Ызбекистон республикаси олий ва ырта

с
= 


n
k
k
k
T
t
Q
1
1
1
/
 
бу ерда: 
И
с
– бевосита ишлаб чиқаришда банд бўлган ишчилар сони, киши;
Q
1k
– бир кунда тайёрланувчи k-турдаги маҳсулот ҳажми (натурал 
кўрсаткичда);
T
1k
– k-турдаги битта маҳсулот бирлигини тайёрлаш учун вақт нормаси 
(битта ишчига тўғри келадиган);
Т – иш куни узунлиги.
Ишчилар сони ишлаб чиқариш нормаси бўйича қуйидаги формулага 
асосан аниқланади: 
И
с
= 


n
k
ич
k
H
Q
1
1
/
бу ерда:
Н
ич
– битта ходимнинг бир кунда ишлаб чиқариш нормаси.
Вақтбай ишловчи ишчилар сони мазкур тармоқ ёки корхона учун 
белгиланган хизмат кўрсатиш нормалари ёки иш жойлари сони асосида 
аниқланади. 
Муҳандис-техник ходимлар ва хизматчиларга эҳтиёжни ҳисоблаш 
корхона фаолияти мақсадлари, уни бошқариш тузилмаси ва схемаси, ходимлар 
ва уларнинг гуруҳлари бўйича лавозим йўриқномалари, корхонанинг ўзида 
ишлаб чиқилган тармоқ бўйича норма ва нормативлардан келиб чиққан ҳолда 
аниқланади.
Қисқа хулосалар 
Бизнес-режанинг «Ташкилий режа ва менежмент» бўлими бизнес-режани 
амалга оширишни бошқариш усуллари тавсифномаси, корхона бошқарувининг 
ташкилий 
тузилмаси, 
бажарувчиларнинг 
ҳатти-ҳаракатларини 

---

111 
мувофиқлаштириш усулларини қамраб олади. 
Корхона бошқарувининг ташкилий тузилмаси турлича бошқарув 
функцияларини бажарувчи, ўзаро боғлиқ бўлган ва бир-бирига бўйсинувчи 
бўлим ва бўғинлар таркибини ифодалайди. 
Ходимларни бошқариш корхона айни пайтда эҳтиёж сезаётган ёки 
келажакда эҳтиёж пайдо бўлиши мумкин бўлган ходимлар, корхона учун зарур 
бўлган мутахассислар сонини, ишга қабул қилиш ва меҳнатга ҳақ тўлаш 
шартлари ҳамда кадрлар тайёрлаш сиёсатини аниқлашни назарда тутади.