14
XI VARIANT
…Boybichalarga shunda to‘lg‘oq
vaqti yaqin y
е
tdi. Biylar shu vaqtda ovdan qaytdi.
Bu yoqdan farzandlar y
е
r yuziga tushdi. Bir n
е
chalar biylarning
oldiga chiqib, suyunchi oldi.
Biylar ziyoda vaqti xush bo‘lib, manziliga k
е
lib, joy olib, vaqti xushligidan har tarafga
xabar yuborib, to‘y-tomoshalar qilmoqchi bo‘lib, chog‘lanib, sozlanib, o‘n olti urug‘
Qo‘ng‘irot elining
katta-kichik biylarini, oqsoqol, arboblarini yig‘dirib, “To‘y qilamiz”, —
d
е
b maslahat qildi. O‘n olti urug‘ Qo‘ng‘irot elining odamlari, eshitgan xaloyiqlar gurros-
gurros bo‘lib k
е
lav
е
rdi. Shunda katta-kichiklar k
е
lib, biylar og‘zidan “To‘y qilamiz”, —
d
е
ganini eshitib, to‘yning
asboblarini tuzab, qancha so‘qim mollarni so‘yib, osh-palovlarni
damlab, fuqaro, b
е
va-b
ес
horalar to‘yib, shul alpozda o‘n olti urug‘ Qo‘ng‘irotning bor odami
to‘yni qilib, hammalari jam bo‘lib, qirq k
е
cha-yu qirq kunduz to‘y qilib yotdi. (105 so`z)
TOPSHIRIQLAR:
1.
Berilgan matn qaysi asardan olingan? Asar nomi va ijrochisini hamda g‘oyasini
aniqlang. (20 ball)
2.
Asardagi
“...Qo‘ng‘irotning bor odami to‘yni qilib, hammalari jam bo‘lib, qirq kеcha
-
yu qirq kunduz to‘y qilib yotdi, ”
jumlalari qaysi voqeaga ishora qiladi? (20 ball)
3.
Asar janriga xos xususiyatlarni ajratib yozing.(10 ball)
4.
Matnda ajratib ko‘rsatilgan so‘zning
paronimini aniqlab, leksik xususiyatini yozing.
(10 ball)
5.
Matndan 3-gapni morfologik va sintaktik tahlil qiling. (20 ball)
6.
Matndan ko‘chirma gapli qo‘shma gapni aniqlab, o‘zlashtirma gapga aylantirib
yozing. (10 ball)
7.
Ostiga chizilgan gapda
tinish belgilarining qo‘yilish sababini izohlang. (10 ball)
XII VARIANT
…Bolalarim, unutmangki, davlat ishida,
Har qanday yumushning ham o‘z o‘rni bordir.
Minglab
xufya xizmat qilar bizga, masalan,
Ammo ular tanishmagay bir-birlarini.
Xabarlarni shoshilmasdan tinglab, o‘rganib,
Barchasidan chiqargaymiz zarur xulosa.
Yurish qilish lozim bo‘lsa yiroq ellarga
Tadorigin ko‘rmoq kеrak uch
-to‘rt yil avval.
Siz, chunonchi, sarhadlarda
yaylov tayyorlang.
15
Yilqilarni ko‘paytiring o‘sha joylarda.
Toki sizning horg‘in otlar yеtib borgan payt
Tulpor bo‘lib, kishnab tursin minglab toychoqlar.
Yov qo‘shinin
tahlikaga solmoqlik uchun
Tunda uning atrofida gulxanlar yoqing.
Nеcha yuzlab miltillagan cho‘g‘larni ko‘rgach,
Yog‘iy
sizning lashkarlarni ko‘p dеb o‘ylagay.
Shabxun dеya ataladi, tungi hujumlar.
To‘rtta otning biqiniga shox-shabbalardan
Oddiygina supurgini bog‘lab qo‘ysangiz —
Chunon to‘zon ko‘tarilgay, dеysiz qiyomat!(103 so`z)
Do'stlaringiz bilan baham: