Irgasheva durdona yakubdjanovna ma’luMotlar oMbori

Kalit maydon. 
MB jadvalidagi ma’lumotlar boshqa jadvaldagi 
ma’lumotlar bilan bog‘lanish zarur bo‘lgan hollarda o‘rnatiladi. 
Kalit maydon jadvaldagi har bir yozuvni bir qiymatli aniqlashi 
lozim. Demak, kalit maydon qiymatlari takrorlanmaydi. Agar 
jadvaldagi ixtiyoriy maydon qiymati barcha yozuvlarning bir 
qiymatini aniqlay olsa, u kalit maydon bo‘lishi mumkin. Shu 
ma’noda jadvalning ixtiyoriy maydoni kalit maydon bo‘la oladi.
Agar yozuvni berilgan bitta maydon qiymati bilan aniqlab 
bo‘lmasa, unda bir nechta maydondan tashkil topgan kalit 
o‘rnatish mumkin. Kalit maydon sifatida «
Счётчик» 
toifali may-
donni tanlab olish mumkin. U jadvaldagi har bir yozuvni bir 
qiymatli aniqlaydi.
Kalit maydon «
конструктор таблиц»
da maydon xossalarini 
tavsiflashda yaratiladi. Buning uchun kerakli maydonni ajra-
tish kerak va uskunalar panelida kalit ko‘rinishli tugmani bosish 
yetarli yoki ajratilgan maydonda sichqonchaning o‘ng tugmasini 
bosib, kontekstli menyuda «
ключевое поле»
komandasi tanla-
nadi.
Quyidagi rasmlarda «
конструктор таблиц»
rejimida jadval 
strukturasi ning fragmentlari (qismi) keltirilgan.
3.1.1-rasm. 
Jadval strukturasini yaratish fragmenti.

---

38
3.1.2-rasm. 
Jadval strukturasini yaratish fragmenti.
3.1.3-rasm. 
Jadval strukturasini yaratish fragmenti.
3.1.4-rasm. 
Jadval strukturasini yaratish fragmenti.

---

39
3.1.5-rasm. 
Jadval ko‘rinishi. 
MB jadvallarning strukturalari yaratib bo‘lingandan keyin, 
jadvallar orasida mantiqiy bog‘lanishlarni o‘rnatish kerak.
Jadvallar orasida bog‘lanishlar o‘rnatish. 
Jadvallar o‘rtasida 
aloqa o‘rnatish ma’lumotlar yaxlitligini ta’minlash uchun zarur. 
Ma’lumotlarning yaxlitligi bog‘langan jadvallarda axborotni ta-
sodifiy o‘zgarishlardan himoyasini kafolatlaydi. Bog‘langan jad-
vallarda bitta jadval bosh jadval, ikkinchisi tobe jadval hisobla-
nadi. Bosh jadval albatta kalit maydonga ega bo‘lishi kerak.
Jadvallar orasida bog‘lanishlar o‘rnatish uchun quyidagi amal-
larni bajarish kerak:
– ma’lumotlar bazasi darchasidagi uskunalar panelida «
Схема 
данных» 
belgisini bosish kerak;
– ochilgan «
Добавление таблицы» 
darchasida bosh va tobe 
jadvallar tanlanadi;
– bir xil maydon bo‘yicha jadvallar ulanadi.
Bog‘lanishlarni o‘rnatish jarayonida «
Обеспечение целостнос-
ти данных»
parametri ulanadi (ajratilgan maydonda bayroqcha 
o‘rnatish yo‘li bilan).