Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

қ алъаси, К ўҳна Урганч ш аҳарлари таназзулга ю з тутди,
К апарас, Қ алъаж иқ қалъаларида, Хива шаҳри яқинидаги
Т упроққалъада, Тўққалъада ва бош қ а ж ойларда ҳаёт
4-4833
97

---

с ў н и б б о р д и . С уғор и л ади ган эк и н м а й д о н и к еск и н
қисқ ари б к етди , ҳунарм ан дчили к иш лаб ч иқариш и та­
наззулга ю з тутди. И чки к р и зи с туф ай ли заиф лаш ган
Х оразм ўз ҳудудида к ириб к ел и б, воҳада ўтр оқ бўл и б
қолган ярим кўчманчи ва кўчманчи қабилалар сиқувига
д о ш беролм ади. Бу ом и л л ар н и н г бари хоразм ли клар­
н и н г соц и ал ва этн и к қ иёф асига ўз таъ си ри н и ўтказа-
ди .
Х оразм да, К ўҳна Урганч ва Х ивада шаҳар бўш лиғи
ти к лан иб мўғул и сти л оси ар аф аси да гуркираб р и в ож -
л а н д и . Ё зм а м анбалар \а м , ар хеол оги к қазиш м алар
ҳам бун дан далолат беради . Бу ер да янги м еъм орий
и н ш о о т л а р қад кўтарган, ян ги м а сж и д , м и н ор а ва
м адрасалар қурилган, карвон саройлар ба р п о эти лган,
қалъа д ев о р и н и н г бузилган қ и см и ти к лан иб м устаҳ-
камланган.
Ш уни таъкидлаб ўтиш зарурки, айрим тадқ и қ от-
чилар таъриф ича «бутун Ўрта О си ёдаги к аби, Х о р а зм ­
д а ҳам V II—X II асрларда ш аҳарлар ян ги ларин и қуриш
ҳисобига эм ас, балки, асосан эски лари н и тиклаш ҳи со-
бига ри вож ланди . X I—XII асрларда воҳа сарҳадларида
қалъалар жадал қурилганлиги, янги шаҳарлар б у н ёд
қ и л и н г а н л и г и а р х е о л о г и к ж и ҳ а т д а н қ а й д эт и л га н .
Б и р о қ янги шаҳарлар м ай дон и катта бўлм аган». Ш у н ­
дай бўлсада, археологларн и н г сўнгги қазиш м аларидан