www.madrasa.uz
77
тақсимотда отанинг отаси билан туғишган ёки ота бир опа-
сингиллар мавжуд бўлсалар, отанинг отасининг улушини
камайтиришда иштирок этадилар ва меросдан насибадор
бўладилар.
Агар тақсимотда она бир ака-ука ва опа-сингиллар
бўлсалар,
улар
ҳам
отанинг
отасининг
улушини
камайтиришда ҳисобга олинадилар. Отанинг отаси ўз
улушини олиб бўлгач, улар меросдан насибадор бўлсалар,
улуш оладилар. Насибадаор бўлмасалар, яъни туғишган ёки
ота бир ака-ука ва опа-сингиллар тарафидан ҳажб қилинсалар,
улуш
олмайдилар.
(“Далилул-вуррос”
Низомиддин
Киронавий).
Мисол: бир аёл вафот топиб, ўзидан эрини, отасининг
отасини ва туғишган укасини қолдирди. Эрга ярим 1/2,
отасининг отаси ва туғишган ука қолган тарикани муқосама
қиладилар, яъни тенг бўлишиб оладилар. Зеро, отанинг отаси
учун қолган тариканинг 1/3 ни олишдан кўра ёки умумий
тариканинг 1/6 ни олишдан кўра, муқосама қилган яхшироқ.
Мисол: бир киши вафот топиб, ўзидан онасини,
отасининг отасини ва иккитадан туғишган ака-ука ва опа-
сингиллар қолдирди. Онага олтидан бир 1/6, отанинг отасига
онадан ортган тариканинг учдан бир 1/3 и, қолган тарикани
туғишган ака-ука ва опа-сингиллар бир эркакка икки аёл
улуши қоидасига мувофиқ бўлиб оладилар. Ушбу масалада
отанинг отаси учун онадан ортган тариканинг учдан бир 1/3
ини олиш муқосамадан кўра яхшироқдир.
www.madrasa.uz
78
ОНАНИНГ ОНАСИНИНГ ЁКИ ОТАНИНГ
ОНАСИНИНГ ҚАНЧА ЮҚОРИЛАСА ҲАМ
МЕРОСДАГИ ҲОЛАТЛАРИ
Бунда онанинг отасининг онаси ва отанинг онасининг
отасининг онаси ушбу тоифага кирмайди. Улар “завул-
арҳом”лардандир.
Онанинг онасининг ёки отанинг онасининг қанча
юқориласа ҳам меросда қуйидаги ҳолатлари бор:
- Она бўлмаганда онанинг онаси ёки отанинг онаси
олтидан бир 1/6 улуш олади. Агар ушбу кўринишдаги оналар
бир даражада икки нафар бўлса, улар олтидан бир 1/6 ни тенг
тақсимлаб
оладилар.
Онанинг
пастдагиси
онанинг
баланддагисини ҳажб қилади.
- Она мавжуд бўлганда онанинг онаси ҳам, отанинг
онаси ҳам ҳажб бўлади. Маййитнинг отаси мавжуд бўлганда
отанинг онаси ҳажб бўлади. Онанинг онаси ота тарафидан
ҳажб қилинмайди.
- Тақсимотда отанинг отаси бўлса, у фақат ўзи
тарафидан юқорида бўлган онани ҳажб қилади, ота
тарафидаги онани, у қанча юқориласа ҳам ҳажб қилмайди.
Зеро, ота тарафидаги она отанинг отасига қон қариндош эмас.
Бунга бир кишидан отасининг отаси ва отасининг онасининг
онаси қолган ҳолат мисол бўлади.
- Яқинроқ она узоқроқ онани ҳажб қилади. Бунда ҳажб
қилувчи она мерос оладими, йўқми фарқи йўқ. Бунга ота
мавжуд бўлган ҳолида отанинг онаси онанинг онасининг
Do'stlaringiz bilan baham: |