Jahon adabiyoti” fanidan yakuniy nazorat savollari “Belgamish” dostoni

“Jahon adabiyoti” fanidan yakuniy nazorat savollari

1. 
   “Belgamish” dostoni.
   

Bilgamish tarixiy shaxs bo‘lib,4500–6000-yillar muqaddam Mesopotamiyadagi Uruk (Erex)
shahrining birinchi sulolasi tarkibidagi hukmdorlardan biri o‘laroq yashab o‘tgan. Bilgamish Shumerda shu darajada mashhur shaxs bo‘lganki, tiriklik chog‘laridayoq u haqda afsonalar to‘qilgan/ . Bilgamish hayot suvini qidirib chekka joyga borib qoladi , u yerda pir napeshtimni uchratadi . undan nimaga bu yerda yurganligini suraydi um]nga barcha sirni ochadi . mabudlarning miyasiga dunyoni suv bostirish kelib qoladi .( Anu Bel Ninib Nergal bor edi . bu xabarni Ea barchaga yetkazadi . Kemaga turli navdan hayot urug'lardan ortib ol ishini aytadi . kemani qurgan pirning uzi edi . 6 kun jala quyib 7 -kun to'xtaydi . kemaga kirib olishini aytadi aka ukami tanimaydi . hech qanday odam zoti qolmaydi bir orolga uxshagan yerga boradi n1- kabutarni 2- qaldirg'ochni 3- qarg'ani yuboradi qarg'a bir quruqlikda don yeb qoladi . bu malumotlar Injilda nuh alayhissalom tufoni biolan uxshash quronda ham keltirilgan. shulardan kurinib turibdiki Bilgamish sharq va G'arb shinolu janubda epik dostonlarning debochasi bulgan.

2. 
   “Iliada” eposining g‘oyaviy-badiiy xususiyatlari.
   

“Iliada” kabi uzun va murakkab tuzilishdagi she’rlar og‘zaki epik an’analarda saqlanib qolmadi. Qahramonlar personajlari statik tarzda tasvirlangan, epik qo‘shiqlar siklida qahramonning tug‘ilishidan to o‘limigacha bo‘lgan taqdiri tasvirlangan taqdirda ham ularda rivojlanish ko‘rinmaydi. Gomer Apollon xudosini "kumush kamonli", Axillesni esa "tez oyoqli" deb ta'riflaydi, garchi Axillesning tez yugurish qobiliyati "Iliada" harakatining rivojlanishida rol o'ynamaydi. Gomer o'z qahramonlarini nafaqat ular aytgan so'zlari bilan, balki ular aytgani bilan ham tavsiflaydi. Gomer dostonidagi eng ko‘zga ko‘ringan badiiy vositalardan biri qahramonlarning o‘z xohishi bilan emas, balki muhim daqiqalarda homiy xudolaridan yordam va maslahat olishi tasvirlangan. Iliadaning qurilishi bir butun sifatida aniq o'ylangan. Birinchi qo'shiqdagi Axillesning g'azabining portlashi yakuniy qo'shiqda Priam bilan uchrashuv paytida uning qalbining tinchlanishiga nosimmetrik tarzda mos keladi. Gomer qahramonlari shartli ravishda baland epik dunyoda yashaydilar. Uning badiiy uslubining xalq eposida allaqachon o‘rin olgan o‘ziga xos xususiyatlari ulug‘lash va arxaiklashtirishdir. Gomer qahramonlari, haqiqiy epik qahramonlar sifatida, hayot davomida ham, o'limdan keyin ham shon-sharafga intiladi. Gomer o'zining saqlanib qolgan she'rlarida urushning borishini izchil tasvirlashga urinmadi. U Troya ostidagi yunonlarning yurishi haqida o'zining yangi so'zini aytdi. Mil. av. 13-asr dagi Ilion, yaʼni Troya urushi haqidagi rivoyatlar asosida 9—8-asrlarda paydo boʻlgan. Gekzametr (musaddas) oʻlchovida yozilgan (15700 misraga yaqin). "Iliada" ning bosh qahramoni — Axill. Buyuk yoʻlboshchisi Agamemnon tomonidan haqoratlangan "Axillning qahri" doston mavzuyining asosini tashkil etadi. Unda yakkama-yakka qahramonona jang manzaralari, qamal qilingan Troyadagi hayot lavhalari, maʼbudalarning Olimpdagi munozaralari tasvirlanadi.

3.