Ызбекистон республикаси олий ва ырта

 
бошқариш функциялари бўйича бошқарув ходимлари сони;

 
чизиқли бошқарув ходимлари сони;

 
корхона бошқарув тизимининг бўйчуниш поғоналари сони; 

 
ҳар бир бошқарув даражасида тузилмавий бўғинларнинг 
миқдори; 

---

107 

 
бошқарувнинг марказлашмаганлик даражаси; 
Юқоридаги тавсифларга таъсир кўрсатувчи асосий омил корхонани 
бошқариш бўйича ишлар хажми ҳисобланади. Бу эса ўз навбатида бошқариш 
фнкцияларининг мазмуни ва таркибига бошқарув вазифаларининг меҳнат 
талаблиги ва даврийлигига боғлиқ бўлади. 
 
 
10.3. Кадрлар сиёсати ва персонални бошқариш 
 
Бошқарувни ташкил қилиш, ташкилий тузилмани танлаш, бошқарув 
аппарати ва органларини шакллантириш – буларнинг барчаси корхонанинг 
кадрлар сиёсатига, кадрлар салоҳиятидан унумли фойдаланишга боғлиқ.
Кўплаб хорижий фирма ва компаниялар тажрибаси шуни кўрсатадики, 
тадбиркорлик лойиҳаларини амалга оширишдаги муваффақиятсизликларнинг 
90%дан кўпи бошқарувнинг кўнгилдагидек ташкил этилмаслиги, бошқарув 
қонун-қоидаларидан бехабарлик, ходимларнинг тўлиқ эмаслиги ва касб 
малакасининг пастлиги раҳбариятда бошқарув тажрибасининг камлигига бориб 
тақалади. Афсуски, бу камчиликлар мамлакатимиздаги корхоналар орасида ҳам 
кўп учрамоқда. Бунга далил сифатида корхоналарнинг банкротга учраши, 
айрим бизнес-лойиҳаларнинг экспертиза ва танлов пайтида рад қилинишини 
кўрсатиш мумкин. Шу сабабли кадрлар ва ходимларни бошқариш масаласи 
доимо корхона раҳбарияти нигоҳи остида бўлиши ҳамда ишлаб чиқаришни 
режалаштириш ва бошқаришда мунтазам ҳисобга олиб борилиши лозим. 
Кадрлар салоҳияти 
бу
 
корхона ходимларининг корхона олдида турган 
ишлаб чиқариш, фан-техника ва ижтимоий-иқтисодий вазифаларни ўз вақтида 
ва самарали бажариш имконияти ва бир вақтнинг ўзида қобилияти ҳамдир.
Корхонада кадрлар салоҳиятидан самарали фойдаланиш учун кадрлар 
билан ишлаш бўйича бир қатор тадбирларни амалга оширишни талаб қилинади, 
хусусан: 

кадрларни танлаш ва жойлаштириш мезон ва усулларини 
такомиллаштириш;

ходимлар малакасини ошириш мақсадида кадрларни аттестациядан 
ўтказиш;

ходимларни корхонада ушлаб қолиш мақсадида иш ҳақи 
тузилмасини яхшилаш ҳамда рағбатлантириш ва имтиёзлар тизимини 
ривожлантириш;

меҳнат фаолиятини баҳолаш мезонларини ишлаб чиқиш ва уларни 
ходимларга етказиш;

меҳнат шароитлари ва ташкил этилишини такомиллаштириш, яъни 
меҳнат сифатини ошириш;

бошқа лавозимга ёки иш жойига ўтказиш йўли билан ходимлар 
тажрибасини ошириш;

жамоадаги ижтимоий-психологик муҳитни такомиллаштириш.