Iv asrning 70 yillaridan V asming ikkinchi yarimigacha amalda bo

16-mavzu: AJDODLARIMIZNING ILMIY MEROSI VA ULARNING DUNYO ILM-FANIDA TUTGAN O' RNI

LX-XII asrlarda Muvarounnahr va Xurosonda sodir bo'lgan siyosiy va ijtimoiy VOqealar , madaniy hayotga ham tasirini o'tkazdi. Aynan shu davr O'rta Osiyo madaniy rivojining birinchi
43
chekindilar. Mahmud Tarobiy BUXOro shaxridagi Robiya saroyini o'z qarorgohi sifatida tanladi. Ayman shu saroyda u o•zini xalifa deb e' Ion qiladi. SHamsiddin Mahbubiy sadr lavozimini egalladi,
Karmanaga chekinib u erda jon saqlagan amaldorlar. shu vaqtda CHig•at0yning Movarounnahrdagi noibi bo'lgan Mahmud Yalavochdan harbiy madad so•raydilar. Tez Orada qo•shini Karmanaga etib keladi va Buxoroga qarab yurish boshlaydi. Buxoro yaqinida sodir bo•lgan jangda qo•shini mag'lub bo•ladi va Karmana tomon chekinadilar. Ammo ushbu jangda
Maxmud Tarobiy va uning sadoqatli do' sti Shamsiddin Mahbubiy ham halok bo•ladilar.
ulaming o•rniga Tarobiyning ukalari Muhammad Alini rahbar qilib saylaydilar. Ammo bir hafta o•trnay. yanada katta kuch bilan Buxoroga hujum boshlaydilar. SHiddatli jangda qo'zg•alonehiiar mag%ub bo'ldilar. Jangda Tarobiyning har ikkl ukasi ham mardlarcha halok bo'ldllar. Buxoroni egallagan mo•g'ullar shaxarda Yana o'z tartiblarini o'matadilar.
CHig•atoy soliqlarni tartibga solish islohatini o•tkazish davomida 1238-yilda Mahtnud Yalavochni Movarounnahr noibligidan chelatishga majbur bo•ladi. Uning o•rniga Yalovochning o•gⁱli
Ma•sudbek noib qilib tayinlandi. ulug• xoqon O•qtOy Yalavochni Pekin shaxriga hokim qilib tayinlaydi.

ClltGSATOY ULUSIDA IJTIMOIY - IQTISODIV HAYOT

NIII asr O'rtalarida CHig•atoy ulusida moⁱg•ul aholisining o•troqlikga ko•chishi kuchaydi, ulug• xoqoni Munke soliq va hashar ishlarini tartibga solish bo•yicha maxsus farmon —yorliq chiqardi. Yomlar bo•ylab po•chta xizmati uchun ajratilgan Otlar soni belgilanib, aholidan ortiqcha 0t talab qilish man etildi. SHuningdek, elchilarga qo•llarida maxsus topshiriq bo'lmasa yomlardan ortiqcha 0t ulov talab qilmaslik va shxxarlarga kirmaslik buyurug'i berildi. SHunday qilib aholi o•zboshimchalik bilan yig•ib Olinadigan hisobsiz to•lovlardan OzOd qilindi.
YOML4R —y •l bekatlan. CHoparlar. •lovchllar 0t almashnrathgan joy. ollar doimo ulovga ta»or turgan.
1271-yildg Maxmud Yalavochning O'g•li - Ma'sudbek pul Lslohati o•tkazdi. Unga ko'ra
Movarounnahming 16 ta shaxrida bir xil vazn vayuqori qiymatli sofkumush tangalar muomlaga kiritildi,