Ismailova Zukhra Karabayevna, Maxsudov Po’lat Maxsudovich, Ergashev Oybek Karimovich

Namunalardan foydalanish tamoyili
ga ko'ra o'qituvchi o'quv materialining 
mazmunini tushuntinsh uchun har doim yaxshi namunalar tanlashga harakat qilishi 
kerak.  Yaxshi  model,  amaliyotdan  tipik  misollar,  yaxshi  yoki  yomon  mahsulotlar 
ham  kutilgan  darajadagi  natijaning  sifati  qanday  bo'lishi  yoki  bo'lmasligini  aniq 
ko'rsatadi.
 
Ta’limda  ko'rgazmalilik  tamoyili
.  Ta’limning  ko‘rsatmalilik  tamoyili 
o‘quv  materiallarini  konkret  obrazlar  orqali  bevosita  ta’lim  oluvchilarning  idrok 
qilishlarini  ta’minlashga  qaratilganligi  bilan  alohida  ahamiyat  kasb  etadi.  Zotan 
ko‘rsatib,  anglatib,  tahlil  va  sintez  qilib,  amaliy  sur’atda  ishlatib  berilgan  bilim, 
malaka  va  ko‘nikmalar  ta’lim  oluvchilar  ongiga  tezroq  singadi,  xotirasida  uzoq 
saqlanadi.  

---

 
40 
O'qitishning 
ko'rsatmaliligi 
shuni 
tasdiqlaydiki, 
agar 
talabalarda 
o'rganilayotgan jarayonlarni narsa va hodisalarni bevosita idrok qilish bilan bog'liq 
muayyan hissiy - amaliy tajriba bo'lgan taqdirdagina ular bilimlarni ongli ravishda 
o'zlashtiradilar  hamda  ularda  ilmiy  tasavvur  va  tushunchalar  hosil  qilish  mumkin. 
Bu  tamoyil  o'qitish  jarayonida  turli  sezgilardan:  ko'rish,  eshitish,  badan  bilan 
sezish va boshqalardan foydalanishni talab etadi. Buyum qanchalik har tomonlama 
idrok  qilinsa,  talabalarning  shu  buyum  haqidagi  bilimi  ham  shunchalik  to'la  va 
chuqur bo'ladi. 
Ko'rsatmalilik  tamoyili  o'qitish  maqsadlariga  mos  bo'lib,  materialning 
mazmuni bilan belgilanadi. Bu materialni o'rganish esa talabalarni chinakam ilmiy 
va  hayotiy  bilimlar  bilan  qurollantirishi  kerak.  Ko'rsatmalilik  bu  bilimlarni 
yaxshiroq  o'zlashtirib  olishga hamda uiarning hayot bilan,  mehnat amaliyoti bilan 
bog'lanishiga  yordam  beradi.  Mashg'ulotlarda  turli  xil  ko'rsatmali  qurollarni 
qo'llash  talabalarning  fikrlash  faoliyatini  faollashtiradi,  ularning  diqqatini  aynan 
o'tilayotgan  mavzuga  jalb  etadi.  Shuning  uchun  ko'rsatmalilik  vositalari 
o'qitishning  hamma  bosqichlarida  talabalarning  yangi  mavzuni  tushunishlarida, 
bilimlarini  mustahkamlashda,  tekshirish  hamda  amaliy  faoliyatida  va  ishda 
qo'llashlarida,  mehnat  ko'nikmalari  va  malakalarini  hosil  qilishda  tatbiq  etiladi. 
Bilimlarni  iloji  boricha  ko'rgazmali  va  real  hayotga  yaqin  qilib  tatbiq  etish  bir 
tornondan  tilning  tushunarligini  va  o'qitish  jarayonida  audio-vizual  vositalardan 
foydalanishni  talab  qilsa,  ikkinchidan,  u  bevosita  ish  jarayonida  va  real  holatda 
o'qitishni talab etadi. 
Ko‘rgazmali qurollar darsning maqsadi, mavzuning xarakteri va mazmunini 
hamda ta’lim oluvchilarning yosh xususiyatlarini hisobga olib qo‘llaniladi.