Ызбекистон республикаси олий ва ырта

К. Э. Фигурнов «IBM PC для пользователя» M. 1997 г.

S. S. G’ulomov va boshqalar «Iqtisodiy informatika», Toshkent: «O’zbekiston», 1999 yil.

T. X. Xolmatov, N. I. Taylaqov «Amaliy matematika, dasturlash va kompyuterning dasturiy ta’minoti», Toshkent: «Mehnat», 2000 yil.



7-mavzu: Windows operatsion tizimi va uning
boshqaruv dasturlari
Ajratilgan vaqt - 2 soat.
Asosiy savollar:
1. Windows operatsion tizimi haqida ma’lumot.
2. Windows operatsion tizimi bilan ishlash va uni boshqarish.
Mavzuga oid tayanch tushuncha va iboralar: Windows, ishchi stol, ishchi oyna, piktogramma, masalalar paneli, standart dasturlar, amaliy dasturlar, bosh menyu, papka(jild), yorliq.
Mavzuga oid asosiy muammolar:

1. 
   Windows operatsion tizimi foydalanuvchiga kompyuterda bir vaqtning o’zida bir qancha ishlar bajarishi uchun imkoniyatlar yaratadi. Sizningcha Windows operatsion tizimining yana qanday xususiyatlari mavjud. Javobingizni izohlang.
   
2. 
   Windows operatsion tizimini boshqarish uchun bir nechta boshqaruv dasturlari yaratilgan. Ularning ishlash xususiyatlari har xil. Aytingchi boshqaruv dasturlarining qanday o’xshashlik tomonlari mavjud? Javobingizni tushuntiring.
   

1-asosiy savol bo’yicha darsning maqsadi: Talabalarga Windows operatsion tizimi haqida ma’lumotlar berish.
Identiv o’quv maqsadlari:
1.1. Windows operatsion tizimi va uning imkoniyatlarini izohlab bera oladi.
1.2. Windows operatsion tizimi bilan muloqot qila oladi.
1-asosiy savolning bayoni:
WINDOWS sinfiga kiruvchi operatsion tizim(OT) lar ko’p vazifali OT lar qatoriga kiradi. WINDOWS operatsion tizimi Microsoft firmasining IBM tipidagi kompyuterlar uchun yaratilgan grafik muloqotli dasturidir. WINDOWS dasturlari dastlab 1983 yilda yaratilgan bo’lsa, yildan - yilga u takomillalashtirilmoqda. WINDOWS so’zi inglizcha WINDOW – darcha, oyna, S – lar ma’nosini bildiradi.
WINDOWS muhiti foydalanuvchilar uchun qulay, ko’pgina imkoniyatlarga ega bo’lgan dastur bo’lib, MS DOS OT ning imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytiradi. WINDOWS dasturlarida NC dasturi kabi fayl va kataloglarning nusxasini olish, ko’chirish, qayta nomlash, o’chirish va boshqa amallarni tezda va yaqqol bajarish mumkin. Har bir bajarilayotgan amallar ekranda grafik ravishda tasvirlanadi. Bundan tashqari WINDOWS OT bilan ishlaganda bir vaqtning o’zida bir necha masalalarni echish, ixtiyoriy printer va displey, MS DOS dasturlari bilan ishlash qobiliyatiga ega.
WINDOWS OT ishini yanada takomillashtirish uchun Microsoft firmasi dasturning maxsus ilova dasturlarini yaratmoqdalar, ularga WORD, EXCEL, PAGE MAKER, COREL DRAW larni misol qilish mumkin.
WINDOWS 9x dasturlari bir – biriga o’xshash bo’lib, ish bajarish tezligi, ish bajaradigan funktsiyalari soni ko’p yoki kamligi va foydalanuvchi bilan muloqotda soddaligi yoki murakkabligi bilan farq qiladi.
Muhokama uchun savollar:
1.1. WINDOWS operatsion tizimi haqida ma’lumot.
1.2. WINDOWS dasturlari bir-biridan qanday farq qiladi?
1.3. WINDOWS dasturlari qanday imkoniyatlarga ega?
1.4. WINDOWS OT nimasi bilan MS DOS OT dan farq qiladi?
1.5. WINDOWS so’zining o’zbekcha ma’nosi nima?
a) Oynalar b) Oyna v) Ko’p variantli g) Ko’p vazifali OT
d) Ko’p vazifali dastur.
1.6. Windows dasturining oynasi nima deb yuritiladi?
a) Ishchi varaq b)Ish maydoni v) Ishchi stol g) Ish nomi d) Oyna.