Issn 2181-9580 toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

 
 
1
Туркина Т.М. Формирование профессиональной компетентности студентов педколледжа в процессе подготовки 
воспитателей коррекционных дошкольных учреждений: Дисс. ... к. п. н. - М., 2000. - 194 с.
99

---

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
 
ILMIY AXBOROTLARI 2020/5 
1-sxema 
Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi kasbiy kompetentligi strukturasi 
KASBIY KOMPETENTLIK
UNIVERSAL 
KOMPETENSIYA
KASBIY KOMPETENSIYALAR
Umumkasbiy 
kompetensiyalar
Maxsus 
kompetensiyalar
Psixologik-
pedagogik 
kompetensiyalar 
Fanga oid 
kompetensiya 
Me’yoriy-
huquqiy 
kompetensiya 
Metodik 
kompetensiya 
Refleksiv 
kompetensiyalar 
Рефлексив 
Kompetensiya 
Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi kasbiy kompetentligining bunday strukturasi jamiyatning 
ijtimoiy buyurtmasi, o‘qituvchi faoliyatining ijodiy tomoni xususiyatlari bilan bog‘liq bo‘lgan 
faoliyat turlarining majmuini aks ettiradi. Psixologik-pedagogik, meʼyoriy-huquqiy va 
refleksiv kompetensiyalar pedagogik kasb uchun umumiy xarakterga egadir, umumkasbiy, 
fanga oid va metodik kompetensiyalar esa maxsus kompetensiyalar hisoblanib, ular 
boshlang‘ich sinf o‘qituvchisini mutaxassis sifatida boshqa pedagoglardan farqlovchi, 
maxsus kasbiy majburiyatlarni bajarish qobiliyati bilan bog‘liq. 
Barcha sanab o‘tilgan tashkil etuvchilar bevosita bog‘lanib, boshlang‘ich sinf 
o‘qituvchisi kasbiy kompetentligini shakllantiruvchi murakkab tuzilmani tashkil etadi. 
Ifodalangan kompetensiyalarning mazmuni boshlang‘ich sinf o‘qituvchisining kasbiy 
faoliyatiga talablarni aks ettiradi.Umumkasbiy kompetensiyalar tahlili ularning mazmunini 
aniqlash imkonini berdi. Masalan, psixologik-pedagogik kompetensiyani biz asosiy invariant 
psixologik-pedagogik bilim va malakalarni egallash sifatida tushunamiz.
U turli pedagogik tizimlardagi keng doiradagi taʼlim va tarbiyaviy vazifalarni yechishning 
muvaffaqiyatliligi, bo‘lajak pedagogning ixtisosligidan qatʼiy nazar maʼlum kasbiy-pedagogik 
talablarga muvofiqlik, o‘quvchilar taʼlim sifatini baholashning turli xil shakllarini egallaganlik, 
o‘quvchilarning individual qobiliyatlarini aniqlash va ularni inobatga olib taʼlim jarayonini 
qurish malakasi, o‘quvchilar, hamkasblar, ota-onalar bilan pedagogik maqsadga muvofiq 
o‘zaro munosabatlarni o‘rnatish malakasi pedagogik jamoada farovon muhitni yaratish 
taʼlim jarayonining variativ va shaxsiy yo‘nalganligini loyihalash malakasi bilan bog‘liqdir.