Ызбекистон республикаси олий ва ырта

2-asosiy savol bo’yicha darsning maqsadi: Windows operatsion tizimi bilan ishlash va uni boshqarishni o’rganishga talabalarga tavsiyalar berish.
Identiv o’quv maqsadlari:
2.1. Windows operatsion tizimini ishga tushiradi va unda ishlay oladi.
2.2. Windows operatsion tizimi boshqaruv dasturlari bilan muloqot qila oladi.
2-asosiy savolning bayoni:
WINDOWS 9x (WINDOWS 95 yoki WINDOWS 98) dasturini ishga tushirish uchun OT bilan muloqot qiluvchi buyruqlar satriga dasturni tashkil qiluvchi WINDOWS katalogi ichida joylashgan win.com ishchi fayli yozilib Enter bosiladi. Natijada ekranda dasturni boshqarish uchun ishchi stol deb nomlanuvchi oyna hosil bo’ladi.
Ishchi stol asosiy maydonining chap tomonida «Мой компьютер», «Мои документы», «Сетевое окружение», «Корзина», «Портфель» va «Входящие» kabi tashkil etuvchi belgilar joylashgan bo’lib ular yorliqlar (значок, ярлыки) deb ataladi. Ishchi stolga foydalanuvchi tomonidan turli dasturlarga murojaat qiluvchi boshqa yorliqlar ham joylashtirsa bo’ladi, ularga xizmat (Office)dasturlarini misol qilsa bo’ladi. (Ularni ishchi stolning o’ng qismida yoki yuqori qismida ustun yoki satr ko’rinishida tashkil qilish ham mumkin. Bu belgilar ham yorliqlar deb nomlanadi.)
Ishchi stolning quyi qismida «Пуск»(«Yuklash») tugmasi ya’ni bosh menyu va «Панель задач»(«Masalalar paneli»)joylashgan bo’lib, ular tizim bilan muloqot qilinadigan asosiy vositalar hisoblanadi.
WINDOWS 95 va WINDOWS 98 dasturlarida har bir bajariluvchi dasturga murojaat qilinsa undan chiqish va oynalarini boshqarish uchun quyida keltirilgan tugmachalar orqali amalga oshiriladi.Sarlavha qismining o’ng tomonida uchta tugmacha bor:
- oynani piktogramma ko’rinishida yig’ish va masalalar paneliga joylashtirish (свернуть);
- oynani katta qilib ochish (развернуть);
­- yana o’z holiga qaytarish (восстановить);
- oynani yopish(закрыть);
Windows dasturidan chiqish uchun «Пуск» tugmasi sichqoncha yordamida ishga tushirilib, bosh menyuning «Завершение работы» bandi tanlanadi va ishga tushiriladi. Natijada ekranda kompyuterni o’chirish, qaytadan ishga tushirish, MS DOS rejimida ishga tushirish yoki kompyuter ishlashini vaqtincha to’xtatish kabi ishlardan biri tanlanib ish yakunlanadi.
Muhokama uchun savollar:
2.1. WINDOWS dasturini ishga tushirish tartibi nimlardan iborat?
2.2. WINDOWS dasturida ishni yakunlash qanday bajariladi?
2.3. WINDOWS dasturi ishlashining asosiy shartlarini izohlang.
2.4. WINDOWS dasturi tashkil etuvchilari qanday boshqariladi?
2.5. WINDOWS dasturi ishchi stoli nimalardan tashkil topgan?
2.6. WINDOWS da qanday xizmat dasturlari mavjud va ularning
vazifasi nimalardan iborat?
Mavzu bo’yicha echimini kutayotgan ilmiy muammolar:
1. WINDOWS dasturining o’zbekcha variantlarini ishlab chiqish va ularni takomillashtirish.
2. WINDOWS dasturlarining turli sohalarga mo’ljallangan ilovalarini ishlab chiqish va takomillashtirish.


8-mavzu: Windows 98 boshqaruv dasturi bilan tanishish
va unda ishlash.
Ajratilgan vaqt - 2 soat.