Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

ган бу п одш охдардан баъ зи л ари н и н г ҳук м ронлик қил-
гани тўғрисида маълумотлар ҳам келтиради.
Ш у н и си қ и зи қ к и , Б ерун и й хр он ол оги я си га б и н оан
илк хоразм п одш оҳдари сулоласи б ош л ан и ш и , яъни
си ёвуш ий лар п одш ол и ги даври дан то аф риғи й лар с у ­
л ол аси ҳук м ронлиги бош л ан и ш асрларигача бутун Х о ­
разм да к енг ҳудудда й ир ик ш аҳар-қалъалар ва қасрлар
қуриш , катта-кичик каналлар қ ази б кенг м айдон ларн и
ўзлаш тириш даврига тўғри келади. Бунга маш ҳур Х о ­
разм ар хеол оги я -этн огр аф и я к ом п лек с э к с п е д и ц и я си -
н и н г ярим асрдан кўпроғ о л и б борган сам арали ф а о -
ли яти туф айли қилинган қим м атли каш ф иётлар дал ил
си ф ати да мазкур ф и к р н и тасди к дай ди.
К ел и н г эн д и С иёвуш лар даври да б у н ёд этилган ж а-
37

---

сур тадқ и қ отч илари м из қ ази б текш ирган қадим и й а н ­
тик даври обидаларга м урож аат қилайлик. А рхеол ог-
ларнинг кўп йиллик изланиш лари ва кенг ҳудудда ўнлаб
қазиб текш ирган кўҳна харобалар эр ам и здан аввалги
V II—VI асрларда Х оразм да иш лаб чиқариш кучлари- 
*
н и н г ривож ланиш и н ати ж аси да илгариги и бти дои й ж а­
моа тузум и ўрнига, Ш арқ мамлакатларидаги классик
антик давлатлари си н гар и , ам м о ўзига х о с қудратли
патриархал ти пидаги давлат п ай до бўлади . Я нги тузум
тахм инан м ин г ярим йиллар ҳук м рон ли к қ илиб кел­
ган.
Х оразм воҳасида ўтказилган тадқиқотлар ва м авжуд
ёзм а м анбаларга қараганда б у ҳудудда ш аҳар д е б ном
олган 64 та археологи к оби далар ан иқланган. Ш улар-
дан 32 таси тўғрисида тарихий м аълумотлар сак данган ,
2 0