm elementi ê barcha ijodda, shu jumladan qahramonlarda. Komediyada amaldorlar ma’naviyatining tanazzulga uchrashi keng tasvirlangan. Panun tumanida qonunbuzarlik hukm surmoqda. Mistseviy boshi korruptsiyaning homiysi. Kostya muhtojlarga qo'shimcha yordam ko'rsatishni ko'rib, yashirincha o'g'irlangan. Likarnlar o'likxonalarga o'xshaydi. Kojen amaldori xabarchi. Noqonuniy ish hidni yashirmaydi.Komediyada tasvirlangan voqealar yorqin joyda ko'rinadi, ale hidi butun Rossiyaga xosdir. Yuzlab bunday joylar butun mamlakat bo'ylab tarqalgan. Smells ê sudyasi, birinchi garov, politsiya hujjatlari, litsenziyalar, pochta ro'yxatlari. Alestan usíkh tsikh tuzilmalari achinarli. Biz yordam bermaslikdan charchadik, politsiya tartib haqida emas, balki o'zlari vahshiylik qilmoqda. Xlestakov o'zining tashqi ko'rinishi bilan odob-axloqni his qilish uchun amaldorlarni qoraladi, go'yo u uning ko'zlariga dori ichishga yordam berdi. Bu kulgili viglyadaê ma'muriy xato: yo'lni bezash, chunki revizorga qilish kerak. Men jigarrang ilonlar haqida o'ylamayman. Inverting va radio o'tkazgichni qurishga tayyorgarlik ko'rish kerak. To'xtatib turishni ahamiyatsiz hodisalardan boshlash jarayonida qanday boshlash kerakligini bilib qo'ying.
Do'stlaringiz bilan baham: |