Исторические тенденции развития управления

Бошқарувнинг классик ёки маъмурий мактаби (1920-1950)

• Тараққий этган даври 1920 – 1950 йиллар.
• Асосчиси -Анри Файоль (менежментнинг отаси)

Мақсад - бошқаришнинг унверсал усулларини яратиш орқали муваффақиятга эришиш эди. Улар бошқаришнинг қуйидаги икки жиҳатига эътиборни қаратишган:

• • ташкилотнинг оқилона бошқарув тизимини ишлаб чиқиш. Улар ташкилотни бўлинмалар ёки ишчи гуруҳларга бўлишни, молия, ишлаб чиқариш ва маркетинг бошқаришни такомиллаштиришнинг муҳим томонлари деб ҳисоблашган;
• • ташкилотнинг оқилона таркиби ва ишловчиларнинг оқилона йўналтиришга эришиш. Шу мақсадда бошқаришда яккабошлик бўлишини ва ишчи фақат битта бошлиқдан топшириқ олиш ва унга бўйсуниши лозим деган ғояни илгари суришган.

Анри Файоль
(1841-1925)

А. Файолнин бошқариш тамойиллари

Меҳнат тақсимоти
Ваколат ва масъу-
лият
Интизом
Шахсий манфаатларни умумий манфаатга бўйсундириш
Ходимларни тақдирлаш
Йўналишнинг бир
хиллиги
Яккабошлик
Марказлашиш
Ташаббус
Адолат
Тартиб
Бошқарувдаги иерархия
Ходим учун иш жойининг доимийлиги
Корпоратив руҳ

Бошқарувдаги инсоний муносабатлар мактаби (1930-1950)

• Асосчилари– Элтон Мейо, Мери Паркер Фоллет и Абрахам Маслоу

Бу мактаб вакиллари, агар раҳбарлик ўз ходимлари ҳақидаги ғамхўрликни оширса, унда ходимларнинг қаноатланганлиги даражаси ошади, бу эса муқаррар унумдорликни кўпайишига олиб келади деб ишонганлар. Улар бевосита бошлиқларнинг самарали ҳаракатлари, ходимлар билан маслаҳатлашишлар ва уларга ишда мулоқот қилишга кенгроқ имкониятларни беришни ўз ичига олувчи инсоний муносабатларни бошқариш усулларидан фойдаланишга тавсия берганлар.

Элтон Мейо
(1880-1949)