ILOVA
Asosiy qishloq xo’jalik ekinlari uchun muqobil
tuproq reaksiyasi (rN)
Ekinlar
Tuproq reaksiyasi (pH)
Ekinlar
Tuproq reaksiyasi (pH)
Suli
5,0 – 7,7
Kartoshka
5,0 – 5,5
Kuzgi javdar
5,5 – 7,5
Qand lavlagi
7,0 – 7,5
Bahori bug’doy
6,0 – 7,5
Beda
7,0 – 8,0
Kuzgi bug’doy
6,3 – 7,6
Sebarga
6,0 – 7,0
Arpa
6,8 – 7,5
Donnik
6,5 - <
Makka-jo’xori
6,0 – 7,0
Lyupin
4,5 – 6,0
Tariq
5,5 – 7,5
Timofeyevka
5,6 - <
Grechixa
4,7 – 7,5
Karam
6,7 – 7,4
Gorox
6,0 – 7,0
Xo’raki lavlagi
6,8 – 7,5
Soya
6,5 – 7,1
Pomidor
6,3 – 6,7
Gorchisa
7,0
Rediska, sholg’om
5,5 - <
Zig’ir
5,9 – 6,5
Sabzi
5,5 – 7,0
Kungaboqar
6,0 – 6,8
Bodring
6,0 – 7,9
Nasha
7,1 – 7,4
Salat
6,0 – 7,0
Choy
4,8 – 6,2
G’o’za
6,5 – 9,0
Ilova 2
Muntazam ishlatiladigan kislota va ammiakni konsentratsiyasi
Nomlanishi
250
0
C dagi zichligi
% miqdori
Eritmaning normalligi
Ammiak
Aralashtirilgan
konsentratsiyalangan
0,957
0,977
0,907
10,0
5,0
25,0
6,0
3,0
13,4
Azot kislota
Konsentrlangan
aralashtirilgan
1,400
1,115
1,054
67,0
20,0
10,0
15,0
3,5
1,7
Sulfat kislota
Konsentrlangan
aralashtirilgan
1,834
1,178
1,032
95,0
25,0
5,0
36,0
6,0
1,2
Vodorod xlorid kislota Konsentrlangan
aralashtrilgan
1,184
1,098
1,047
37,0
20,0
10,0
12,0
6,0
3,0
Sirka kislota
Muzli aralashtirilgan
1,050
1,013
1,005
100,0
10,0
5,0
17,5
1,7
0,9
Fosfor kislota
Konsentrlangan
1,700
85,0
14,7
Fotorvodorod kislota
Konsentrlangan
1,146
46,6
26,3
Xlor kislota
Konsentrlangan
1,540
60,0
9,2
Ilova 3
Kislota va ammiak foizli eritmasini tayyorlash uchun miqdori (ml 1 foizli eritmada)
Boshlang`ich
modda
150
zichligi
Boshlang`ich
moddani
foizli miqdori
25%
20%
10%
5%
2%
1%
HCl
1,9
37,25
634,8
496,4
235,2
145,2
45,5
22,6
H
2
SO
4
1,84
96,6
167,7
129,9
60,0
29,3
11,5
5,6
HNO
3
1,40
65,6
313,0
243,6
115,0
56,0
22,0
10,8
CH
3
COOH
1,05
99,5
247,8
196,7
97,0
48,2
19,2
9,0
NH
4
OH
0,91
25,0
1000,0
814,0
422,0
215,4
87,2
43,7
1L titrlangan eritmani har xil normallikda tayyorlash uchun turli moddalar miqdori.
Boshlang`ich
kimyoviy modda
Molekulyar
og`irligi
Ekvivalent
1n
0,5n
0,2n
0,1n
0,05n
0,02n
0,01n
Ko`rsatilgan eitma titrini
hosil qilgan modda va
uni reak siya uchun
ekvivalent massasi
H
2
SO
4
zich. 1,84
HCl zich.
1,29
HNO
3
zich.
1,40
98,08
36,46
63,02
49,04
36,46
63,02
28ml
82ml
67ml
14,0ml
41,0ml
33,5ml
5,6ml
16,4ml
13,4ml
2,8ml
8,2ml
6,7ml
1,4ml
4,1ml
3,4ml
0,56ml
1,64ml
1,34ml
0,28ml
0,82ml
0,67ml
60
0
C dan yuqori bo`l-
magan
tempe-raturada
qayta
kristallangan
ekv.massasi 190,72 ga
teng tetraborat natriy
(bura) Na
2
B
2
O
7
*10H
2
O
H
2
C
2
O
4
*2H
2
O
126,07
63,04
_
_
_
6,30 g
3,15 g
1,26 g
0,63 g
Titrlangan
erit-ma
KmnO
4
,ekv.
massa
31,61
KMnO
4
nordon
muhitda
158,03
31,61
_
_
_
3,16g
1,58 g
0,63 g
0,32 g
Natriy shavel nordon
Na
2
C
2
O
4
ekv.massasi
67,01
NaOH
40,00
40,00
40,00g
20,00g
8,00 g
40,00g
2,00 g
0,80 g
0,40 g
Yantar kislota H
2
C
4
O
4
ekv. massasi 59,04
KOH
56,11
56,11
56,11 g
28,06 g
11,20 g
5,60 g
2,80 g
1,12 g
0,56 g
Ba(OH)
2
*H
2
O
315,50
157,75
157,75g
78,88 g
31,54 g
15,77 g
7,88 g
3,15 g
1,58 g
AgNO
3
169,89
169,89
_
_
_
17,00 g
8,50 g
3,40 g
1,70 g
NaCl ekv. massasi 58,45
FeSO
4
(NH
4
)
2
SO
4
*
6H
2
O(Mor tuzi)
392,16
392,16
_
_
78,40 g
39,20 g
19,60g
7,84 g
3,92 g
Titrlangan
erit-ma
KMnO
4
ekv. massasi
31,61
K
2
Cr
2
O
7
294,22
49,04
_
_
9,81 g
4,90 g
2,45 g
0,98 g
0,49 g
Mor tuzi,ekv. massasi
392,16
Agrokimyo fanidan laboratoriya mashgulotlari uchun test savollari
1. Tuproqdagi yalpi azot, fosfor va kaliy miqdori qanday birliklarda ifodalanadi?
A) Foizlarda
В) 100 g tuproqda mg/ekv
С) mg/kg
D) g/sm
3
2. Tuproqdagi xarakatchan fosfor va kaliy miqdori qanday birliklarda ifodalanadi?
A) Foizlarda
В) 100 g tuproqda mg/ekv
С) mg/kg
D) g/sm
3
3. Suyultirilgan ammiak tarkibida qancha azot bor?
A) 82%
В) 22%
С) 42%
D) 62%
4.
KCl va K
2
SO
4
o’g`itlarini qanday kimyoviy reaksiyalar asosida farqlash mumkin?
A) komir chogida KCl yorqin alanga berib yonadi;
В) ishqor eritmasi tomizilganda, K
2
SO
4
dan ammiak hidi chiqadi;
С) bariy xlorid eritmasi tomizilganda, K
2
SO
4
oq og‘ir cho‘kma hosil qiladi;
D) bariy xlorid eritmasi tomizilganda, KCl og‘ir oq cho‘kma hosil qiladi;
5. Tuproqdagi qaysi oziq elementlar kolorimetrlash asosida aniqlanadi?
A) Ca va Mg;
В) K va Li;
С) N va Na;
*D) N va P;
6. Bo‘z tuproqlardagi harakatchan fosfor miqdori qaysi usulda aniqlanadi?
A) Machigin;
В) Bertran;
С) Chirikov;
D) Kirsanov;
7. Oqsil azotini Barnshteyn usulida aniqlashda qabul qilish kolbasiga kuyiladigan reaktiv
va eritmani belgilang.
A) 10-15 ml 4% bor kislotasi va Groaka indikatori
B) 20-30 ml 40% va NaOH fenolftalein
C) 30-45 ml kons H
2
SO
4
va selen
D) Trilon B
8. Amidli azotli o’g’itlar
A) Karbamid, kalsiy sianamid
B) Natriyli selitra, kalsiyli selitra
C) Kaliy sulfat, ugleammiakatlar
D) Ammiakli selitra, ohakli-ammiakli selitra, kaliy nitrat
9.Ammoniy sulfat, ammoniy xlorid va ammiakli selitra tarkibidagi azot qaysi usulda
aniqlanadi?
A) Keldal;
В) Nessler reaktivi;
С) formalin yordamida.
D) Devard qotishmasi yordamida;
.
10
.
Suvsiz ammiak tarkibidagi ta’sir etuvchi modda miqdori
A) 82.2
B) 13-15
C) 46
D) 28-35
11. Kompleks o’g’itlarni ko’rsating
A)*Murakkab, murakkab – aralash va aralashtirilgan
B) Murakkab, oddiy
C) Oddiy va murakkab – aralash
D) Aralashtirilgan, oddiy
12.Tyurin va Kononova usullari yordamida tuproq tarkibidagi qaysi modda aniqlanadi?
A) organik shakldagi azot;
В) yalpi azot;
С) yalpi fosfor;
D) gumus;
13. BaCl
2
ertimasi yordamida o‘g‘itlar tarkibidagi qaysi ion aniqlanadi?
A) PO
4
3-
;
B) SO
4
2-
;
C) CO
3
2-
;
D) Cl
-
;
14. Ikkita probirkada nitratli va ammiakli azotli o‘g‘it eritmasi bor ularni farqlash
uchun qanday yo‘l tutiladi?
A) ishqor eritmasi tomiziladi;
В) kumush nitrat tomiziladi;
С) bariy xlorid tomiziladi;
D) alangaga tutib kыriladi;
15. Azotli o‘g‘itlar tarkibidagi ammoniy shakldagi azot qaysi usulda aniqlanadi?
A) Formalin yordamida
В) Kornfild;
С) Kirsanov;
D) Disulfofenol yordamida;
16
.
Kornfild usuli bilan tuproqdagi azotning qaysi shakllari aniqlanadi?
A) ishqoriy gidrolizlanadigan;
В) nitrat shakldagi;
С) ammoniy shakldagi;
D) amid shakldagi;
17. Eruvchanligiga ko’ra fosforli o’g’itlar nechta guruhga bo’linadi?
A) 3
В) 2
С) 4
D) 5
18. Ammafosning kimyoviy formulasi
A) NH
4
H
2
P0
4
B) Ca
3
P0
4
C) NaN0
3
D) KN0
3
19. Mineral o‘g‘it turlari qaysi eritmalar yordamida o‘rganiladi?
A) Kumush nitrat, sulfat kislota, xlorid kislota;
В) O‘yuvchi natriy, o‘yuvchi kaliy, karbonat kislota;
С) Fosfat kislota, bariy xlorid, temir sulfat;
D) O‘yuvchi natriy, bariy xlorid, kumush nitrat;
20.O‘simliklarda oziq elementlarning tanqisligi ularning tashqi belgilari asosida qaysi
usulda aniqlanadi?
A) tezkor (ekspress);
В) Protasov;
С) Belousov;
D) vizual tashxis.
21. Sokslet apparatidan o‘simliklar tarkibidagi qaysi organik birikmalarni aniqlashda
foydalaniladi?
A) uglevodlarni;
B) yog‘larni; ]
С) oqsillarni;
D) vitaminlarni;
22. Tuproq tarkibida 29,8 mg/kg harakatchan fosfor bo‘lsa, uni ta’minlanish darajasi
bo‘yicha qaysi toifaga kiritish mumkin?
A) juda kam;
В) kam;
С) o‘rtacha;
D) kop;
23. Kaliy magneziyaning kimyoviy formulasi
A) K
2
S0
4
* MgS0
4
* 6H
2
0
B) KS1
C) KCI +NaCI * KCL
D) KCI * NaCI
24. Serkarbonat tuproqlar tarkibidagi harakatchan fosfor miqdorini aniqlash usulini kim
yaratgan?
A) Madraimov,
В) Protasov,
С) Piroxunov,
D) Machigin,
25. Respublikamizning qaysi shaxarlarida azotli o‘g‘it zavodlari joylashgan?
A) Bekobod va Olmaliq,
В) Toshkent va YAngiyo‘l,
С) Samarqand va Qo‘qon,
D) Navoiy va Chirchiq
26. Ammofos o‘g‘iti Respublikamizning qaysi shaharida ishlab chiqariladi?
A) Navoiy,
В) Toshkent,
С) Chirchiq,
D) Olmaliq,
27.Organogen elementlar qatorini ko‘rsating:
A) Cl, Cr, Cu, C;
В) C, H, O, N;
С) H, P, K, F;
D) Mg, Hg, Mo, Na;
28. Bo‘z tuproqlarning xaydalma qatlamida gumus miqdori necha foizni tashkil qiladi?
A) 5,0-5,5;
В) 1,0-1,5;
С) 2,0-2,5;
D) 0,5-0,6;
29. Bo‘z tuproqlarning haydalma qatlamida yalpi fosfor necha foizni tashkil qiladi?
A) 2-3;
В) 0,02-0,03;
С) 1-2;
D) 0,2-0,3;
30 . Bo‘z tuproqlarning haydalma qatlamida yalpi kaliy necha foizni tashkil qiladi?
A) 4-5;
*В) 2-3;
С) 1-2;
D) 6-7;
31. Ammoniy sulfat tarkibidagi azot miqdorini ko‘rsating:
A) 34;
В) 16;
С) 20,5;
D) 18,5;
32. Ammiakli selitra tarkibidagi azot miqdorini ko‘rsating:
*A) 34,6;
В) 16;
С) 20,5;
D) 18,5;
33. Mochevina tarkibidagi azot miqdorini ko‘rsating:
A) 34;
В) 16;
С) 20,5;
D) 46
34. Tuproq tarkibidagi nitrat shakldagi azot miqdori qaysi usulda aniqlanadi?
A) Bertran;
В) Grandval-Lyaju;
С) Machigin
D) Tyurin;
35. Azotni ammoniy va nitrat shakllarda tutgan o‘g‘it nomini ayting:
A) kalsiyli selitra;
В) mochevina;
С) natriyli selitra;
D) ammiakli selitra;
36. Azotni faqat nitrat shaklda tutgan o‘g‘it nomini ayting:
A) suyultirilgan azot;
В) mochevina;
*С) natriyli selitra;
D) ammiakli selitra;
37. Superfosfat tarkibida necha % fosfor bor?
A) 14-20;
В) 25-30;
С) 7-10;
D) 8-14;
38. Tuproq tarkibida 48 mg/kg harakatchan fosfor bo‘lsa, uning ta’minlanish darajasi
qanday?
A) yuqori;
В) juda yuqori;
С) o‘rtacha;
D) past;
39. Ammofos tarkibida necha % fosfor bor?
A) 34
В) 30;
С) 46;
D) 24;
40. Diammofos tarkibida necha % fosfor bor?
A) 57-60;
В) 27-31;
С) 14-20;
D) 50-51;
41. Kaliy xlorid o‘g‘iti tarkibida necha % kaliy bor?
A) 39-40;
В) 55-60;
С) 46-50;
D) 14-18;
42. Kaliy tuzi tarkibida necha % kaliy bor?
A) 39-40;
В) 55-60;
С) 46-50;
D) 14-18;
43. Kaliy sulfat o‘g‘iti tarkibida necha % kaliy bor?
A) 39-40;
В) 55-60;
С) 46-50;
D) 14-18;
44. Silvinit tarkibida necha % kaliy bor?
A) 39-40;
В) 55-60;
С) 46-50;
D) 14-18;
45. Ko‘mir cho‘g‘iga tashlangan o‘g‘it donalari chirsillasa yoki chatnasa, qanday o‘g‘it
hisoblanadi?
A) azotli;
В) fosforli;
*С) kaliyli
D) oltingugurtli;
46. Murakkab o‘g‘it nomini ayting:
A) ammiakli selitra;
В) natriyli selitra;
*С) kaliyli selitra
D) mochevina;
47. Nitrofoska qanaqa o‘g‘it?
A) oddiy;
В) murakkab;
С) mahalliy;
D) aralashtirilgan;
48. Ammofos qanaqa o‘g‘it?
A) oddiy;
В) murakkab;
С) mahalliy
D) aralashtirilgan;
49. Kaliyli selitra qanaqa og`it?
A) oddiy;
*B) murakkab;
С) mahalliy;
D) aralashtirilgan;
50. Nitroammofoska tarkibida nechta oziq elementi mavjud?
A) 2 ta ;
В) 1 ta;
С) 4 ta;
D) 3 ta ;
51. Ionlar antagonizmini izohlang:
A)oziq elementlarning o‘simlikka yutilishi jarayonidagi o‘zaro ziddiyati
В) ionlar va ildiz tukchalari ortasidagi ziddiyat
С) oziq elementlarning ildizga yutilishi jarayonida ozaro hamkorligi
D) oziq elementlar va tuproq mikroorganizmlari ortasidagi ziddiyat
52 .Tuproqdagi gidrolizlanuvchi azot qaysi usulda aniqlanadi?
A)Barnshteyn
B)Granval-lyaju
C)Tuyrin
* D)Kornfild
53. Tuproq tarkibida 46 mg/kg xarakatchan fosfor bo‘lsa, u qanday ta’minlangan bo‘ladi?
A) kam;
B) ko‘p;
C) o‘rtacha;
D) juda kam;
54 . Harakatchan fosfor miqdori juda kam bo’lgan tuproqlar guruhini aniqlang (P
2
O
5
,
mg/kg).
A)* 0 – 15
B) 16 – 30
C) 31 – 45
D) 46 – 60
55. Harakatchan fosfor miqdori kam bo’lgan tuproqlar guruhini aniqlang (P
2
O
5
, mg/kg).
A) 16 – 30
B) 0 – 15
C) 31 – 45
D) 46 – 60
56.Xolatiga ko’ra o’g’itlar qanaqa bo’ladi?
A)amorf,Kristal
B)Suyuq,qattiq
C)Amorf,qattiq
D)Suyuq,kristal
57.Kaliyli o’g’itlar qaysi usulda aniqlanadi?
A)Tartarat
B) Sheffer
C)Mamchenko-Romashkevich
D)Machigin
58. O’simliklarda azot yetishmasligidan tashqi belgilarni ko’rsating
A) O’simliklarda azot yetishmasligidan, uning o’sishi sekinlashadi, poyasi kalta
va
ingichka bo’lib, barg sathi maydalashib, avvalo och yashil, keyinchalik sariq tusga kiradi.
B) O’simliklarda azot yetishmaganda bargi qizaradi
C) O’simliklarda azot yetishmagandan bargi binafsha rangga kiradi
D) O’simliklarda azot yetishmaganda bargi kichrayib o’sadi va hosil kam bo’ladi.
59.O’simlikda kaliy yetishmaslik belgisini ko’rsating:
A) Barg chetlari sarg’ayadi, keyinchalik qo’ng’ir dog’ hosil bo’ladi
B) Bargda to’q yashil ranga kiradi
C) Barg och yashil to’s oladi
D) Barg och rangga kirib qo’riydi
60. O’simliklarda azot yetishmasligidan tashqi belgilarni ko’rsating
A) O’simliklarda azot yetishmasligidan, uning o’sishi sekinlashadi, poyasi kalta
va
ingichka bo’lib, barg sathi maydalashib, avvalo och yashil, keyinchalik sariq tusga kiradi.
B) O’simliklarda azot yetishmaganda bargi qizaradi
C) O’simliklarda azot yetishmagandan bargi binafsha rangga kiradi
D) O’simliklarda azot yetishmaganda bargi kichrayib o’sadi va hosil kam bo’ladi.
4 ilova
1L titrlangan eritmani har xil normallikda tayyorlash uchun turli moddalar miqdori.
Boshlang`ich
kimyoviy modda
Molekulyar
og`irligi
Ekvivalent
1n
0,5n
0,2n
0,1n
0,05n
0,02n
0,01n
Ko`rsatilgan
eitma
titrini
hosil
qilgan
modda va uni
reak siya uchun
ekvivalent
massasi
H
2
SO
4
zich. 1,84
HCl zich.
1,29
HNO
3
zich.
1,40
98,08
36,46
63,02
49,04
36,46
63,02
28ml
82ml
67ml
14,0ml
41,0ml
33,5ml
5,6ml
16,4ml
13,4ml
2,8ml
8,2ml
6,7ml
1,4ml
4,1ml
3,4ml
0,56ml
1,64ml
1,34ml
0,28ml
0,82ml
0,67ml
60
0
C dan yuqori
bo`l-magan
tempe-raturada
qayta
kristallangan
ekv.massasi
190,72 ga teng
tetraborat natriy
(bura)
Na
2
B
2
O
7
*10H
2
O
H
2
C
2
O
4
*2H
2
O
126,07
63,04
_
_
_
6,30 g
3,15 g
1,26 g
0,63 g
Titrlangan erit-
ma KmnO
4
,ekv.
massa 31,61
KMnO
4
nordon
muhitda
158,03
31,61
_
_
_
3,16g
1,58 g
0,63 g
0,32 g
Natriy
shavel
nordon Na
2
C
2
O
4
ekv.massasi
67,01
NaOH
40,00
40,00
40,00g
20,00g
8,00 g
40,00g
2,00 g
0,80 g
0,40 g
Yantar
kislota
H
2
C
4
O
4
ekv.
massasi 59,04
KOH
56,11
56,11
56,11 g
28,06 g
11,20 g
5,60 g
2,80 g
1,12 g
0,56 g
Ba(OH)
2
*H
2
O
315,50
157,75
157,75g
78,88 g
31,54 g
15,77 g
7,88 g
3,15 g
1,58 g
AgNO
3
169,89
169,89
_
_
_
17,00 g
8,50 g
3,40 g
1,70 g
NaCl
ekv.
massasi 58,45
FeSO
4
(NH
4
)
2
SO
4
*
6H
2
O(Mor tuzi)
392,16
392,16
_
_
78,40 g
39,20 g
19,60g
7,84 g
3,92 g
Titrlangan erit-
ma KMnO
4
ekv.
massasi 31,61
K
2
Cr
2
O
7
294,22
49,04
_
_
9,81 g
4,90 g
2,45 g
0,98 g
0,49 g
Mor
tuzi,ekv.
massasi 392,16
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1.
B.S. Musayev. Agrokimyo. Toshkent. 2001.y.
2.
Agrokimyo (akad. B.A.Yagodin taxriri ostida) M. 1987y
3.
Agroximicheskiye metodы issledovaniya pochv. Izd. ”Nauka”. Moskva,
1975 g.
4.
Niyozaliyev I.N., Otabekov N.A., Kan V.M.,Toirov T.Z., B.B. Rajabov.
Agroximiyadan amaliy mashg’ulotlar. T. “Mehnat”. 1989 y.
5.
Peterburgskiy A.V. Praktikum po agronomicheskoy ximii. M. “Kolos”1968 g.
6.
Praktikum po agroximii. A.S. Radov tahriri ostida. M. “Kolos” 1971 g.
7.
Praktikum po agroximii. B.A. Yagodin tahriri ostida. M. “Agropromizdat”
1987 g.
Do'stlaringiz bilan baham: |