Исторические тенденции развития управления

Бу мактаб нуқтаи назаридан:

Абрахам Маслоу (1908-1970)
- ишчи–бу фикрсиз робот эмас, балки обру-эътиборга, ўз-
ўзини ҳурмат килишга, ўз қадр-қимматини ҳис этишга;
- бошқа кишилар томонидан маъқуллашга, шахсий мақсадлар
ва манфаатларга эришишга интилишда муайян ижтимоий
эхтиёжларга эга бўлган индивиддир.

Америкалик олим Д.Мак- Грегор (1906-1964)

Х (икс) назариясига кўра, намунавий ёлланма ишга- табиатан ялқов бўлган киши, шу сабабли у топширилган ишдан буйин товлашга уринади, унда иззатталаблик, маъсулият сезиш, фаҳм-фаросат етишмайди. Бундай холда ходимни доимо мажбурлаш, назорат килиш, жазолаш ва жарима солиш билан қурқитиб туриш зарур.

У (игрик) назарияси биринчисига карама карши: ёлланма ишчилар табиатан фаол, уларга ташаббускорлик ва уддабуронлик, ўз зиммасига маъсулият олиш солохияти хосдир. Бундай холда менежернинг вазифаси кишилар ўз максад ва манфаатларига ғоят макбул тарзда эришадиган шарт – шароитни яратишдан иборат булган. Бу назарияга мувофик келувчи ишчини рағбатлантириш ва унга кулай мухит яратиб беришгина кифоя килади.

Миқдорий, тизимли ёки замонавий менежмент (1950 йилдан ҳозиргача)

Асосчилар-Г. Саймон,

П. Дурукер, Э. Дейл ва

бошқалар

Ушбу мактаб инсоний муносабатлар мактабидан анча узоқлашиб кетган. Ушбу ёндашувга кўра ходимга ташкилотларни бошқаришга нисбатан аҳлоқий фанлар концепцияларини қўллаш асосида ўзининг шахсий имкониятларини ҳис қилишга кўпроқ даражада ёрдам кўрсатиш керак. Бу мактабнинг асосий мақсади ташкилот фаолияти самарадорлигини унинг инсоний ресурслари самарадорлигини ошириш йўли билан оширишдан иборат. Унинг асосий қоидаси: аҳлоқ ҳақидаги фанни тўғри қўллаш ҳамма вақт, ҳам алоҳида ходимнинг, ҳам умуман ташкилотнинг самарадорлигини ошишига ёрдам бериши керак.
Фредерик Герцберг

Вақт-бу энг қимматли неъмат. Жуда кўпчилик одамлар ундан тўғри фойдалана олмайдилар. Улар бошқаларни бойитиш учун жуда кўп меҳнат қиладилар, лекин ўзлари бой бўлишлари учун харакат ҳам қилиб кўрмайдилар.

Роберт Кийосаки