Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

даврига о и д д и р . У лкан ҳудудда (А м ударё, Ў зб о й н и н г
кўҳна дельтаси , С и рдарён ин г қуйи о қ и м и , И чки Қ и зи л -
қум да) тои и лган н ео л и т даври овчилари ҳам да бал и қ -
чилари м анзилгоҳлари да ягон а калтам инор эт н и к -м а -
д а н и й би рли ги га о и д қабилалар яш аган. Улар А м ерик а
и н дей слари га ўхш аб м уайян ҳудудда ўзи га х о с ж ам оа
бўл и б, м ахсус қ он ун -қ ои д ал ар ва бош қ арув ти зи м ига
асосл ан ган уруғ-қаби лач или к м уносабатлари ўрн атган -
лар. Уруғ ж ам оач или к м уайян оқ соқ оллар кенгаш и т о ­
м он и дан бош қ ар и л и б, одат қ он ун -қ ои дал ари га қагъиян
амал қилинган.
К а л т а м и н о р т о п и л м а л а р и Х о р а з м н и н г қ ади м ги
аҳоли син и нг Қ озоғи стон , С ибирь, Ҳ и н ди стон ва Э ронда
яш аган қабилалар билан м аданий алоқаларини аниқлаш
и м к он и н и бер ади . М асалан, м илоддан аввалги III м инг
йилликдаги М и н у с и н с к ўлкаси қ абрларида А м ударё
чиғаноқларидан тайёрланган бую м лар, калтаминор м ан-
зилларида эса Ҳ и н д океани чиғаноқларидан тайёрланган
м унч ок дар учрайди. Бундай далиллар хоразм ли клар­
н и н г и бти дои й ж ам и ягда м уайян давлатчилик ш аклла-
ри орқали н аф ақат и чки, балки таш қи со ц и а л -и қ т и -
со д и й алоқалар ўрнатиш ф у н к ц и я си н и о л и б борган
бўл са аж аб эм а с , деган ф ик рн и уйғотади.
Т озабоғёп м аданияти м авжуд бўлган давр (м и л о д ­
д а н аввалги II м и н г йиллик ўрталари)да \а м ш ундай
м анзара кўзга таш ланади. Бу м аданият м анзилгоҳи бар-
ханларда ҳам да тақирларда топ и л ди . Бу ерда калтам и-
н о р л и к л а р н и эсл атув ч и к р ем н и й ва м и с қуроллар
қ олдикдари ҳам да С и би р ь ва Қ о зо ғ и ст о н н и н г б р о н за