J kamolov, II. Ismoilov


-  §.  0 ‘zgarmas  tok  generatori



Download 7,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet211/251
Sana15.01.2022
Hajmi7,98 Mb.
#366401
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   251
Bog'liq
Elektr va magnetizm kulon qonuni

86-  §.  0 ‘zgarmas  tok  generatori
Texnikada va turm ushda asosan o £zgaruvchan tok qoilaniladi.  Lekin 
ko£p hollarda o £zgarmas tok ham kerak.  Masalan,  sanoatda, elektrokimyo 
sohasida,  elektr transportda va aloqada.
O'zgarmas tok ko'pincha tokni to £g£rilagichlar deb ataladigan maxsus 
qurilmalar yordamida hosil qilinadi.  H ar qanday to £g£rilagichning ishlashi 
faqat  m a iu m  bir yo£nalishdatok o £tkazadigan zanjir qismlari  hosil qilish
2 2 6


1 8 6 -rasm .
mumkinligiga  asoslangan.  Ikki  elektrodli  lam palar  (diodlar)  shunday 
xususiyatga ega.
O'zgarmas tokni maxsus generatorda ham hosil qilish mumkin.  Buning 
uchun  o ‘zgaruvchan  tok generatoridagi  halqalarni  yarim  halqalar  bilan 
almashtirish  kerak.  Bu  yarim  halqalarga  ramka  chulg‘am ining  uchlari 
m ahkamlanadi  (186-rasm).  Yarim halqalar o £qqa mahkam langan b o iib , 
o‘ramlar bilan birgalikda aylanadi va bunda 
q o £zg£almas  ch o ik alarg a  tegib  o ia d i.
0 ‘ramdagi  tok  o lz  yo£nalishini  o £zgar- 
tirg an aa  yarim  halqalar  c h o £tkalarini 
o‘zgaitiradi.  Shuning uchun tashqi zanjirda 
paydo  b o ig a n   tok  ham m a  vaqt  bir  xil 
yo£nalishda b o iad i, biroq uning kattaligi 
vaqt о iishi bilan o £zgaradi.  Bunday tokni 
pulsatsiyalanuvchi tok   deb  ataladi.  187- 
rasmda  o £zgaruvchan  (a),  to ‘g£rilangan 
(b)  va  pulsatsiyalanuvchi  (v)  tokning 
grafiklari l;o£rsatilgan.  Pulsatsiyalanuvchi 
tokda tok kuchining katta o ‘zgarishlarini 
bartaraf qilish uchun yakor chulg'am lari 
ko£p  g'altaklar  (seksiyalardan)  tuziladi, 
ular bir-biriga m aiu m  burchak ostida qiya 
qilib jovlashtiriladi va bu seksiyalar o'zaro 
ketm a-ket  ulanadi.  Bunday  ulanganda 
tashqi zanjirda tok kuchi nolgacha pasayib, 
kamayib  ketmaydi.  Seksiyalar  soni  ko£p 
boiganda tokning o £zgarishlari ham uncha 
k o £p  b o £lm aydi  (18 8 -rasm ).  O d atd a 
yakorda  100  ga  yaqin  seksiva  b o ia d i.
Bunday  kollektordagi  yarim   halqalar 
o ‘rniga bir-biridan  izolatsiyalangan plas- 
tinalar o'rnatiladi.  Kollektor plastinalari- 
ning  soni  seksiyalar  soniga teng  b o £ladi.
Kollektorning  h ar  bir  plastinasiga  bir 
seksiyaning oxiri va bundan keyingi sek- 
siyaning  uchi  ulanadi.  Bu  holda  pu)- 
satsiyalanuvchi  tok  emas,  balki  deyarli 
o'zgarmas tok olinadi. 
188-rasm.
2 2 7



Download 7,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   251




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish