Jadal usulda anor yetishtrishning vazifalari

Anorzorlardagi yoz davridagi agrotexnik tadbirlar
Anordan mo’l hosil olaman desangiz, saraton suvidan kamida ikki bor
qondirib sug’oring. Shundan so’ng yana begona o’t-o’lanlarni yulib, daraxt
tanasidagi yosh navdalarni olib tashlashga e’tibor qaratiladi. Avgustning oxirisentyabr oyi boshlarida yerning sharoitiga qarab anorga yana suv beriladi. Bu
paytda anor hosili ko’rinib, ko’zni quvontirarli darajaga yetadi.
Tupdagi shoxlarning qalin, zich bo’lib qolganligini kesib siyraklatish bilan
anor tupi talab qiladigan ildizdan kelayotgan ozuqa shirasi yetarli taqsimlanib
mevaning yirik, sifatli bo’lishiga, hosil shoxlarining sog’lom, baquvvat
rivojlanishiga erishiladi. Voyaga yetgan anor tupida beshtadan ortiq ona hosil shoxlarning qoldiriilib shakllantirilishi yer ostki (ildiz) va yer ustki qismlarning o’zaro talab munosabatlarini buzilishiga sabab bo’lib, mevalar mayda, sifatsiz, tupning holsiz bo’lib rivojlanishiga olib keladi. Ko’p hollarda ona shoxlarning kuchli o’sib baquvvatlashib ketganligi kuzda anor tupini ko’mishda qiyinchilik paydo qiladi. Buning uchun asosiy tanadan yangi shox o’stirib hosil bera boshlagach, avvalgi mavjud katta ona shox asosiy tanaga taqab kesib olib tashlanadi. Bu usul bilan anor tupi yoshartirib boriladi. Ko’milgan anorlar ochilgach tup tagidagi pushtadagi tuproq uyumlari tekislanib, jo’yak va pushtada tuproq ag’darib yumshatiladi. Yumshatishda ildiz atrofi tuprog’ining yaxshi va chuqur yumshatilishiga alohida e’tibor qaratish kerak bo’ladi.
Hosilli anor tuplarining o’g’itga bo’lgan talabi yuqoriligidan kelib chiqib
uning tuproq namligiga, suvga bo’lgan talabi ham yuqori. Bunda tuproq namligi
10-12% dan tushib kamayib ketishiga yo’l qo’ymaslik kerak.
Ildiz atrofi chirigan go’ng bilan to’ldirilib, usti tuproq bilan yopiladi. Bu
jarayon anor parvarishida asosiy chopiq deb ataladi. Anor tupi ildizi atrofida go’ng
miqdorining yetarli zahirada bo’lishi, eng avvalo hosilli anor tupi uchun kerak
bo’lgan barcha minerallarni berishi bilan birga, ildiz atrofidagi namlikni saqlab,
sug’orishlar sonini kamaytiradi.Hosilli anor bog’larini sug’orish eng asosiy e’tibor qaratish kerak bo’lgan tadbirlardan biri bo’lib, tuproqning yuza qismi qurishi bilan o’tkazib turiladi. Anor o’simligining tuproq unumdorligi va o’g’itlarga bo’lgan talabi yuqoriligidan kelib chiqib, o’g’itlarni erigan holda ildizga so’rilishi uchun
sug’orish o’z vaqtida amalga oshirib turilishi kerak bo’ladi. Hosilli bog’lar aprel
oyida bir-ikki, iyun-iyul oylarida 7-10 kunda, avgustda 10-15 kunda bir martadan
sug’orib turiladi. Hosilli anor bog’larida begona o’tning bo’lishi meva sifati va miqdoriga katta zarar yetkazib, hosilning pishib yetilishini kechikishiga mayda bo’lishiga, meva tovar sifatining (bozorgirligi) yuqori bo’lmasligiga sabab bo’ladi. O’z o’zidan bunday sharoitda yetishtirilgan anor mevasining ta’mi ham kutilgan
darajada bo’lmaydi. Anor tupi vegetatsiya davomida bog’bon tomonidan doimiy kuzatib borilib mevaga quyosh nurining yetarli tushishiga va havo aylanishiga xalal beruvchi zichlashgan shoxchalar olib tashlanib yetarli muhit yaratib turiladi.
Bundan tashqari yer yuzasida ildiz bo’ynidan o’sib chiqqan novdalar,
shuningdek anor tupida paydo bo’lgan tik yuqoriga qarab intilib o’suvchi novdalar
paydo bo’lganda ular o’zakka taqab kesib olib tashlanadi. Bu tipdagi yuqoriga tik
yo’nalib o’suvchi novdalar anor tupidagi ozuqa shirasini birinchi navbatda
o’zlashtirib olib hosilli novdalarda ozuqa yetishmasligiga olib keladi.
Ko’p hollarda pishib yetilgan anor hosilini yig’ishtirishda anor tupining
janubiy-g’arbiy tomonida joylashib quyosh nurini to’g’ridan to’g’ri qabul qiluvchi
mevalarning po’stlog’ida sarg’ish-qo’ng’ir tusdagi qo’yish mavjudligining guvohi
bo’lamiz.
Qo’yish bevosita quyosh nuri ta’sirida sodir bo’lib, anor mevasi po’stlog’i
to’qimalarini nobud qiladi va o’sha joydagi po’stloq ostida joylashgan anor
donalarini ham rivojlanishdan to’xtatadi. Bunday mevalar is’temol uchun yarim
yaroqli, saqlash uchun esa yaroqsiz hisoblanadi. Mevaning tashqi tovar ko’rinishi keskin buziladi. Meva po’stlog’ining bu tariqa qo’yishi iyul, avgust oylarida sodir bo’lishi kuzatiladi. Ba’zan himoyalovchi shoxchalar meva ustiga tortib bog’lab ham qo’yiladi.