Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

Ҳунарсиз деҳқонлар бўлади аскар,
Мева бермай қўяр насаб ва ҳунар.
Пинҳона ошкордан баттарроқ бўлур
Шохдари тош кўнгил, бебошвоқ бўлур —
Ёмонлик ўйлайди отага бола,
Ўгилдан отанинг дилида нола...
Эронига араб турклар қотишиб,
Уруг пайдо бўлур бари чатишиб,
На турку, на араб, на деҳқон бўлур,
Тили ҳазил-мазах, сўз ёлгон бўлур.
А сар н и н г б о ш қаҳрам они н ом и дан айтилган бу б а -
ш орат сўзл ар асли зар душ ти й л и к д и н и н и н г а со си й
ғоявий м оҳиятини и ф одал абги н а қ олм ай , балки б и з ­
н и н г зам о н а м и з м уам м олари ни туш ун и ш га ёрдам б е -
радиган муҳим гоялар д е са к хато бўлм айди.
Қ адим ўлк ам и зда п айдо бўлган бую к аж доди м и з илк
пайгам бар Зардуш т таъ л и м оти н и н г э н г зўр ва муҳим
м уам м оларидан би р и икки ярим — уч м ин г йиллар
м уқаддам барча м аш ҳур гум ан и сти к асарларда ва халқ

---

и ж оди да куйлан и б келган ю ксак ғоя и н с о н м уа м м о си -
ди р. И лк пайғам бар, у н и н г таъри ф ича, барча одам лар
эзгулик йўли ва ёвузлик йўлини ихтиёрий равиш да тан -
лаш ади. Бу ахлоқни эрк и н танлаш да тар ихи й бурил и ш
даври , би р турмуш тар ти бидан бош қ аси га ўтиш учун 
*
характерли бўлган ш ахе озодл и ги ў з ак син и топтан.
И н с о н м авқеини улуғлаб, Зардуш т ўз н азди да ҳақиқат,
яъни тўғри турмуш тарзи тинч меҳнатдан иборат. У н и нг
ф ик ри ча, бу д у н ёд а и лоҳий кучлар марҳамати би лан ва
нариги д у н ёд а катта қ урбон лик лар ш ароф ати билан
бахтга эр и ш и ш м ум кин эм ас. Тинч м еҳнат, б о й л и к -
ларн и ж ам ғариш ва уларни м уҳоф аза қиладиган т е-