Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal


ILMIY AXBOROTNOMA PSIXOLOGIYA 2019-yil, 6-son



Download 5,03 Kb.
Pdf ko'rish
bet230/240
Sana25.05.2023
Hajmi5,03 Kb.
#943912
1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   240
Bog'liq
118zoX98tHCdD ilmiy jurnal

ILMIY AXBOROTNOMA PSIXOLOGIYA 2019-yil, 6-son 
176 
4 nafarida (1 nafar o‘g‘il bola, 3 nafari qizlar) xususiyat sifatida, 2 nafarida ( 1nafar o‘g‘il, 1 nafar qiz) holat 
sifatida o‘rta darajada shakllangan bo‘lsa, qolgan 34 nafar sinaluvchida (18 nafar o‘g‘il bola, 16 nafar qiz 
bolalar) axloqiy norma sifatida, 13 nafarida (7 nafar o‘g‘il bola, 6 nafar qiz bolalar) xususiyat sifatida hamda 5 
nafarida (3 nafar o‘g‘holat sifatida quyi darajada shakllanganligi ma’lum bo‘ldi.
Aybdorlik hissi barcha insonlarda bolalaik davridanoq turli yo‘llar bilan kattalar tomonidan ularda 
shakllantirilganligi uchun bu his deyarli barcha insonlarda turli darajada uchraydi. Aybdorlik hissining quyi va 
o‘rta darajasi shaxs hayot faoliyati uchun ko‘p muammolar keltirib chiqarmaydi, ammo u yuqori darajada 
shakllanganda xoh u axloqiy norma sifatida bo‘lsin, xoh xususiyat yoki holat sifatida bu shaxs hayotida ko‘pgina 
muammolarni keltirib chiqarishi, shaxsning tinch va osuda hayotiga putur yetkazishi mumkin. 
Aybdorlik hissidan qanday qutulish mumkinligini tushunish uchun quyidagilarni bilish va esda tutish 
lozim: 
1.
Aybdorlik hissi – bu tabiat ne’mati emas, balki u jazolash vaqtida his qilinadigan qo‘rquv yordamida 
inson tanasiga singdiriladi, ya’ni insonning hayoti davomida boshqalar tomonidan shakllantiriladi. 
2.
Aybdorlik hissi qanday harakat yaxshi yoki yomonligi haqida ma’lumot bermaydi, balki 
tarbiyachilaringiz sizni nima uchun jazolashgan va bu hisni yuzaga keltirishgan bo‘lsa, aybdorlik hissi ham 
xuddi shuning uchun jazolaydi. 
3.
Aybdorlik hissidan inson to‘g‘ri xulosa chiqarmasa u xatolarni tahlil qilishga yordam bermaydi, 
balki xalaqit qiladi. Bu his yoqimsiz kechinma bo‘lib hisoblanadi, zero insonlar yoqimsiz fikrlardan qochishadi, 
xatolari to‘g‘risida ham kam o‘ylashadi, ularni tahlil qilishmaydi, xulosalar chiqarishmaydi. Bundan tashqari 
o‘zidagi shaxsiy aybdorlik hissi sababli inson boshqalarni ham aybdor deb sanaydi, “nima, bitta men shunaqa 
yomon va noto‘g‘ri ish qiladigan odammanmi? Ana boshqalar ham mendan yaxshi emas-ku?
4.
Aybdorlik hissi sizni yanada insoniyroq qilmasligi ham mumkin, chunki aynan aybdorlik hissi 
tufayli ko‘pchilik insonlar yovuzlik, g‘azablanish, jahl kabi tuyg‘ularni boshdan kechirishadi va bu 
yomonliklarni barcha atrofdagilarga ham sochishadi. 
Adabiyotlar 
1. 
Изард
К.Э. Психология эмоций / Перевод. СПб.: Питер, 2002. 

464с. 
2. 
Ильин
Е. П. Эмоции и чувства: Учеб. пособие. 
– 
СПб. и др.: Питер, 2001. 
-
749с. 
3. 
Корнилов
М.Н. "Культура стыда" и "культура вины" в Японии и на Западе // Человек: образ 
и сущность. М., 1998. Вып. 9. 

С. 94
-
123 'Ь 
4. 
Матюшин
Г.Г. Стыд и совесть как формы моральной самооценки. 
– 
М : Изд
-
во МГОПУ

НОУ, 1998. 

233 с 
5. Сидоренко
Ю.И. Место и роль нравственных чувств в системе морального сознания // 
Вестник Московского университета. 1971. № 5. С. 48
-57. 
6. Кон
И.С. В поисках себя. 
– 
М.: Политиздат, 1984. 
– 
335 с.
7. Шингаров Г.Х. Эмоции и чувства как формы отражения действительности. 
– 
М.: Наука, 
1971. – 
222 с.

Download 5,03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish