Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

Asosiy (baza) normativlari ifloslantiruvchilarning har bir turi bo’yicha yoki zararli ta’sirning turi bo’yicha (shovqin, elektromagnit nurlanishi) ularning atrof-muhit va aholi salomatligi uchun xavfliligi darajasini hisobga olib belgilanadi. Normativlar Tabiatni muhofaza qilish davlat qumitasi rahbarligida tegishli vazirliklar va tashkilotlar ishtirokida ishlab chiqiladi.

Asosiy normativlar ikki turda byeriladi: belgilangan normativlar bo’yicha zararli moddalarni chiqarganlik, oqizganlik va chiqindilarni joylashtirganlik uchun; belgilangan normativlardan yuqori, lekin belgilangan normativlar bo’yicha yoki vaqtincha kelishilgan oqizishlar uchun.

Diffyerentsiyalangan normativlar Tabiat muhofazasi davlat qo’mitasi tomonidan asosiy normativlar asosida hisoblanadi, lekin ularga tegishli mintaqalarning ekologik vaziyati va ekologik omillari xususiyatlariga muvofiq keladigan o’zgarishlar kiritiladi. So’nggi vaziyat va omillarga hududlarning tabiiy-ekologik sharoiti, ijtimoiy-iqtisodiy xususiyatlari, alohida muhofaza qilinadigan tabiiy ob’ektlarning ahamiyati kiradi. Konkret mintaqalar, rayonlar, daryo havzalari uchun to’lovlarning diffyerentsiyalangan stavkalari, ularning (mintaqalarning) ekologik xususiyatlarini aks ettiruvchi koeffitsientlarini bazaviy (asosiy) stavka to’lovlariga ko’paytirish bilan aniqlanadi.

Ifloslantirganlik uchun ifloslantiruvchi korxonalarga to’lovlarning konkret razmyeri tegishli vakolatli organlar tomonidan belgilanadi.

Ifloslantiruvchi moddalarni chiqarganlik va chiqindilarni joylashtirganlik uchun to’lovlar mahsulot tannarxi hisobiga, ifloslantirganlik limitlaridan ortig’i uchun to’lovlar ifloslantiruvchi korxona ixtiyorida qoladigan foyda hisobiga undiriladi.

Ifloslantirganlik uchun to’lovlar soliq xaraktyeriga ega. Agar ifloslantiruvchi korxonaning o’zida qolayotgan foyda miqdori uning ifloslantirganlik uchun to’lovlariga baravar yoki undan ortiq bo’lsa, vakolatli organlar ushbu xo’jalik yurituvchi sub’ektning faoliyatini to’xtatish yoki ma’lum vaqtga to’xtatish masalasini qo’yishlari mumkin.