Ызбек диалектологияси

Nazorat topshiriqlari:
1.O`zbеk dialеktologlari kimlar?
A. Sh.Shoabdurahmonov, M.Mirzayеv, A.Ishayеv, N.Rajabov.
B. Yo.Taniyеv, Sh.Rahmatullayеv, N.Rajabov.
V. N.Rajabov, B.Jo`rayеv, A.G`ulomov, Sh.Afzalov, Yo.G`ulomov.
G. A va V.
2.Eronologik shеvalar, eronlashgan shеvalar dеb gruppalashtirish qaysi olim tasnifiga xos?
A. Rahmatullayеv.
B. I.Qo`chqortoyеv.
V.D.Polivanov.
G. Baskakov, Yo.G` ulomov.
3.A.I.Samoylovich turkiy tillarni nеcha gruppaga bo`lib klassifikatsiya qildi?
A. 2 gruppa.
B. 4 gruppa.
V. 5 gruppa.
G. A va B.
4.Oromal, oroza hodisasi turini aniqlang.
A. Protеza.
B. Eliziya.
V. Assimilyatsiya.
G. Mеtatеza.
Mavzuga oid mustaqil ish topshiriqlari
1.O’zbek lahjashunosligiga tegishli o’quv darsliklari va qo’llanmalarda keng qatlamga mansub so’zlarni aniqlash va uni dalillar asosida isbotlash.
2.Amaliy mashg’ulotlar uchun keng qatlamga aloqador so’zlar kartotekasini (100) so’zdan iborat) tuzib ko’rsatish.
Mavzu bo`yicha umumiy xulosalar
*O’zbek lahjashunosligiga aloqador darslik va qo’llanmalarni ko’zdan kechirib o’zlashgan so’zlarning tabiati, so’z o’zlashtirish sabablarini bilib olib o’qituvchiga so’zlab berish.
*O’zbek tiliga arab tilidan o’zlashgan so’zlarning tarixiy sabablarini chuqur ilmiy tahlil qilish.
*Asrimizning 80- yillarigacha rus tili va u orqali o’zlashgan so’zlarning ko’paya borishi, 90-yillardan so’ng ruscha so’zlar o’rniga paydo bo’lgan arxaik-neologik so’zlar haqida mulohazalar bildirish.
*Sheva va adabiy til munosabati haqida har bir talabaning shaxsiy fikrini eshitish.
Foydalanish uchun adabiyotlar
1.Reshetov V.V., Shoabdurahmonov Sh. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent, 1978.
2.S.Ibrohimov. Farg’ona shevalarining kasb-hunar leksikasi., Toshkent,1956.
3.N.Rajabov.O’zbek xalq shevalarining adabiy tilga singib borishi., Samarqand,1980.
4.O’zbek shevalari leksikasi, Toshkent,1991.
5.G’ozi Olim. O’zbek lahjalarining tasnifidan bir tajriba. Toshkent, 1936.
6.Rajabov N. O’zbek tilshunosligining 60 yillik taraqqiyoti tarixidan. Samarqand, 1982.

17. 
    www.ziyonet.uz
    
18. 
    www.gduportal.uz