Ix-xii asrlar Movorounahr fan va madaniyatning rivojlanishi

O’tmish-bugun-kеlаjаk.

• Moliya (kirim-chiqim) ishlari devoni. Davlatning moliyaviy ishlari, sarf-xarajatlariga oid xisob-kitob ishlari bilan shug`ullangan.
• Davlat rasmiy hujjatlarini ishlab chiqish devoni. Bu maxsus devon sanalib, uning xizmatchilari dav­lat ahamiyatiga molik barcha hujkatlarni tayyorlab ber-ganlar. Bundan tashqari mazkur devonga diplomatik tadbirlarni tayyorlash va amalga oshirish kabi vazifa ham yuklatib kelingan.

• Amaldorlar

• Hunarmandlar

• dehqonlar

Хулоса.

• X asr ikkinchi yarmida mamlakatimizda yana ikki buyuk zot o`tgan: Ibn Sino va Abu Rayxon Beruniy. Hozir quyidagi masala ustida to`xtalib o`tmoqdamiz. Ma'lum bir davr ichida tushkunlikda bo`lib so`ng bosh ko`tarib yuksaklikka erishilgan holat bizda uyg`onish, g`arb tillarida odatda renessans davri deyiladi. Qizig`i shundaki, renessans deyilganda, aksariyat XV—XVI asrlarda yevropadagi yuksalishni anglaydi. Vaholanki, arablarning dastlabki vaqtdagi siyosatlari natijasida anchayin xarobalikka yuz tutgan mamlakatimiz va umuman Sharq mamlakatlari IX-—X asrlarga kelib fan va madaniyatda yuksaklikka erishganlar, ya'ni jamiyat yana bir bor uyg`ongan. Bu uyg`onishning nafaqat bizning, balki batamom kishilik taraqqiyotidagi o`rni to`g`risida fikr qilinsa (buning uchun Ahmad Farg`oniy, Muhammad Xorazmiy, Forobiy, Ibn Sino, Beruniylarni eslashning o`zi kifoya), u xolda insoniyat tarixida birinchi uyg`onish davri mohiyat e'tibori bilan bizning mamla­katimiz va mintaqamizda ro`y berdi. Va bu yuksalish biz orqali butun bashariyatga tegishlidir.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

• Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q. T., «Sharq», 1998.
• Karimov I.A. Amir Temur-faxrimiz, g’ururmiz. Asarlar, 5-jild , Toshkent, «O’zbekiston» ,1997 yil.
• Azamat Ziyo O’zbek davlatchiligi tarixi: (Eng qadimgi davrdan Rossiya bosqiniga qadar). T., 2000.
• Sagdullayev va boshqalar. O’zbekiston tarixi: davlat va jamiyat taraqqiyoti. T., 2000.
• Sagdullayev A.S. Qadimgi O’rta Osiyo tarixi. T., 2004.
• Sagdullayev A.S.,Mavlonov O’. O’zbekistonda davlat boshqaruvi tarixi.-T., 2006.
• O’zbekiston tarixi. T., «Universitet» 1997.
• O’zbekistonning yangi tarixi. 1, 2, 3-kitoblar. T., «Sharq», 2000 y.
• O’zbekiston davlatchiligi tarixi ocherklari. Mas’ul muharrirlar D.A.Alimova., E.V.Rtveladze. T., 2001.
• O’zbekiston Milliy Ensiklopediyasi. 13-jildlik. T., «O’zME», 2000-2006 y.