«ishlab chiqarish texnologiyalari» fakulteti «oziq-ovqat texnologiyasi» kafedrasi

2.1.Jukov asbobida qotish haroratini aniqlash.
Kerakli reaktiv va asboblar: Yоg’, suv hammomi, Jukov asbobi, termometr.
I shning bajarilishi. Jukov asbob ikki devorli shisha idish bo’lib, (11-rasm) devorlar orasida vakuum hosil qilingan, bu vakuum atrof muhitga yuqori issiqlik izolyatsiyasini va minimal issiqlik yo’qolishini ta’minlaydi. Bu katta sig’imli idishlarni qo’llash va oz miqdordagi moddalarni tahlil qilish imkonini ham beradi.

Eritilgan yog’ asbob yuqori qismidan 2 sm past holatda quyiladi. Eritilgan yog’ning harorati kutilayotgan qotish haroratidan 10-15^oC ga yuqori bo’lishi kerak. Termometr shunday sozlanadi-ki, simob sharigi eritilgan yog’ning o’rtasida bo’lishi kerak. Asbobdagi yog’ni termometr bilan xiralashgunga qadar aralashtiriladi. So’ngra aralashtirish to’xtatilib, haroratning o’zgarishi kuzatiladi. Ma’lum vaqt oralig’ida termometr ko’rsatkichi yoziladi. Shu yozma asosida koordinata grafigi tuziladi. Bu grafikdan qotish harorati aniqlanadi.

I II III IV

12-rasm. Qotish harorati grafiklari
Nazorat savollari

1. 
   Yog’larni gidrogenlash usullari.
   
2. 
   Moylarni gidrogenlash jarayonining parametrlari.
   
3. 
   Gidrogenlangan yog’larning ko’rsatgichlari.
   
4. 
   Yog’larni erish xaroratini aniqlash dan maqsad.
   

4– LABORATORIYA ISHI
Moylarning zichligini aniqlash.


Zichlikni (solishtirma og’irlikni) piknometr yordamida aniqlash.
Ishning maqsadi. Moylarning solishtirma og’irliklariga ta’sir qiluvchi omillarni o’rganish va solishtirma og’irlikni aniqlash usullarini o’zlashtirish.
Kerakli reaktiv va asboblar: belgili piknometr, 5,10 va 25 sm sm³ sig’imli kapillyar tiqinli piknometrlar
nazariy qism
Zichlik yоg’larning tadqiqotida eng ko’p tarqalgan kattalik bo’lib, u boshqa konstantalar qatorida moy sifatini aniqlashga va qiyoslashga imkon tug’diradi. Malumki zichlik deb hajm birligidagi bir jinsli jismning massasiga aytiladi va  bilan belgilanadi:
 = m / v
Bu yerda, m- jism yoki modda massasi;