Jahon adabiyoti” fanidan yakuniy nazorat savollari “Belgamish” dostoni

. Shekspirda tragik obraz masalasi.

Shekspir ijodining dastlabki davrlarida xushchaqchaq, kulgili komediyalarning yaratilishiga asosiy sabab ingliz xalqining ispanlarning «Engilmas armada»si ustidan qilgan g`alabasidan so`ng farovon turmush kechirishga ishonch va orzulari bilan bog`lanib ketadi.
Lekin, oddiy xalq axvoli yaxshilanmadi, ingliz hayoti qarama-qarshiliklarga to`liq borar, dehqonlar va boshqa oddiy tabaqa vakillari xonavayron bo`la boshladi. Bular albatta Shekspir ijodiga ta'sir etmasdan qolmasdi. Shuning uchun ham Shekspir ijodining ikkinchi davrida hayot haqidagi chuqur falsafiy ruh bilan sug`orilgan fojiaviy asarlarini yaratadi. Ularga “Otello”, “ Hamlet”, “Romeo va Julyetta” va boshqalar kiradi.
Shekspirning shox asarlaridan biri bo`lmish «Gamlet» tragediyasidagi shahzoda Gamlet Uyg`onish davrining eng muqobil farzandi. U faqat otasi uchun emas, balki butun adolatsizliklar va zulmni keltirib chiqaradigan illatlarni yuq qilish uchun kurash olib boradi.
«Otello» tragediyasida esa Uyg`onish davrining gumanistik g`oyalarini o`zida mujassamlashtirgan Otello va Dezdimonalarga qarshi o`zida o`rta asrning butun feodal illatlarini mujassamlashtirgan Yagoning qarama qarshi quyilishi ham o`sha davr talablaridan kelib chiqan edi.

98. 
    . “Qirol Lir” tragediyasi.
    

Shekspir «Qirol Lir» asarida qirolning hamma boyliklaridan mahrum etilib, xato boshpanasiz qolishini ko`rsatish orqali hukmdorlarning oddiy boshpanasiz insonlar taqdiri haqida ham o`ylab ko`rishi kerakligiga ishora qiladi.
Umuman, Shekspir ijodi juda xalqchil va gumanizm bilan sug`orilgan, uning asarlari hech qachon eskirmaydi.

99. 
    . Aleksandr Makedonskiy timsolining Sharq adabiyotidagi talqini
    

Баъзи кишилар Александр Македонский билан Искандар Зулқарнайнни иккаласи битта шахс дейишса,айрим кишилар эса Искандар Зулқарнайнни Александр Македонскийга ҳеч қандай алоқаси йўқ дейишади.
Аввал Александр Макодонский ҳақида сўз юритадиган бўлсак, у тарихий шахсдир. Тарих саҳифаларидан маълумки,милоддан аввалги 360 йилда Македонияда Филип (II)тахтга ўтиради
 Милоддан аввалги 336 йилда Филип (II) ўлдирилади ва унинг 20 ёшли ўғли Александр отасининг тахтини эгаллайди. Александр Македонский Кичик Осиё, Сурия, Фаластин, Финикия, Миср ерларини қўлга киритади.
Искандар Зулқарнайн ҳақида эса “Қуръони Карим”нинг “Қаҳф” сураси 83-98-оятларида маълумот келган.Қуръони Каримда берилган Искандар  Зулқарнайн билан македониялик Александр Македонский ўртасида бир қанча фарқлар бор.Шу фарқлардан айримларини келтирамиз.     “ Қуръони Карим”да қиссаси берилган Искандар Зулқарнайн Аллоҳнинг ягоналигига иймон келтирган, солиҳ инсон бўлган. Алексанр Македонский ҳақида эса бу нарсалар тарихий манбаларда баён қилинмаган.
Алексанр Македонский Исо пайғамбар туғилишларига яқин даврларда яшаган. “ Қуръони Карим”да қиссаси берилган Искандар Зулқарнайн эса Иброҳим алайҳиссалом даврида яшаган. Александр Македонский македониялик бўлиб, Искандар Зулқарнайн эса ривоят қилинишича мисрлик бўлган. Александр Македонский милоддан олдинги 356 йилда туғилиб, 33 ёшида ўз давлатининг янги пойтахти Бобилда вафот этган бўлса, “ Қуръони Карим”да қиссаси берилган Искандар Зулқарнайн “ Искандария” шаҳрини барпо қилган. “Тафсири Ирфон”да: “ Ибн Ҳишом эса бундай дейди: “ У (Зулқарнайн) нинг исми Искандардир, Искандарияни барпо қилган одам шу. Шунинг учун унга нисбат берилиб, “ Искандария” дейилган” .

100.